Paulownia / Pawłownia (Paulownia)

Paulownia, pawłownia (Paulownia) to rodzaj roślin należących do rodziny paulowniowatych (Paulowniaceae). Naturalnie występują w ciepłych rejonach Azji Wschodniej (min. w Chinach), ale są też uprawiane w innych rejonach świata.

Paulownia może mieć formę dużego drzewa (na stanowiskach naturalnych do 10 m wysokości) lub okazałego krzewu. Poszczególne gatunki różnią się też wyglądem i rozmiarami. Rośliny tworzą zwykle rozłożystą, parasolowatą koronę i rozwijają duże, sercowate, sezonowe, zielone, piłkowane na brzegach liście.

Paulownia kwitnie od maja do czerwca. Wytwarza niewielkie, białe lub barwne, dzwonkowate kwiaty, zebrane w duże, stojące, wiechowate kwiatostany.

Wymagania i uprawa

Paulownie pochodzą z ciepłych rejonów świata i zwykle nie są na tyle mrozoodporne, aby dały sobie radę w naszym klimacie, dlatego w Polsce uprawia się tylko jeden, najbardziej mrozoodporny gatunek, paulownię omszoną. Ponieważ jednak jej mrozoodporność także jest umiarkowana (do -12/-15°C), nadaje się do uprawy jedynie w najcieplejszych rejonach kraju, na słonecznych, ciepłych, osłoniętych od wiatru stanowiskach i żyznych, przepuszczalnych, lekko wilgotnych glebach.

Przez pierwszych kilka lat uprawy, młode drzewka należy okrywać na zimę włókniną lub słomianymi matami. Można też uprawiać je w donicach i przechowywać przez zimę w zabezpieczonych przed mrozem pomieszczeniach. Ponieważ w naszym klimacie roślina rzadko ma szansę zakwitnąć, wiosną można mocno ją przyciąć, dzięki czemu ładnie się rozkrzewi i wyda duże, atrakcyjne liście.

Paulownię rozmnaża się przez sadzonki korzeniowe lub wywiew nasion.

Zastosowanie

Paulownia omszona w naszym klimacie może być ozdobą ogrodów tylko w cieplejszych rejonach kraju. Starsze egzemplarze, które zyskały już większą mrozoodporność, mogą być pięknymi, soliterowymi drzewami o atrakcyjnej, parasolowatej koronie, dobrze prezentującymi się na tle trawnika.

Wybrane gatunki i odmiany

• Paulownia omszona (puszysta, cesarska) (Paulownia tomentosa) – drzewo dorastające do ok. 10/15-20 m wys. o szerokiej, rozłożystej, luźnej, parasolowatej koronie, grubych konarach i krótkim pniu. Liście bardzo duże, długoogonkowe, szerokosercowate, zielone, całobrzegie lub lekko klapowane, układające się na pędach naprzeciwległymi parami. Zarówno liście, ogonki liściowe, pąki kwiatowe, kwiaty i młode pędy są miękko owłosione. Kwiaty pojawiają się na pędach wczesną wiosną (IV-V), jeszcze przed rozwojem liści. Są dość duże, pachnące, jasnofioletowe, dzwonkowate z wydłużoną gardzielą, 5 łatkami na szczycie i prążkowanym wnętrzem kielicha. Kwiaty zebrane są w duże, gęste, wzniesione, wiechowate kwiatostany. W naszym klimacie pojawiają się rzadko (pąki kwiatowe uszkadzane są przez wiosenne przymrozki). Po kwietniu kwiaty przekształcają się w owocostany mające postać owalnych, pękatych torebek z zaostrzonym wierzchołkiem. Drzewo wydaje odrosty korzeniowe.
  
  
• Oxytree – odmiana mieszańcowa o niezwykle dużych liściach, bardzo szybkim tempie wzrostu (wys. ok. 16-20 m), wyprostowanym pniu, pokrytym gładką, szarą korą oraz bardzo długim, palowym korzeniu (nawet do 9 m). Po ścięciu daje odrosty od korzenia. Kwiaty podobne, jak u poprzedniego gatunku, nasiona płonne (bezpłodne). Odmiana możliwa do uprawy w cieplejszych rejonach kraju, jednak dość kontrowersyjna, gdyż bardzo długi korzeń, szybki wzrost, ogromne liście i duże możliwości regeneracyjne sprawiają, że zużywa mnóstwo wody i składników odżywczych, co może prowadzić do erozji gleby i jej wysuszenia. Zadomowionej rośliny trudno jest też pozbyć się z ogrodu.
  
  

Tekst: Katarzyna Józefowicz

Czy w opisie są wszystkie informacje, których szukałaś/-eś? Daj znać w komentarzu!