Jak wiosną dbać o lilaki?
Lilak pospolity (Syringa vulgaris) to krzew, który swoją urodę zawdzięcza nie tylko bujnym wiechom kwiatów, ale także właściwej pielęgnacji. Wiosną lilaki budzą się do życia: ruszają soki, zaczynają nabrzmiewać pąki, a my – ogrodnicy – powinniśmy już działać.
Wiosenne prace przy lilakach nie należą do skomplikowanych, ale są absolutnie kluczowe. Zaniedbanie tego okresu może skutkować słabszym kwitnieniem, mniejszą ilością pąków, a w dłuższej perspektywie – starzeniem się krzewów i ich ogólnym osłabieniem. Dlatego tak istotna jest systematyczna pielęgnacja, dopasowana do biologii lilaków, które kwitną na zeszłorocznych pędach.
▶ Ogrodnicza lista zakupów: 12 produktów "must have" na kwiecień – co warto kupić na start sezonu 2025?
Cięcie – kiedy, jak i po co?
Nie tnij za wcześnie
Lilaki zawiązują pąki kwiatowe latem poprzedniego roku, więc przycinanie ich wczesną wiosną może zniweczyć całe kwitnienie! Wiosną wykonujemy jedynie cięcie sanitarne – usuwamy połamane, przemarznięte lub krzyżujące się pędy.
Główne cięcie – po kwitnieniu
Prawidłowy termin na pełne cięcie przypada zaraz po przekwitnięciu, zwykle w czerwcu. Wówczas bezpiecznie usuwamy przekwitłe kwiatostany i formujemy koronę, skracając wybrane pędy o 1/3 lub nawet 1/2 długości.
Dla odmłodzenia starych krzewów można wykonać mocne cięcie wczesną wiosną, ale trzeba się liczyć z tym, że w danym roku roślina nie zakwitnie. ▶ Dowiedz się więcej o przycinaniu lilaków
Nawożenie – naturalna energia dla bujnych kwiatów
Lilaki, choć dość odporne i tolerancyjne, lubią glebę żyzną i zasobną w składniki pokarmowe. Wiosną można je zasilić: kompostem lub obornikiem rozłożonym wokół podstawy – to poprawi strukturę gleby i wzbogaci ją organicznie, nawozem mineralnym – np. Azofoską, w ilości dostosowanej do wielkości krzewu.
Ważne, by nawożenie wykonać zanim lilaki rozpoczną intensywny wzrost, czyli w połowie marca – początku kwietnia. ▶ Dowiedz się więcej o nawożeniu lilaków
Podlewanie i ściółkowanie – fundamenty zdrowego wzrostu
Lilaki posiadają płytki system korzeniowy, co sprawia, że są wrażliwe na suszę w okresie intensywnego wzrostu. Wiosną warto: systematycznie podlewać, zwłaszcza w cieplejsze dni bez opadów, nie przekopywać ziemi wokół krzewu – lepiej rozłożyć warstwę ściółki z kory, kompostu lub torfu. Ściółkowanie nie tylko ograniczy parowanie wody i rozwój chwastów, ale też poprawi mikroklimat przy podstawie rośliny. ▶ Dowiedz się więcej o podlewaniu lilaków
Młode lilaki – jak o nie zadbać?
Jeśli posadziłeś lilaka w zeszłym roku, to teraz jest czas, by zadbać o jego start: przytnij pędy nad silnymi pąkami, by pobudzić krzewienie, regularnie podlewaj, szczególnie jeśli nie było zimowych opadów, nie dopuszczaj do rozwoju chwastów – młode lilaki są bardzo wrażliwe na konkurencję o wodę. ▶ Dowiedz się więcej o sadzeniu lilaków
Wiosenna checklista pielęgnacji lilaków
- Usuń połamane i przemarznięte pędy
- Zasil lilaka nawozem mineralnym lub kompostem
- Usuń chwasty spod krzewu, ale nie przekopuj ziemi
- Rozłóż ściółkę z kory, kompostu lub torfu
- Podlej rośliny, jeśli gleba jest sucha
- Przytnij młode lilaki, by pobudzić rozkrzewianie
- Pozostaw starsze lilaki bez cięcia do końca kwitnienia
- Zaplanuj cięcie formujące na czerwiec
- Kontroluj odrosty korzeniowe – usuwaj je systematycznie
- Zabezpiecz przestrzeń wokół lilaka – nie przygniataj ziemi
Zdjęcie tytułowe: Valerii Honcharuk / Adobe Stock