Pyszna i zdrowa borówka amerykańska (łac. Vaccinium corymbosum) już na stale zagościła w naszych ogrodach. Chętnie podejmujemy się jej uprawy, ale nie zawsze wiemy, jak odpowiednio pielęgnować tę roślinę. Pierwsze błędy popełniamy już na starcie – w momencie sadzenia borówki. Konsekwencje tych błędów będziemy ponosić przez następne lata, dlatego o roślinę należy zadbać już na samym początku.
Po pierwsze zadbaj o glebę: jak przygotować ziemie dla borówki?
Najważniejszą sprawą w uprawie borówki amerykańskiej jest zapewnienie jej odpowiedniego stanowiska. Powinno być ono nie tylko słoneczne, ale przede wszystkim mieć odpowiednie warunki glebowe. Roślina należy bowiem do gatunków kwasolubnych, dlatego oczekuje żyznej, próchniczej, lekko wilgotnej gleby o niskim odczynie pH (3,5-4,5). Na glebach zbyt zasadowych będzie źle rosła, gorzej zimowała i częściej chorowała – kwaśne podłoże to klucz do powodzenia jej uprawy.
Warto wiedzieć, że w większości ogrodów w Polsce gleby nie są odpowiednio kwaśne dla borówek amerykańskich. Wprawdzie można je uzdatnić, wysiewając na nich specjalne nawozy siarkowe na rok przed sadzeniem roślin, ale zabieg ten nie ma długotrwałego efektu i w czasie sezonu należy ponownie stosować środki zakwaszające podłoże.
Ciekawym sposobem, by w pewnym stopniu temu zaradzić, jest przygotowanie stanowiska dla krzewu w trakcie jego sadzenia! Ten ciekawy trik opisujemy w późniejszej części artykułu.
Sadzenie borówki: krok po kroku
KROK 1
Wykonujemy głęboki dołek na ok. 30-40 cm i szeroki na ok. 50-80 cm, ponieważ krzewy borówki amerykańskiej mają system korzeniowy, który rozwija się głównie w szerz, nie zaś w głąb. W ogrodzie borówki amerykańskie sadzimy w rozstawie ok. 1-1,5 x 1-1,5 m, co zapewnia roślinom odpowiednią przestrzeń do wzrostu i rozwoju, a także ułatwia pielęgnację i zbiór owoców.
KROK 2 – Trik na idealne podłoże dla borówki!
Dno i ściany dołka wykładamy mocną folią (np. do oczek wodnych) i robimy w niej kilka - kilkanaście otworów. Powinny one się znajdować zarówno na dole jak i po bokach, by dobrze odprowadzały nadmiar wody. Nie musi być ona bardzo dokładnie dociągnięta do szczytu wykopu. Ten trik sprawia, że odpowiednia ziemia dla borówki (przygotowana przez nas lub specjalistyczna ze sklepu), znacznie dłużej utrzymuje swoje pierwotne właściwości, niż gdyby miała bezpośredni kontakt z glebą w ogrodzie.
KROK 3
Następnie wypełniamy część dołka podłożem na bazie kwaśnego torfu, co jest niezbędne, ponieważ tak jak wspomniano wcześniej, borówki amerykańskie preferują kwaśne środowisko. Dodatek mielonej kory sosnowej i piasku lub specjalnego podłoża dla borówek pomaga w utrzymaniu odpowiedniej struktury i wilgotności gleby, co jest kluczowe dla zdrowego wzrostu roślin.
KROK 4
W tak przygotowanym podłożu umieszcza się bryłę korzeniową rośliny. Układa się rozluźnione uprzednio korzenie (proces pokazany na obrazku poniżej) i wkładamy je do dołka w taki sposób, by krzew znalazł się na takiej głębokości, jak rósł dotychczas. To ważne, aby roślina nie była posadzona ani za głęboko, ani za płytko, co mogłoby negatywnie wpłynąć na jej wzrost i owocowanie.
1 – Wyjmujemy sadzonkę borówki amerykańskiej z doniczki, 2 – Rozluźniamy zbyt mocno ściśnięte korzenie rośliny, 3 – Wsadzamy bryłę korzeniową w odpowiednio przygotowany dołek, 4 – Dosypujemy ziemi i dobrze uciskamy ją dookoła rośliny. |
KROK 5
Następnie roślinę podlewamy obficie, co pomoże w usunięciu powietrza z podłoża i zapewni dobry kontakt korzeni z glebą. Ciężar mokrej ziemi sprawi, że podłoże opadnie i będzie go mniej niż wydawało się początkowo. Dołek uzupełniamy więc podłożem do odpowiedniej wysokości.
KROK 6
Po posadzeniu krzewu i jego podlaniu odczekujemy chwilę, by delikatnie ugnieść ziemię wokół rośliny. Wystarczy ją udeptać. Robi się to po to, by zapewnić stabilność krzewu.
KROK 7
Gdy woda wsiąknie w podłoże, glebę ściółkuje się grubą warstwą kory sosnowej lub kwaśnego kompostu. Ściółkowanie jest ważnym krokiem, który pomaga utrzymać niski odczyn podłoża, chroni glebę przed wysychaniem, a także zapobiega rozwojowi chwastów. Ściółka spełni też rolę naturalnego nawozu, zaopatrując glebę w materię organiczną, co jest korzystne dla mikroflory glebowej i ogólnego zdrowia roślin.
Pielęgnacja: jak pielęgnować borówkę po sadzeniu?
W następnych latach po posadzeniu, by borówka miała dużo słodkich i smacznych owoców, kluczowe jest m.in. utrzymanie odpowiedniego odczynu gleby, czyli kwaśnego. Do tego celu niezbędne są specjalne nawozy dla borówki, zawierające między innymi siarkę, która pomaga obniżyć pH gleby. Te nawozy nie tylko dostarczają roślinom odpowiednio zbilansowany zestaw składników odżywczych, ale także są dostosowane do potrzeb borówki, która jest wrażliwa na przenawożenie i nie wymaga dużych ilości nawozów.
Oprócz nawożenia, ważne jest również regularne przycinanie krzewów borówki amerykańskiej, które pozwala na usunięcie starych i chorych pędów, stymulując roślinę do wzrostu nowych, zdrowych pędów i obfitszego owocowania. Należy także pamiętać o odpowiednim podlewaniu, szczególnie w okresach suszy, oraz ochronie przed chorobami i szkodnikami, co razem tworzy kompleksową pielęgnację, zapewniającą zdrowie i obfitość owoców borówki amerykańskiej.
Kiedy sadzić borówki, gdzie kupić najlepsze sadzonki i jakie odmiany wybrać?
Przyjęło się, że borówki amerykańskie najlepiej sadzić jesienią (IX-X), aby mogły dobrze zaaklimatyzować się w nowym miejscu ale dużo osób robi to też wiosną (od końca III).
Kupując krzewy w szkółce roślin czy też w sklepach online, warto wybierać rośliny 2-3 letnie, które nie są jeszcze zbyt dojrzałe, ale już na tyle silne i ukształtowane, że dobrze poradzą sobie w naszym ogrodzie.
Do uprawy dobrze jest też wybrać co najmniej 3 odmiany, owocujące w różnych terminach (wczesne, późne i pośrednie), dzięki czemu okres zbiorów będzie dłuższy (od VII do k. IX). Wybrane odmiany powinny charakteryzować się też odpornością na mróz i dużą plennością (do takich należą np. 'Bluecrop', 'Duke').
Tekst: Katarzyna Józefowicz, zdjęcie tytułowe: photodesign, baza178 / Depositphotos