Majeranek ogrodowy / Lebiodka majeranek (Majorana hortensis)

Majeranek ogrodowy lub lebiodka majeranek (Majorana hortensis) to zioło należące do rodziny jasnotowatych (Lamiaceae). W naturze występuje w obszarze basenu Morza Śródziemnomorskiego. W Europie jest rośliną powszechną w uprawie.

To bylina, która w polskich warunkach klimatycznych jest uprawiana jako roślina jednoroczna. Dorasta do wysokości 40 cm. Ma wzniesione, silnie rozgałęzione łodygi, w dolnej części drewniejące. Jest gęsto ulistniony. Drobne owalne listki pokryte są gęstym owłosieniem (gruczołkami olejkowymi), przez co wydają się niebiesko lub biało zielone. Cała roślina odznacza się silnym aromatem. 

Majeranek ogrodowy kwitnie w lecie, w lipcu i sierpniu. Pojedyncze, grzbieciste kwiaty barwy białej skupione są w gęsto zbite, groniaste kwiatostany, zebrane na szczytach pędów. Należy do cennych roślin miododajnych. Owocem jest rozłupnia.

Wymagani i uprawa

Majeranek ogrodowy lubi stanowisko ciepłe i słoneczne. Ma duże wymagania i gleba pod jego uprawę powinna być żyzna, przepuszczalna, zasobna w wapń (lekko zasadowa) i stale dostatecznie wilgotna. Nie jest w pełni mrozoodporny (roślina strefy 7-9), ale można próbować jego wieloletniej uprawy w najcieplejszych regionach Polski. 

Rośnie dość wolno, dlatego ważne jest regularne odchwaszczanie i spulchnianie ziemi. Powinniśmy umiarkowanie podlewać roślinę, szczególnie w trakcie upalnych dni.

Roślinę rozmnaża się z nasion. Wysiewa się je do inspektu w kwietniu, a od połowy maja wysadza do gruntu lub doniczek.

Zbiór majeranku wykonujemy przed kwitnieniem, 2-3 razy w ciągu roku.

Zastosowanie

Majeranek ogrodowy to znana roślina zarówno przyprawowa jak i lecznicza. W kuchni wykorzystujemy jego suszone ziele przede wszystkim do mięs i zup. Świeże liście mogą być składnikiem zalew i likierów.

Surowcem zielarskim jest ziele i olejek majerankowy. Majeranek ogrodowy ma działanie ściągające, przeciwzapalne, dezynfekujące (bakteriobójcze) ale też uspakajające, rozkurczowe, moczopędne, napotne. Pobudza wydzielanie soków trawiennych (poprawia trawienie) i jest stosowane przy zaparciach.

Ciekawostki

W niektórych regionach można natknąć się na ciekawe nazwy majeranku: majeran, majoran ogrodowy, kiełbaśnik czy kołdunowe ziele. Był jednym z pierwszych "obcych" ziół stosowanych w Polsce i można znaleźć go w wielu staropolskich przepisach kulinarnych. Wchodzi w skład znanej mieszanki przyprawowej o nazwie "zioła prowansalskie".

Często mylona z majerankiem jest lebiodka pospolita czyli oregano (Origanum vulgare). Jest czasem nazywana dzikim majerankiem i nawet synonim jej nazwy łacińskiej to Origanum majorana.

W starożytności (szczególnie Egipcjanie) stosowali go wyłącznie jako roślinę leczniczą i kosmetyczną. Był elementem różnych obrzędów, składnikem maści i pachnideł.

Tekst: Katarzyna Jeziorska, zdjęcia: Forest & Kim Starr/CC BY 3.0/Link

Zobacz, jakie nasiona majeranku i innych ziół możesz znaleźć w naszym sklepie online