Brzoskwinia zwyczajna (Prunus persica)

Brzoskwinia zwyczajna (Prunus persica) należy do rodziny różowatych (Rosacea). To pochodzące z Chin nieduże drzewo owocowe zaliczane do rodziny różowatych. Obecnie można je spotkać jedynie w uprawie, gdyż w naturze praktycznie nie występuje.

Brzoskwinia może dorastać do ok. 6-8 m. wysokości, ale w sadach najczęściej jest prowadzona na ok 3-4 m. Roślina tworzy pień pokryty brunatną, pionowo spękaną korą oraz wzniesione, rozgałęzione pędy. Młode, wiosenne przyrosty od strony nasłonecznionej mogą mieć czerwony odcień. Liście są lancetowate, szarozielone, ząbkowane na brzegach i ostro zakończone, osadzone na krótkich ogonkach. 

Drzewo zakwita wiosną (przełom marca i kwietnia do maja), zwykle przed rozwojem liści, wydając różowe, typowe dla rodziny różowatych, niewielkie kwiaty.

Owocem jest brzoskwinia – jadalny pestkowiec o delikatnej, miękko owłosionej skórce, średnicy około 6 cm. W zależności od odmiany, owoce mogą dojrzewać w różnym czasie i posiadać różną wielkość, kształt i barwę.

Wymagania i uprawa

Brzoskwinia zwyczajna wydaje smaczne i wartościowe owoce, ale roślina jest dość wymagająca i tylko w odpowiednich warunkach może obficie owocować.

Brzoskwinie są ciepłolubne, światłożądne i żarłoczne, dlatego oczekują słonecznego, osłoniętego od wiatru, ciepłego stanowiska i bardzo żyznej, próchniczej, przepuszczalnej, lekko wilgotnej gleby, najlepiej o obojętnym odczynie pH. 

Jest to roślina wrażliwa na mrozy (spadki do -15 C mogą poważnie uszkodzić roślinę). Jej pąki kwiatowe i kwiaty są często uszkadzane przez wiosenne przymrozki. Z tych powodów brzoskwinie uprawia się głównie w południowo-zachodniej i środkowo-zachodniej Polsce, gdzie klimat jest najbardziej łagodny.

Do obfitego owocowania, brzoskwinia potrzebuje corocznego, silnego cięcia, gdyż najwięcej owoców wydaje na pędach jednorocznych. Niecięta z czasem zaczyna owocować słabo, a jej owoce drobnieją. Systematyczne cięcie powinno rozpocząć się w 4-5 roku uprawy, gdyż młode drzewka nie potrzebują tak radykalnych zabiegów. Przy formowaniu brzoskwini nadajemy jej najczęściej formę tzw. korony kotłowej.

W uprawie spotykane są głównie odmiany hodowlane brzoskwiń, które uzyskuje się za pomocą szczepienia.

Zastosowanie

Brzoskwinia to wspaniałe drzewo owocowe, a czasem także ozdobne, nadające się jednak do uprawy głównie w cieplejszych rejonach kraju.

Wybrane odmiany użytkowe

• 'Velvet' – odm. późna o dużych owocach
• 'Harnaś' – odm. dość odporna na mróz o średnich owocach
• 'Inka' – odm. polska, późna, odporna na mróz, o dużych owocach
• 'Rakoniewicka' – odm. polska, późna, odporna na mróz, owoce średnie
• 'Saturn' – odm. płaskoowocowa
• 'Reliance' – odm. o bardzo smacznych owocach
• Roślina posiada też kilka odmian ozdobnych min.: 'Melred Weeping', 'Versicolor', 'Honey Red'

Tekst: Katarzyna Józefowicz, zdjęcia: flockine, krzys16/Pixabay