Karczoch zwyczajny w łagodnym i ciepłym klimacie, np. śródziemnomorskim, jest wieloletnią rośliną zielną, ale w Polsce roślina ta nie zimuje i jest rzadko spotykana. W krajach basenu Morza Śródziemnego jest natomiast powszechnie spożywana.
Jadalną częścią rośliny są nierozwinięte główki kwiatowe (pączki o średnicy 6–8 cm). Jeśli jednak łuski pąka otworzą się i stanie się on niejadalny – fioletowy kwiat będzie dużą ozdobą rabaty. Łodygi karczocha dorastają do 2 m wysokości, a mocno powcinane liście mają ciekawy srebrnozielony kolor.
Karczoch zwyczajny jako warzywo nie zawiera wielu witamin (niewielkie ilości C i E), jest za to niskokaloryczny i niskotłuszczowy, co zapobiega odkładaniu się cholesterolu. Dobrze też wpływa na układ pokarmowy i krwionośny. Zawiera cukier – inulinę, który może być spożywany bez obaw przez chorych na cukrzycę. Popularnym sposobem spożywania karczocha jest gotowanie jego główek w całości, a następnie odrywanie płatków, maczanie w sosach i wysysanie (poczynając od nasady). Dobrze komponuje się z anchois, bazylią, jajkami, cytryną, parmezanem i pomidorami.
W Polsce roślinę tę sieje się do rozsadnika i wysadza do gruntu po ustąpieniu mrozów. Zbiór warzyw jest możliwy od sierpnia do pierwszych przymrozków.