Cebula wielopiętrowa / Cebula egipska Allium × proliferum

Cebula wielopiętrowa lub piętrowa (Allium × proliferum), znana również jako cebula egipska lub cebula wędrująca, należy do rodziny amarylkowatych (Amaryllidaceae). To niezwykłe warzywo to mieszańcowa forma cebuli zwyczajnej (Allium cepa) i cebuli siedmiolatki (Allium fistulosum). W Polsce wciąż jest rzadko uprawiana, choć coraz częściej trafia do przydomowych warzywników jako ciekawostka botaniczna.

Wygląd i cechy charakterystyczne cebuli wielopiętrowej

Cebula wielopiętrowa tworzy silne, wzniesione pędy osiągające 60-100 cm wysokości. Na ich szczytach rozwijają się zwarte skupiska cebulek powietrznych (bulbilów), które często układają się piętrowo – zazwyczaj w 2-3 kondygnacjach, a czasem nawet w 4. To właśnie one stanowią główny sposób rozmnażania rośliny i nadają jej niezwykle oryginalny, egzotyczny wygląd.

Wśród bulbilów mogą pojawiać się także drobne, zielonkawo-białe kwiaty, podobne do kwiatów cebuli zwyczajnej, jednak są one zazwyczaj słabo wykształcone i sterylne, dlatego nie mają znaczenia w uprawie. Główną rolę odgrywają cebulki powietrzne – gdy dojrzeją, ich ciężar sprawia, że pędy pochylają się ku ziemi, gdzie bulbile łatwo się ukorzeniają. W ten sposób roślina stopniowo "przemieszcza się" po ogrodzie, co dało jej popularne miano "cebuli wędrującej".

Oprócz cebulek powietrznych dużą wartość użytkową ma szczypior – gruby, ciemnozielony i aromatyczny, pojawiający się bardzo wcześnie wiosną. Jest on chętnie zbierany do spożycia jeszcze wtedy, gdy w ogrodzie brakuje innych świeżych warzyw.

Wymagania uprawowe cebuli wielopiętrowej

Cebula wielopiętrowa nie ma zaskakujących wymagań i tak, cebule najlepiej uprawia się na stanowiskach słonecznych i ciepłych, w glebach żyznych, przepuszczalnych i umiarkowanie wilgotnych. Nie toleruje zastoju wody, dlatego nie należy jej sadzić w podmokłych miejscach.

Roślina jest w pełni mrozoodporna, zimuje w gruncie i może rosnąć w jednym miejscu przez wiele lat. Aby jednak plonowała obficie i tworzyła liczne cebulki powietrzne, warto zapewnić jej żyzną glebę i nawożenie organiczne, np. kompostem.

Rozmnażanie i pielęgnacja cebuli wielopiętrowej

Najprostszą metodą rozmnażania cebuli wielopiętrowej jest oddzielanie i sadzenie jej cebul powietrznych. Można je umieszczać w ziemi latem, tuż po zbiorze, lub przechować i wysadzić wiosną. Roślina rozmnaża się również przez podział kęp.

W pielęgnacji nie wymaga skomplikowanych zabiegów. Należy jedynie usuwać chwasty, podlewać w okresach suszy oraz zasilać nawozami organicznymi.

Wysokie pędy, zwłaszcza z dużą liczbą bulbilów, mogą się pochylać, dlatego w razie potrzeby warto je podeprzeć.

Cebula wielopiętrowa jest odporna na większość chorób i szkodników, dzięki czemu świetnie sprawdza się w ogrodach amatorskich.

Zastosowanie cebuli wielopiętrowej w ogrodzie i kuchni

Cebula wielopiętrowa to warzywo zaliczane do wieloletnich, o podwójnej wartości – użytkowej i ozdobnej. Szczypior doskonale nadaje się do kanapek, sałatek czy twarożków, a także jako przyprawa do wielu potraw. Jest grubszy i bardziej aromatyczny niż szczypior cebuli zwyczajnej. Cebulki powietrzne natomiast mają delikatny smak i świetnie sprawdzają się w marynatach lub jako dodatek dekoracyjny do dań.

Roślina przyciąga uwagę swoim niezwykłym wyglądem – piętra cebulek na szczytach pędów sprawiają, że jest nie tylko praktyczna, ale też wyjątkowo dekoracyjna. Posadzona w warzywniku będzie ciekawą atrakcją i z pewnością zwróci uwagę każdego ogrodnika. Dzięki łatwości uprawy i odporności, cebula wielopiętrowa to roślina, która raz posadzona, może cieszyć przez wiele sezonów.

Zdjęcia: orestligetka, svehlik, Valerii Honcharuk, avoferten / AdobeStock

Czy w opisie są wszystkie informacje, których szukałaś/-eś? Daj znać w komentarzu!