Jałowiec pospolity (Juniperus communis) należący do rodziny cyprysowatych (Cupressaceae) to jeden z najmniej wymagających iglaków nadających się do uprawy w ogrodzie. Obszar jego występowania jest rozległy, gdyż obejmuje tereny leżące w Europie, Azji i Ameryce Północnej, przy czym w Polsce uznawany jest za gatunek rodzimy.
Z natury jest wolno rosnącym krzewem o kolumnowym pokroju (wys. ok. 10-15 m.). Posiada liczne, rozgałęziające się pędy, pokryte kłującymi, odstającymi igłami, wyrastającymi po trzy w okółku.
Krzew rozwija wyłącznie liście szpilkowate, które są smukłe, zielone, z widoczną po zewnętrznej stronie jasną, lekko wklęsłą smugą, biegnącą przez środek. Tworzy też kuliste, zielone owoce, które po 1-2 latach dojrzewają i stają się granatowe (używane jako przyprawa). Jałowiec korzeni się płytko, ale posiada silnie rozbudowany system korzeniowy, dlatego dobrze trzyma się gruntu.
Wymagania i uprawa
Wymagania jałowca pospolitego są niewielkie, przy czym roślina ma duże zdolności adaptacyjne, dlatego może być uprawiana niemal w każdym ogrodzie.
Zgodnie ze swoją nazwą, preferuje jałowe, przepuszczalne gleby, ale urośnie na każdej typowej, umiarkowanie wilgotnej glebie ogrodowej. Doskonale znosi suszę i niskie temperatury (z wyjątkiem niektórych odmian ozdobnych). Jest też tolerancyjny w stosunku do pH podłoża. Jedyne, czego potrzebuje to słońce, gdyż jest rośliną światłożądną i w cieniu sobie nie poradzi. Nie lubi też nadmiernej wilgotności podłoża.
Zastosowanie
Ze względu na dużą ilość odmian ozdobnych, zastosowanie jałowców jest bardzo szerokie. Krzewy o rozłożystym pokroju, doskonale nadają się do umacniania skarp i zboczy. Sprawdzają się też jako rośliny okrywowe.
Odmiany kolumnowe mogą być wykorzystywane jako górne piętro kompozycji rabatowych lub przeznaczone na żywopłot, a nawet sadzone na cmentarzach. Odmiany karłowe to z kolei doskonałe rośliny do tworzenia kompozycji ogrodowych. Nadają się też do uprawy w pojemnikach.
Wybrane odmiany
- 'Suecica Aurea' – odm. kolumnowa o żółtych igłach, wys. ok. 2-3 m.
- 'Anna Maria' – odm. o poduszkowym pokroju, wys. ok. 0,5m.
- 'Depressa Aurea' – odm. o żółtych igłach, wys. ok. 1-1,5 m., śr. ok. 2 m.
- 'Green Carpet' – odm. o płożącym pokroju, wys. ok. 0,2 m., śr. 1,5-2 m.
- 'Horstmann' – odm. o płaczącym pokroju, wys. 1,5-3 m.
- 'Compressa' – odm. kolumnowa, wys. ok. 0,5-1,2 m.
- 'Spotty Spreader' – odm. o pstrych igłach, wys. ok. 0,2 m., śr. ok. 2 m.
- 'Repanda' – karłowa, płożąca odmiana dorastająca do zaledwie 0,3 m.
- 'Goldschatz' – karłowa, płożąca odmiana o igłach pomarańczowożółtych, a później jasnożółtych.
Tekst: Katarzyna Józefowicz, zdjęcia: Bronisław Dróżka, Dagmara Owsiejczyk, fm416, JamesDeMers/Pixabay