Jałowiec płożący (Juniperus horizontalis) to iglasty krzew z rodziny cyprysowatych (Cupressaceae). Pochodzi z Ameryki północnej, ale jest powszechnie uprawiany także w wielu innych rejonach świata jako roślina ozdobna.
Jałowiec płożący dorasta do 30-40 cm wys., ale może bardzo szeroko rozrastać się na boki, osiągając nawet 3-4 m średnicy. Krzew tworzy liczne, zdrewniałe, rozgałęzione, przylegające do podłoża i pełzające pędy z wniesionymi końcówkami. Młode pędy są miękkie, wałeczkowate, krótkie i zielone, starsze natomiast pokryte rdzawo-brązową, łuszczącą się korą. Igły u gatunku są zielone z lekkim, sinoniebieskim nalotem, krótkie, igiełkowate, sztywne, ostro zakończone i zebrane po 2-3 w okółkach, układających się na pędach naprzeciwlegle. Zimą igły przybierają lekko śliwkowy odcień, co jest ich cechą przystosowawczą rośliny do trudnych warunków. Igły i pędy po potarciu wydzielają intensywny, przyjemny, balsamiczny aromat.
Jałowiec płożący jest rośliną dwupienną, rozdzielnopłciową. Zakwita wiosną (IV-V) na końcach pędów dwuletnich. Kwiaty żeńskie po przekwitnieniu przekształcają się w kuliste owocostany (szyszkojagody), które początkowo są zielone, a po dojrzeniu niebiesko-granatowe z sinym nalotem.
Wymagania i uprawa
Jałowiec płożący to roślina bardzo łatwa w uprawie, ale pod warunkiem zapewniania jej odpowiednich warunków. Krzew wymaga przede wszystkim w pełni słonecznego stanowiska (jest światłożądny) i suchego, przepuszczalnego, lekkiego, niezbyt żyznego, piaszczystego lub kamienistego podłoża, najlepiej o lekko kwaśnym odczynie pH.
Nie toleruje zacienienia oraz mokrych, gliniastych, ciężkich gleb. Doskonale znosi natomiast suszę, cięcie i niskie temperatury (nie wymaga zimowego okrycia).
Jałowiec płożący ma zdolność do tworzenia korzeni przybyszowych po zetknięciu pędu z podłożem, dlatego dobrze rozmnaża się przez odkłady poziome lub ukorzenione sadzonek pędowych, pobranych z rośliny matecznej.
Zastosowanie
Jałowiec płożący w ogrodzie ma zastosowanie przede wszystkim jako dokonała roślina okrywowa na słonecznych stanowiskach, gdzie rozrastając się, tworzy z czasem rozległe, gęste, zwarte kobierce.
Roślina dobrze prezentuje się też na murkach i skarpach oraz na skalniakach. Mniejsze odmiany nadają się do uprawy w pojemnikach. Nie powinien być natomiast sadzony na trawniku, gdyż trawa może szybko zagłuszyć jego pełzające po ziemi pędy.
Wybrane odmiany
Jałowiec płożący posiada wiele ciekawych i atrakcyjnych odmian ozdobnych, do których należą min.:
- 'Grey Pearl' – odm. o wzniesionym pokroju i szaro-srebrzysto-niebieskich igłach, wys. ok. 40-50 cm, śr. ok. 80-90 cm
- 'Wiltonii' – szybko rosnąca odmiana o niebieskozielonych igłach i wznoszących się końcach pędów, śr. ok. 2-2,5 m., wys. ok. 15-20 cm
- 'Limeglow' – odmiana wolno rosnąca, pokrój rozłożysty z zagłębieniem po środku, pędy rozchodzą się promieniście i są lekko wzniesione, igły na młodych pędach żółte, jesienią miedziano-żółte
- 'Variegata' – rozłożysty pokrój, wydłużone, nieco wzniesione pędy i niebieskozielone igły z licznymi, nieregularnymi, kremowymi przebarwieniami, wys. ok. 30-40 cm, śr. ok. 2 m
- 'Blue Chip' – (zdj. 3) odmiana o średnio silnym wzroście, pełzających po ziemi pędach z wznoszącymi się do góry końcówkami i srebrzysto-niebieskich igłach, śr. ok. 1,5 m, wys. ok. 15-20 cm
- 'Golden Carpet' – (zdj. 4) wolno rosnąca odmiana o mniejszych rozmiarach niż gatunek i żółtym zabarwieniu igieł, ok. 1,5 m śr.
Tekst: Katarzyna Józefowicz, zdjęcia: iVerde