Głóg dwuszyjkowy (Crataegus laevigata) to duży krzew należący do rodziny różowatych (Rosaceae). Roślina dziko rośnie na obszarze całej Europy, w tym także w Polsce, gdzie uznawana jest za gatunek rodzimy.
Głóg dwuszyjkowy dorasta do ok. 4-5 m wys. i posiada luźny, nieregularny pokrój (szczepiony może być wyższy). Posiada liczne, sztywne, rozgałęzione pędy pokryte ostrymi, długimi cierniami. Liście osadzone są na krótkich, cienkich ogonkach i układają się na pędzie skrętolegle. Mają kształt szeroki, odwrotnie jajowaty i klapowany. Posiadają wyraźnie zaznaczone na blaszce unerwienie (o różnym kształcie). Jesienią pięknie się przebarwiają na kolor czerwony.
Krzew zakwita w maju wydając duże, białe lub różowe, obupłciowe, pięciopłatkowe kwiaty osadzone na długich szypułkach i zebrane w niewielkie baldachogrona. Zgodnie z nazwą gatunku każdy kwiat posiada wiele pręcików i jeden słupek z dwoma szyjkami. Po przekwitnieniu kwiaty przekształcają się w mięsiste, kuliste, lekko owłosione na szczycie, czerwone owoce (pestkowce), pokryte cienką skórką.
Wymagania i uprawa
Głóg dwuszyjkowy to krzew łatwy w uprawie i długowieczny. Preferuje gleby żyzne, próchnicze i umiarkowanie wilgotne, ale poradzi sobie też na słabszym podłożu (z wyjątkiem gleb podmokłych i kwaśnych). Najlepiej czuje się na słonecznych stanowiskach, ale urośnie też w półcieniu. Jest także odporny na mróz, suszę i zanieczyszczenia miejskie. Ze względu na głęboki system korzeniowy, nie lubi natomiast przesadzania, dlatego od razu powinien być posadzony na miejscu stałym.
Głóg warto też systematycznie przycinać, dzięki czemu zachowa bardziej zwarty pokrój. Nie lubi jednak ciecia grubych gałęzi, dlatego najlepiej skracać młode pędy (wczesną wiosną, a u odmian o ozdobnych kwiatach, po kwitnieniu).
Krzew można rozmnażać za pomocą siewu nasion, a odmiany ozdobne przez szczepienie i z sadzonek pędowych.
Głogi są niezwykle często atakowane przez mszyce oraz mogą chorować m.in. na plamistość liści (choroba częsta u róż). Należy systematycznie sprawdzać rośliny i reagować w razie potrzeby!
Zastosowanie
Głóg dwuszyjkowy może mieć w ogrodzie wiele zastosowań. Nadaje się na szpalery lub kolczaste żywopłoty ochronne. Bardzo dobrze wygląda też w wielogatunkowych grupach. Odmiany szczepione na pniu nadają się do uprawy w małych ogrodach i pięknie prezentują się jako solitery. Krzewy stanowią też schronienie dla drobnych ptaków.
Głóg dwuszyjkowy to również roślina użytkowa. Jego jadalne owoce zawierają szereg substancji odżywczych i nadają się zarówno do spożycia na surowo jak i na przetwory. Kwiaty mają natomiast zastosowanie w ziołolecznictwie (min. w preparatach wzmacniających serce).
Wybrane odmiany
- 'Paul's Scarlet' – różowe, pełne kwiaty
- 'Plena' – białe, pełne kwiaty
- 'Gireoudii' – odm. o różowo-białych, pstrych młodych liściach oraz różowo-czerwonych, młodych przyrostach, kwiaty białe
- 'Crimson Cloud' – odm. o ciemnoróżowych kwiatach z białym oczkiem wewnątrz korony
Tekst: Katarzyna Józefowicz, zdjęcia: glacika56, Thomas B./Pixabay; AnRo0002/CC0/Link