Wilczomlecz białounerwiony (Euphorbia leuconeura) to łodygowy sukulent z rodziny wilczomleczowatych (Euphorbiaceae). Pochodzi z Madagaskaru, gdzie zasiedla skaliste obszary tropikalnych lasów, ale jest też uprawiany w wielu innych rejonach świata jako roślina doniczkowa.
Wilczomlecz białounerwiony w naturze może dorastać do ok. 2 m wys., jednak w uprawie rzadko przekracza 1 m wys. Tworzy mięsistą, grubą, wzniesioną, kanciastą, czworokątną, węższą i zdrewniałą u dołu oraz szerszą i zieloną u góry łodygę, na której widoczne są jasne, łódeczkowate ślady po opadłych liściach. Wzdłuż kanciastych boków pędu wyrastają sztywne, krótkie, beżowo-brunatne kolce, upakowane w gęste rzędy. Liście rozwijają się wzdłuż całego pędu, ale ponieważ w dolnych partiach szybko opadają, zwykle tworzą na szczycie łodygi rodzaj okazałego pióropusza. Są gładkie, duże, łopatkowe lub jajowate, zwężające się u podstawy i osadzone na krótkich, często czerwono-nabiegłych ogonkach. Blaszka liściowa jest zielona z wyraźnie zaznaczonym, białym unerwieniem.
W sprzyjających warunkach roślina może zakwitać (w różnym czasie), rozwijając drobne, białe kwiaty, zebrane na szczytach pędów u podstawy liści w gęste, „oblepiające” łodygę kwiatostany. Po przekwitnieniu kwiaty mogą przekształcić się w owocostany (torebki) zawierające brunatne, okrągłe nasiona, które po dojrzeniu „wystrzeliwują” na znaczne odległości.
Cała roślina zwiera trujący i drażniący skórę sok mleczny, który wypływa z uszkodzonych miejsc (np. po złamaniu pędu), dlatego zalecza się wykonywanie przy niej prac pielęgnacyjnych w rękawiczkach.
Wymagania i uprawa
Wilczomlecz białounerwiony nie jest gatunkiem mrozoodpornym, dlatego w naszym klimacie może być uprawiany wyłącznie jako roślina pokojowa. Znosi miejsca niedoświetlone, ale preferuje bardzo jasne, osłonięte przed bezpośrednim słońcem stanowiska, gdyż w cieniu jego liście się wydłużają, zielenieją i tracą biały wzór. Odpowiada mu bardzo przepuszczalne, lekkie, dobrze zdrenowane podłoże z dodatkiem żwirku lub piasku (np. podłoże dla kaktusów i sukulentów).
Dobrze radzi sobie z przejściową suszą, ale nie toleruje zalania, dlatego powinien być podlewany umiarkowanie, a zimą nawet skąpo. Wilczomlecz przez cały rok oczekuje też dość wysokiej temperatury, która latem powinna wynosić ok. 22-24°C, natomiast zimą ok. 15-18°C. Jak większość sukulentów, roślina nie wymaga nawożenia, jednak okazałe egzemplarze wiosną i latem można zasilać specjalnym nawozem dla kaktusów i sukulentów.
Wilczomlecz białounerwiony może być rozmnażany przez wysiew nasion lub za pomocą sadzonek pędowych (ścięty pęd przed ukorzenianiem należy podsuszyć, aby sok mleczny zasechł).
Zastosowanie
Wilczomlecz białounerwiony to bardzo ciekawa roślina sukulentowa o krzaczastym, palmowatym pokroju. Starsze, rozkrzewione egzemplarze ładnie prezentują się jako solitery w dużych, niezbyt wysokich, wolnostojących donicach. Mogą być wspaniała ozdobą dużego salonu, widnego holu lub obszernego gabinetu. Ze względu na liczne, ostre ciernie i trujący sok mleczny, rośliny nie należy jednak umieszczać w zasięgu dzieci i zwierząt domowych.
Tekst: Katarzyna Józefowicz, zdjęcie tytułowe: Veronika Viskova / Dreamstime, Tatiana Foxy / Dreamstime