Wawrzyn szlachetny (Laurus nobilis) nazywany też laurem to okazały, wiecznozielony krzew z rodziny wawrzynowatych (Lauraceae). Naturalnie występuje w Europie Południowej, Afryce Północnej i Azji Zachodniej, ale jest też uprawiany w innych krajach z ciepłym klimatem lub jako roślina doniczkowa.
Wawrzyn szlachetny dorasta do ok. 10-12 m wys., ale w uprawie jest zwykle znacznie niższy (ok. 2 m wys.). Krzew posiada stożkowy pokrój i tworzy liczne, wzniesione, sztywne, rozgałęzione pędy, pokryte gładką, początkowo zieloną lub czerwonawą, później szarawą korą. Gatunek tworzy charakterystyczne, skórzaste, szerokoeliptyczne, gładkie, lekko pofalowane na brzegach, zimozielone liście, które z wierzchu są ciemnozielone i błyszczące, a od spodu matowe i jaśniejsze. Na blaszce widoczne jest unerwienie, a w szczególności nerw główny. Liście układają się na pędzie naprzemianlegle. Po potarciu wydzielają silny, specyficzny aromat.
Krzew kwitnie wiosną (IV-V), wydając drobne, żółtokremowe kwiaty, zebrane po kilka w pęczki w kątach liści (zakwitają jedynie rośliny nie przycinane). Roślina jest dwupienna.
Wymagania i uprawa
Wawrzyn szlachetny to roślina dość wymagająca. W uprawie oczekuje ciepłego, słonecznego, zacisznego stanowiska i żyznej, próchniczej, przepuszczalnej ziemi, najlepiej o obojętnym lub lekko zasadowym odczynie pH.
Latem najlepiej czuje się na balkonie lub tarasie bądź w ogrodzie, ale zawsze musi mieć zapewnione lekko wilgotne podłoże, gdyż źle reaguje na suszę. Toleruje wysokie temperatury, ale nie posiada wystarczającej mrozoodporności, aby w naszym klimacie mógł być uprawiany cały rok w gruncie. Znosi jedynie krótkotrwałe, kilkustopniowe przymrozki, dlatego zimę musi spędzać w jasnym, chłodnym pomieszczeniu (ok. 5-8/10 °C).
Wawrzyn doskonale znosi ciecie i choć nie wymaga tego zabiegu, łatwo można skorygować jego pokrój i rozmiary przez przycięcie pędów wczesną wiosną.
Utrapieniem w doniczkowej uprawie wawrzynu mogą być szkodniki, a przede wszystkim tarczniki i miseczniki, których trudno jest się pozbyć ekologicznymi metodami, a tylko takie są polecane, gdy roślinę wykorzystuje się również do celów kulinarnych. Problemy mogą pojawić się także zimą, gdyż niedobory światła sprawia, że pędy krzewu wiotczeją i się wyciągają, a liście karleją i bledną.
Wawrzyn może być rozmnażany przez podział, sadzonki pędowe (długo się ukorzeniają) lub odrosty korzeniowe.
Zastosowanie
Wawrzyn szlachetny to przede wszystkim wartościowa i ceniona w wielu krajach świata przyprawa. Jego niezwykle aromatyczne, świeże lub suszone liście, dodaje się do zup, sosów, gulaszy, bigosów i zapiekanek, gdyż znacząco poprawiają ich smak. Dawniej miała wiele zastosowań i była też wykorzystywana jako roślina lecznicza (posiada właściwości przeciwzapalne, antyseptyczne, rozkurczowe i regenerujące).
Wawrzyn to jednak także bardzo atrakcyjna roślina ozdobna. W cieplejszych rejonach świta, gdzie można przez cały rok uprawiać go w gruncie, często wykorzystywany jest na żywopłoty, jednak w naszym klimacie może być uprawiany jedynie w doniczce, gdzie najlepiej prezentuje się jako soliter. Dostępne bywają też egzemplarze szczepione na pniu w formie miniaturowych drzewek z kulistą koroną.
Ciekawostki
Roślina znana jest i ceniona od starożytności. Była obecna w wielu obrzędach, a dodatkowo stanowiła symbol zwycięstwa, pokuty i życia wiecznego – służyła do wyplatania wianku dla zwycięzców.
Tekst: Katarzyna Józefowicz, zdjęcia: thejoyofplants.co.uk
Kwiaty cebulowe 
Jesienne kwiaty 
Ogród ozdobny 
Rośliny doniczkowe 
Owoce 
Warzywa 
Zioła 
Łąka kwietna 
Roślina tygodnia 
