Gailardia oścista (Gaillardia aristata) nazywana czasem dzianwą, to roślina zielna należąca do rodziny astrowatych (Asteraceae). W naturze występuje na zachodzie Ameryki Północnej. Jest kwiatem popularnie uprawianym w ogrodach.
To średnio wysoka bylina dorastająca zwykle do 30-70 cm wysokości. Roślina ma pokrój wzniosły i krzaczasty. Ma sztywne, bezlistne i pokryte włoskami łodygi. Liście są lancetowate, całobrzegie i tak jak łodygi miękko owłosione.
Gailardia oścista kwitnie od lipca do września. Posiada typowe dla rodziny koszyczkowate kwiatostany osiągające nawet do 8 cm średnicy. Są złożone z kwiatów o ciepłych barwach (często dwukolorowych). Języczkowe kwiaty zewnętrzne występują w barwach od brązowych, przez czerwone do pomarańczowych i żółtych. Środek (kwiaty rurkowe) są zwykle barwy ciemniejszej (nawet brązowej lub brunatno-purpurowej). Roślina jest miododajna.
Wymagania i uprawa
Gailardia oścista jest łatwa w uprawie. Preferuje stanowiska słoneczne i przepuszczalne, piaszczysto-gliniaste, lekko wilgotne gleby o dużej zawartości składników pokarmowych i odczynie pH od lekko kwaśnego do kwaśnego. Gailardia dobrze znosi upały i suszę oraz zanieczyszczenia.
W czasie kwitnienia czasem potrzebuje podpór, gdyż łodygi mogą się łamać lub pokładać. Nawożenie można przeprowadzić dwukrotnie. Przekwitnięte kwiaty warto usuwać, aby przedłużyć kwitnienie. Przed nadejściem zimy bylinę ścina się tuż nad ziemią.
Gailardię najprościej rozmnażać przez podział rośliny lub wysiew nasion wczesną wiosną.
Zastosowanie
W ogrodzie gailardia oścista ma zastosowanie przy tworzeniu barwnych rabat bylinowych i mieszanych. Najlepiej prezentuje się w grupie w przydomowych ogrodach, choć możemy ją znaleźć również w miejskich nasadzeniach. Dobrze czują się uprawiane w donicach.
To bardzo ciekawa roślina na kwiat cięty, a jej owocostany nadają się do suchych bukietów.
Polecane gatunki i odmiany
W ogrodach spotkać możemy wiele innych, a jednocześnie bardzo podobnych do siebie gatunków gailardii, w tym m.in.: gailardię nadobną (Gailardia pulchella), gailardię wielkokwiatową (Gailardia x grandiflora) czy mieszańcową gailardię ogrodową (Gailardia hybrida). Przykładowe odmiany gailardii ościstej:
- 'Bremen' – o szkarłatnych kwiatach z żółtymi czubkami
- 'Kobolt' – odmiana karłowa o kwiatach czerwonych z żółtymi obrzeżami
- 'Burgunder' – o kwiatach czerwonych
Tekst: Katarzyna Jeziorska, zdjęcia: Bajer/Pixabay, Karelj/Public Domain/Link, M. Mazik