Fiołek afrykański, znany również jako saintpaulia lub sępolia (łac. Saintpaulia ionantha), to jedna z najbardziej uroczych i cenionych roślin doniczkowych. Jego urok tkwi w delikatnych kwiatach o różnych odcieniach fioletu, niebieskiego, białego i różowego, które zdobią jego kępiaste liście. Ta roślina, pochodząca z obszarów Afryki Wschodniej, szybko zdobyła popularność na całym świecie dzięki swojej łatwości uprawy i zdolności do kwitnienia przez cały rok.
Choć fiołek afrykański może być wyjątkowo wdzięcznym towarzyszem dla miłośników ogrodnictwa domowego, nie jest pozbawiony wyzwań. Jak każda roślina, może on napotkać na różne problemy zdrowotne, które mogą zagrażać jego kondycji i estetyce. Warto więc poznać te potencjalne zagrożenia i nauczyć się, jak je rozpoznawać oraz skutecznie zwalczać.
1. Obfite podlewanie fiołków afrykańskich
Pierwszym i często występującym problemem jest zbyt intensywne, obfite nawadnianie roślin, które może doprowadzić do obumierania i zgnilizny korzeni. Objawem takiego stanu rzeczy są miękkie, przewieszające się liście (szczególnie dolna część ogonków liściowych) oraz zwijanie się blaszek liści.
W przypadku wystąpienia pierwszych objawów, roślinę trzeba przesadzić do świeżej ziemi (o niskiej zawartości torfu), usuwając zgniłe części korzeni. Podlewamy ją dopiero kolejnego dnia. Profilaktycznie można użyć delikatnych środków na choroby grzybowe.
Jak podlewać fiołki afrykańskie?
Aby uniknąć problemów związanych ze zbyt dużą wilgotnością, zaleca się podlewać fiołki zgodnie z ich indywidualnymi wymaganiami (które zależą od wielkości doniczki, temperatury i wilgotności powietrza) metodą od spodu, czyli wlewając wodę do podstawki. Przyjęło się, że w czasie wegetacji dobrze to robić 2 razy w tygodniu.
2. Uprawa fiołków afrykańskich w nieodpowiednich warunkach
Uprawa saintpauli w cieniu i jej nieodpowiednie podlewanie może prowadzić nie tylko do różnego rodzaju zgnilizn ale również do pojawienia się chorób grzybowych, takich jak:
- Więdnięcie fiołka, połączone ze zgnilizną podstawy pędu, może być również spowodowane przez grzyb Phytophtora nicotianae. Choroba ta rozwija się w wysokiej wilgotności powietrza i podłoża.
- Szara pleśń, wywoływana przez grzyb Botrytis cinerea, jest jedną z najczęstszych chorób fiołka afrykańskiego. Rozwija się w warunkach wysokiej wilgotności, słabego oświetlenia i małej wymiany powietrza. Objawia się wodnistymi, brązowymi plamami na dolnych liściach i płatkach kwiatów.
- Korynosporoza, wywoływana przez grzyb Drechslera cassiicola, objawia się nieregularnymi, czarnobrązowymi, lekko wodnistymi plamami na liściach.
W przypadku wykrycia którejkolwiek z powyższych chorób, należy przesadzić saintpaulie w świeże podłoże usuwając chore części roślin – korzenie i liście, po czym zastosować preparaty grzybobójcze.
Co robić, by chronić fiołki afrykańskie przed chorobami grzybowymi?
Roślinom należy zapewnić odpowiednio oświetlone i przewiewne miejsce uprawy. Tak samo jak w przypadku gnicia korzeni, musimy zwracać szczególną uwagą na prawidłowe podlewanie fiołków afrykańskich. Trzeba unikać moczenia ich liści oraz kwiatów saintpaulii.
3. Brak kontroli przeciw szkodnikom fiołków afrykańskich
Wciornastki (głównie wciornastek zachodni) są częstymi szkodnikami fiołków afrykańskich. Objawiają się srebrzystymi plamkami na liściach i płatkach. W walce z nimi skuteczne są tablice lepowe, odpowiednie warunki wilgotności oraz stosowanie preparatów owadobójczych.
Drugim częstym szkodnikiem tych roślin jest roztocz cyklamenowiec, który do swojego rozwoju wymaga wysokiej wilgotności powietrza i cienia (jest wrażliwy na światło słoneczne). Jego zwalczanie polega na wystawieniu fiołka na światło słoneczne oraz stosowaniu naturalnych lub chemicznych preparatów przeciwroztoczowych.
Co robić, by chronić fiołki afrykańskie przed szkodnikami?
Fiołki afrykańskie powinniśmy systematycznie – raz na tydzień, oglądać w poszukiwaniu zmian i szkodników. Można też profilaktycznie użyć tablic lepowych, do których szkodniki te przyczepią się, dzięki czemu łatwo zauważymy ich obecność. Warto też wspomagać ogólną odporność naszych roślin przez odpowiednie ich nawożenie.
Tekst: ZO, zdjęcie tytułowe: Ennira, MichiruKayo / AdobeStock