Jak rozmnażać rośliny balkonowe?

Kwiaty sezonowe to wspaniała ozdoba balkonów i tarasów, jednak zdecydowana większość z nich to rośliny jednoroczne lub gatunki wymagające przechowania przez zimę w pomieszczeniu, każdego roku trzeba od nowa sadzić je w donicach i skrzynkach.

Wiosną ich sadzonki można kupić niemal w każdym centrum ogrodniczym lub na targu, ale może to być dość kosztowne. Jeśli więc posiadamy duży balkon lub taras i potrzebujemy sporo roślin do jego dekoracji, spróbujmy uzyskać je samodzielnie.

Metody rozmnażania roślin balkonowych

Zanim jednak przystąpimy do samodzielnej produkcji rozsady, powinniśmy bliżej poznać nasze ulubione kwiaty, aby dowiedzieć się, jak i kiedy należy je rozmnażać. Rośliny balkonowe możemy bowiem rozmnażać na kilka sposobów. Najpopularniejsze jest rozmnażanie wegetatywne przez sadzonkowanie oraz generatywne czyli za pomocą nasion.

Pierwsza metoda zarezerwowana jest dla roślin wieloletnich, które spędzają zimę w pomieszczeniach (np. pelargonii, heliotropów, lantany, kocanek ozdobnych z liści, wilczomlecza 'Diamond Frost', fuksji, lantany, bugenwilli), druga natomiast głównie dla gatunków jednorocznych, choć można w ten sposób pozyskać również rośliny wieloletnie.

Pobieranie i ukorzenienie sadzonek

Decydując się na rozmnażanie roślin przez sadzonki, musimy wiedzieć, kiedy należy je pobrać i jakie warunki im zapewnić.

Termin
Pozyskiwanie i ukorzenianie sadzonek możemy rozpocząć już jesienią (we wrześniu) lub poczekać z tym do zimy (na przełomie XII i I, a najpóźniej w II).

Rośliny, których ukorzenianie rozpoczniemy jesienią, wiosną będą już ładnie rozkrzewione i wcześnie rozpoczną kwitnienie, a ich przechowanie w okresie zimowym będzie łatwiejsze. Jeśli jednak oczekujemy kwiatów nieco później lub nie mamy możliwości pozyskać sadzonek jesienią, możemy wybrać na rozmnażanie roślin termin zimowy.

Pobieranie sadzonek
Idealna sadzonka powinna mieć ok. 8-10 cm. i posiadać 2-3 pary liści. Należy pobrać ją ze szczytowej części silnego pędu (nie może być zdrewniała) i pozbawić kwiatów oraz nadmiaru liści. Koniec sadzonki przed umieszczeniem w podłożu warto też zanurzyć w ukorzeniaczu dla roślin zielnych, gdyż przyspieszy to jej ukorzenienie i rozwój.

Warunki
Gotową sadzonkę umieszcza się w chłonnym, lekkim i wolnym od patogenów podłożu (najlepiej w mieszance torfu z piaskiem lub perlitem w stosunku 2:1), a następnie przenosi do bardzo widnego i ciepłego pomieszczenia (ok. 18-20°C). Przez cały okres ukorzeniania i rozwoju sadzonek, należy utrzymywać stałą temperaturę powietrza i dość wysoką wilgotność podłoża.

W okresie ukorzeniania i zimowania, najważniejsze jest zapewnienie młodym roślinom dostatecznie dużej ilości światła (zimą dni są dość krótkie), odpowiedniego przewiewu (otwieranie okien grozi przemarznięciem roślin) oraz wilgotności powietrza i podłoża, gdyż niewłaściwe warunki mogą skutkować osłabieniem sadzonek i chorobami (np. chorobami grzybowymi). Dlatego też należy stale monitorować zdrowotność roślin i razie potrzeby zastosować odpowiednie środki ochrony oraz wprowadzić konieczne zmiany w uprawie.

Nieco inaczej postępuje się z sadzonkami, które zostały ukorzenione wczesną jesienią. Do listopada są już na tyle dobrze ukorzenione, że zimę mogą spędzać w podobnych warunkach, jak rośliny dorosłe czyli w pomieszczeniach widnych, ale chłodnych (ok. 10°C).

fot. Aycatcher - Fotolia.com

fot. Aycatcher - Fotolia.com

Wysiew nasion

Drugi sposób rozmnażania roślin balkonowych polega na wysiewie nasion. W ten sposób rozmnaża się przede wszystkim rośliny jednoroczne, ale z nasion można też pozyskać kwiaty wieloletnie.

Decydując się na samodzielny wysiew nasion, musimy jednak pamiętać, że nasiona należy wysiewać w odpowiednich dla danego gatunku terminach oraz zapewnić siewkom jak najlepsze warunki do wzrostu i rozwoju.

Termin
Najwcześniej, bo jeszcze zimą (I-II) wysiewa się nasiona min.: pelargonii rabatowej, begonii bulwiastej i stale kwitnącej, petunii ogrodowej i szałwii błyszczącej. Nieco później bo na przełomie lutego i marca wysiewa się nasiona takich gatunków jak: heliotrop peruwiański, lobelia przylądkowa i zwisła, werbena ogrodowa, tunbergia, niecierpki Walleriana, asarina pnąca, wilec klapowany (mina) oraz kobea pnąca.

Wczesna wiosna (III-IV) to natomiast dobry termin wysiewu min.: celozji pierzastej, uczepu, gazanii lśniącej, diaskii, koleusa Blumego, osteospermum i aksamitki. Najpóźniej, bo na przełomie kwietnia i maja (późna wiosna), sieje się maciejkę, len letni, nasturcję kanaryjską, karłową i pnącą, fasolę wielkokwiatową i portulakę wielkokwiatową.

Gatunki, wymagające późnego siewu (IV-V), można siać wprost do gruntu lub do skrzynek balkonowych, ale rośliny wysiewane wcześniej, muszą mieć zapewnione szczególne warunki uprawy.

Warunki
Nasiona wysiewa się do skrzynek wypełnionych wilgotnym, chłonnym i wolnym od patogenów podłożem (mieszanka torfu z piaskiem w stosunku 2:1) lub specjalnym podłożem do siewu nasion, a następnie przykrywa je cieniutką warstwą jałowego piasku (najlepiej wyprażonego wcześniej w piekarniku) oraz perforowaną folią, po czym umieszcza pojemnik w ciepłym (różne gatunki wymagają różnych temperatur, ale najczęściej jest to zakres ok. 18-20°C) i bardzo widnym pomieszczeniu.

Po wzejściu siewek, zdejmuje się folię i utrzymuje stałą wilgotność podłoża oraz podwyższoną temperaturę powietrza. Kiedy siewki rozwiną 4-6 liści, należy przepikować je do małych doniczek, nadal zapewniając im stałą temperaturę powietrza i odpowiednią wilgotność podłoża. Kiedy siewki podrosną (po ok. 4 tygodniach), pomieszczenie należy zacząć ostrożnie wietrzyć, nie dopuszczając jednak do nadmiernego wychłodzenia sadzonek (szczególnie ważne przy najwcześniejszych terminach siewu).

Przeprowadzka na balkon

Młode roślinki muszą odpowiednio podrosnąć, aby można było je wystawić na balkon. Rozsadę umieszcza się na zewnątrz dopiero po minięciu ryzyka wiosennych przymrozków (po 15.V). Rośliny należy jednak wcześniej zahartować przez stopniowe wystawianie ich na zewnątrz w dzień i chowanie do pomieszczenia na noc.

Tekst: Katarzyna Józefowicz, zdjęcie tytułowe: Flower Council Holland