Kostka brukowa w ogrodzie: zasady układania nawierzchni i system przeciwoblodzeniowy

Zakup kostki brukowej do ogrodu: Na co zwracać uwagę?

Zanim zapłacimy za materiał, obejrzyjmy kilka losowo wybranych elementów – beton powinien być gładki, bez rys, pęknięć i ubytków. Zwróćmy uwagę na krawędzie kostek – muszą być równe i proste. Ważne są też kolor i faktura wierzchniej warstwy – powinny być jednolite, bez plam.

Dobrze jest kupić trochę większą ilość ­kostki, niż ta określona początkowo, bo nie ma żadnej gwarancji, że dokupiona później (gdyby jej zabrakło podczas układania) będzie miała identyczny kolor. Warto również mieć mały zapas na ewentualne późniejsze naprawy.

Układanie kostki brukowej: krok po kroku

1. Usunięcie humusu

Od zdjęcia warstwy ziemi urodzajnej, zwanej humusem, rozpoczyna się wszelkie prace ziemne. Zależnie od przeznaczenia nawierzchni, usuwa się od 20 do 50 cm ziemi i odkłada ją na pryzmę - do wykorzystania w ogrodzie.

2. Wyrównanie i zagęszczenie podłoża

Wykop po usunięciu humusu oczyszcza się z kamieni i korzeni, po czym ubija podłoże zagęszczarką mechaniczną, nadając jej 3-4 procentowy spadek na boki, aby zapewnić spływanie wody z nawierzchni.

3. Układanie obrzeży i krawężników

Roz­mieszcza się je wzdłuż krawędzi wykopu wykonanego pod ścieżkę lub w rowkach wyciętych w podbudowie. Układa się je na podsypce cementowo-piaskowej lub warstwie chudego betonu.

4. Podbudowa

Jest to warstwa nośna i zarazem filtracyjna. Wykonuje się ją z zagęszczonej pospółki, żwiru, tłucznia lub gruntu stabilizowanego cementem. Grubość podbudowy należy dostosować do przeznaczenia nawierzchni:

• 15 cm – na ścieżkach,
• 20 cm – na podjazdach.
  
  

5. Podsypka

Jest to warstwa wyrównawcza z piasku, najlepszy jest płukany, grubości 3-5 cm. Zamiast czystego piasku można użyć jego mieszaniny ze żwirkiem o frakcji ziaren do 2 mm.

6. Układanie kostki

Zaczyna się od krawędzi nawierzchni. Kolejne rzędy układa się, klęcząc na już ułożonych, aby nie niszczyć przygotowanej podsypki. Pomiędzy kostkami trzeba zostawiać szczeliny szerokości ok. 3 mm. Po ułożeniu nawierzchni szczeliny między kostkami trzeba wypełnić piaskiem, a jego nadmiar zmieść.

7. Ubicie traktu

Po ułożeniu całej nawierzchni należy mocno dobić kostki do podłoża wibratorem powierzchniowym z gumową stopą.

Uwaga! Kostkę należy układać tak, żeby jej górna powierzchnia znalazła się nieco powyżej docelowego poziomu – po ubiciu osiądzie na głębokość ok. 1 cm

Wykończenie nawierzchni z kostki

Krawężniki i obrzeża

Wszystkie wymienione elementy mogą być betonowe, kamienne lub z tworzyw sztucznych.

Obrzeża należy układać na powierzchni gruntu, by nie wystawały ponad płaszczyznę nawierzchni. Krawężniki natomiast wkopuje się w grunt tak, by nieco wystawały ponad ścieżkę.

Na podjazdach i w innych miejscach, gdzie będą się poruszać samochody, krawężniki muszą być osadzone na ławach betonowych. Na ścieżkach przeznaczonych dla pieszych wystarczają tylko obrzeża. Palisady polecane są do układania na niewysokich nasypach, gdyż zapobiegają osuwaniu się ziemi.

Korytka i kratki odpływowe

Ich zadaniem jest odprowadzanie wody deszczowej do kanalizacji lub do własnych urządzeń rozsączających. Korytka układa się wzdłuż nawierzchni, a kratki w poprzek podjazdów (zwłaszcza szerokich). Każde korytko jest od wierzchu zakryte kratką, która wytrzymuje ciężar samochodu. Korytko umieszczone przed wjazdem do garażu w piwnicy zabezpiecza przed napływaniem wody deszczowej.

System przeciwoblodzeniowy:
Co zrobić, aby kostka brukowa nie zamarzała?

Na ścieżkach i podjazdach z kostki brukowej w czasie zimy może być ślisko, ale można temu zapobiec, jeśli pod nawierzchnią zainstaluje się system przeciwoblodzeniowy. 

System przeciwoblodzeniowy powinna włączać automatyka sterująca. Najlepszy jest regulator z czujnikiem temperatury i wilgotności (zainstalowanym w nawierzchni), ponieważ włącza ogrzewanie tylko wtedy, gdy warunki sprzyjają oblodzeniu.

Tańszy od niego regulator z czujnikiem samej temperatury (umieszczonym na nienasłonecznionej ścianie) nie jest już tak ekonomiczny – włącza ogrzewanie wtedy, gdy temperatura spada poniżej tej zaprogramowanej przez użytkownika. Oznacza to, że system będzie włączał się także wtedy, gdy jest sucho i nie ma lodu.

Obecnie mamy do wyboru dwa systemy przeciwoblodzeniowe:

• kable grzejne, których długość dobiera się zależnie od wielkości powierzchni i potrzebnej mocy grzewczej (na powierzchniach odkrytych potrzeba 250-300 W/m²),
• maty grzejne, produkowane w gotowych zestawach przygotowanych do bezpośredniego ułożenia.
  
  

Jak ułożyć kable grzejne pod kostkę brukową:

1. Kable układa się na siatce zbrojeniowej (przeciwskurczowej) lub mocuje specjalną taśmą montażową w warstwie podbudówki.
2. Kable grzejne układa się równomiernie pod powierzchnią gruntu.
   
   Pod ścieżkami układa się je na całej powierzchni, a na podjazdach tylko pod pasem nawierzchni, po której jeżdżą koła samochodów. Duże powierzchnie podjazdów dzieli się na mniejsze przez wykonanie szczelin dylatacyjnych.
   
   

Jak ułożyć matę grzejną pod kostkę brukową:

1. Na podbudowę, wysypuje się cienką (2-3 cm) warstwę piasku.
2. Następnie na niej układa się matę, przysypuje ją kolejną warstwą piasku tej samej grubości co poprzednia.
3. Po ułożeniu rurki ochronnej (służącej do przeprowadzenia przewodu czujnika) całość przykrywamy kostką.

Tekst: Joanna Dąbrowska, zdjęcie tytułowe: Michael Gaida/Pixabay