Materiały na ogrodzenie ogrodu. Przegląd rynku

Docelowe ogrodzenie najczęściej jest na końcu listy prac zaplanowanych do wykonania – jako część inwestycji pt. budowa własnego domu. W przypadku nowo kupionych parceli zwykle jeszcze przed budową grodzi się teren tanim, tymczasowym materiałem, np. siatką, a dopiero po przeprowadzce planuje zbudowanie bardziej solidnego parkanu.

Na ogół prowizoryczna siatka wystarcza na długie lata, bo postawienie efektownego ogrodzenia sporo kosztuje, tym bardziej gdy chcemy z takich samych elementów wykonać bramę wjazdową i furtkę. Przed rozpoczęciem projektowania ogrodzenia należy zapoznać się z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego.

Jeżeli nie znajdziemy w nim obostrzeń, możemy zaprojektować ogrodzenie – pamiętając, że powinno harmonizować z architekturą domu, służyć przez długie lata i mieć wygodny wjazd i wejście na posesję. Jego wygląd oraz rozwiązania praktyczne warto zaplanować z architektem.

Ideałem byłoby to zrobić na etapie projektowania budynku, ale po sprecyzowaniu, czy ma to być przegroda ażurowa, z miejscowymi prześwitami czy pełna. Dopiero potem można zająć się doborem właściwych materiałów ogrodzeniowych.

Na postawienie ogrodzenia nie trzeba uzyskiwać pozwolenia na budowę.

Jeżeli planujemy zbudować ogrodzenie od strony dróg, ulic, placów, torów kolejowych i innych miejsc publicznych lub wyższe niż 2,2 m – musimy zgłosić to w starostwie. Ogrodzenie nie może naruszać ustaleń miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Starostwo może też wymagać uzgodnienia rodzaju ogrodzenia z zarządcą drogi.

Zgłoszenia trzeba dokonać co najmniej na 30 dni przed planowanym terminem rozpoczęcia prac. Określa się w nim rodzaj, zakres i sposób wykonania robót oraz termin ich rozpoczęcia. Należy też dołączyć oświadczenie o prawie do dysponowania nieruchomością.

Budowę można zacząć, jeśli przez 30 dni od doręczenia zgłoszenia starostwo nie wniesie sprzeciwu w drodze decyzji. Przy czym musi ona ruszyć w ciągu 3 lat od terminu podanego w zgłoszeniu. Jeżeli tak się nie stanie, do starostwa trzeba ponownie przedłożyć zgłoszenie.

Przepisy stanowią również o tym, że ogrodzenie:

• nie może przekraczać granicy działki oraz linii rozgraniczającej ulicę;
• nie może stwarzać zagrożenia dla ludzi i zwierząt. Zabrania się więc umieszczania drutu kolczastego, tłuczonego szkła, ostro zakończonych elementów na wysokości poniżej 1,8 m;
• bramy i furtki nie mogą otwierać się na zewnątrz posesji, a ich progi muszą umożliwiać osobom niepełnosprawnym swobodny wjazd na wózkach inwalidzkich.
  
  

Ogrodzenie ogrodu: siatka, drewno, metal

Oferta rynkowa daje wiele możliwości, ważne jednak, aby ogrodzenie było spójne architektonicznie ze stylem budynku, ogrodu i charakterem okolicy, w której się znajduje.

SIATKA
Dzięki atrakcyjnej cenie ten rodzaj materiału wciąż cieszy się dużą popularnością – najczęściej wykonuje się z niej tylną i boczne partie ogrodzenia oraz płoty tymczasowe. Siatka wytwarzana jest ze stalowego drutu ocynkowanego (po pewnym czasie trzeba ją zabezpieczyć przed korozją farbą przeznaczoną do powierzchni ocynkowanych), bądź powlekanego warstwą tworzywa sztucznego (nie wymaga konserwacji).

Sprzedawana jest w zwojach długości 10–25 m i wysokości 1–2 m. Może być splatana albo zgrzewana ze stalowego drutu o średnicy od 2,2 do 5,5 mm. Montuje się ją do słupków stalowych lub betonowych, górą i dołem prowadząc napiętą linkę albo drut stalowy i naciąga przy użyciu napinaczy.

fot. L. Jampolska	fot. Altax
Ogrodzenie z drewna wymaga systematycznego odnawiania.

DREWNO
Ogrodzenie z drewna może mieć formę pionowych lub poziomych desek mocowanych w jednym lub dwóch rzędach, tworzących ogrodzenie pełne lub z prześwitami. Wykonanie tych elementów można zlecić stolarzowi lub kupić gotowe przęsła. Ponieważ drewno ulega korozji biologicznej, trzeba je regularnie konserwować – czyścić z mchu i porostów, szlifować, impregnować i malować, czy też lakierować.

METAL
W tej kategorii znajdziemy przede wszystkim przęsła ogrodzeniowe ze stali oraz rzadziej z aluminium, oferowane w wysokości do 2,4 m i szerokości ok. 2,5 m. Do wyboru mamy przęsła z różnym wypełnieniem:

• z prętów lub kształtowników – produkowane najczęściej ze stali ocynkowanej i powlekanej tworzywem albo lakierowanej proszkowo na dowolny kolor. Kształtowniki o profilu otwartym zamyka się szczelnie od góry kapturkiem. Elementy mogą być łączone w różne wzory, aby uzyskać np. pionowe konstrukcje łączone u dołu i u góry bądź kratowe;
• z elementów kutych – wytwarzane ze stali lub droższego i cięższego żeliwa. Przeważnie mają bardzo dekoracyjną formę. Zaletą tego typu ogrodzeń jest to, że mogą być wykonane według własnego projektu;
• z siatki – są to gotowe moduły z siatki (zabezpieczonej techniką proszkową), rozciągniętej w ramach ze stali albo aluminium. Panele, wraz z zestawem niezbędnych akcesoriów, dostępne są w kilku kolorach i wymiarach.

fot. Betafence	fot. Klinkier Przysucha
fot. Tebal Techfence

Ogrodzenie ogrodu: kosze gabionowe

Specyficznym rodzajem ogrodzenia metalowego są, obecnie bardzo popularne, gabiony – czyli kosze zrobione z ceowników i stalowego drutu, ocynkowanego ogniowo. Niekiedy zabezpiecza się je przed korozją powłoką z PVC, bądź proszkowo lakierem (z palety RAL).

Ustawia się je jeden na drugim, aż do uzyskania założonej wysokości i w dowolnej konfiguracji łączy z innego rodzaju ażurowym ogrodzeniem albo buduje pełny płot. Wypełnia się je kamieniem, szkłem lub kawałkami drewna. Gabiony dostępne są w długości do 2,5 m, wysokości 0,3– 2 m i szerokości 0,17–0,5 m.

Kosze gabionowe dostarczane są w formie złożonej; na miejscu uzupełnia się je kamieniami i łączy stalowym drutem, czy też zszywkami. Nie wymagają fundamentowania, stabilizuje się je tylko punktowo zagłębionymi słupkami (do głębokości min. 70 cm) i wykonuje płytką wylewkę z betonu (powinna być kilka centymetrów szersza od koszy).

fot. Konsport	fot. Teknoamerblok
Gabiony wypełnia się kolorowymi kamieniami, szkłem lub drewnem.	Ogrodzenie z betonowych bloczków prefabrykowanych.
fot. Plastivan
Ogrodzenie z desek kompozytowych bardzo dobre imituje drewno, ale nie wymaga konserwacji.

Ogrodzenie ogrodu: murki betonowe, kamienne i ceglane

BETON
Ogrodzenie z betonu może mieć kilka form:

• paneli prefabrykowanych – ogrodzenie takie składa się z betonowych słupków o wysokości 1–2,5 m oraz paneli o szerokości 1 lub 2 m i wysokości 0,5–2,5 m, które wsuwa się w fabrycznie przygotowane rowki na słupkach. Słupki wkopuje się w ziemię i zalewa betonem, a następnie umieszcza między nimi panele (pełne albo ażurowe, oferowane w wielu wzorach i kolorach). Demontaż paneli jest równie łatwy;
  
  
• zbrojonego betonu monolitycznego – taki płot stawia się wykorzystując kształtki, które najczęściej imitują granit bądź piaskowiec. Elementy łączy się bez użycia zaprawy i konieczności spoinowania. Kształtki zbroi się prętami stalowymi i wypełnia (od góry) betonem. Innym rozwiązaniem jest tzw. suchy mur, czyli system kształtek betonowych – składający się z kilku, prostych w montażu, elementów tworzących moduły konstrukcyjne, które łączy się za pomocą kleju;
  
  
• betonowych bloczków lub pustaków – tego rodzaju parkan powstaje z elementów produkowanych w technologii wibroprasowania. Zwykle mają większy rozmiar od cegieł, dlatego łatwo i szybko stawia się z nich mur. Podczas produkcji wyrobom nadaje się rozmaite wymiary, kolory i faktury (gładkie, szlifowane, łupane). Układa się je tak, jak cegły.
  
  

KAMIEŃ
Tego typu płot buduje się z kamieni ciosanych, łupanych, polnych lub otoczaków. Najczęściej z bazaltu, granitu i kwarcytu, piaskowca albo wapienia. Z uwagi na wysoką cenę, na ogół kamień stosuje się na samo lico ogrodzenia, do wypełnienia wykorzystując tańszy materiał. Kamienie wiąże się zaprawą cementową na różne sposoby: ciosane o większych wymiarach układa się ściśle, aby przylegając do siebie, tworzyły lico muru, mniejszymi wypełnia się środek; łupane układa się warstwowo – podobnie jak zwykłe cegły; polne grupuje się w nieregularne warstwy, zestawiając kamienie o różnych rozmiarach.

CEGŁY
Ogrodzenia murowane przeważnie wznosi się z cegieł klinkierowych, dostępnych w wielu kolorach. Są one trwałe, mrozo i wodoodporne. Niemniej jednak koniecznie trzeba zabezpieczyć je od góry specjalnymi daszkami, których kształt umożliwia swobodne spływanie wody opadowej i chroni przed wilgocią cegłę i spoiny. W sprzedaży znajdują się nie tylko cegły, ale również gotowe kształtki do wykończenia podmurówek, słupków i murków.

TWORZYWA SZTUCZNE
Ogrodzenia takie produkowane są z PVC lub kompozytu drewnianego. Tworzą panele imitujące drewniane deski. Występują w kilku odcieniach brązu, szarości i bieli. Są lekkie, odporne na uszkodzenia mechaniczne i niekorzystne warunki atmosferyczne, w tym blaknięcie koloru. Ponieważ nie butwieją, jak naturalne drewno, nie wymagają żadnej konserwacji. Zapewniają estetyczne ogrodzenie na długie lata.

fot. Klinkier Przysucha	fot. Joniec
Ogrodzenie pełne z klinkieru będzie się dobrze prezentować na dużych posesjach, na małych – lepiej połączyć klinkierowe słupki z ażurowymi przęsłami z metalu.	Podmurówka prefabrykowana znacznie skraca czas wykonania ogrodzenia.

Ogrodzenie ogrodu: prefabrykowane elementy podmurówki

W wielu ogrodzeniach (np. z paneli stalowych, siatki, sztachet z drewna lub z PVC) pracochłonny fundament monolityczny można zastąpić prefabrykowanym. W skład systemu wchodzą stopy pod słupki i deski podwalinowe. Taka podstawa ogrodzenia jest trwała i estetyczna, tańsza oraz szybsza i łatwiejsza do wykonania, bo wymaga mniejszego zakresu prac ziemnych.

Głębszy wykop (do poziomu przemarzania gruntu) konieczny jest tylko pod stopy fundamentowe. Stopy umieszcza się bezpośrednio w gruncie albo na warstwie betonu. Deski podwalinowe układa się w płytkim wykopie i na podsypce z piasku (o gr. 5 cm), opierając ich końce na stopach. Na tak przygotowanej podwalinie można oprzeć prefabrykowaną podmurówkę.

Źródło: Magazyn Budujemy Dom 3/2016 tekst: Joanna Dąbrowska zdjęcie tytułowe: Karsten Paulic/Pixabay