Kamień w ogrodzie: ogród skalny, oczko wodne, nawierzchnie

Nawierzchnie ogrodowe z kamienia

Na nawierzchnie ogrodowe chyba najbardziej odpowiedni będzie granit w postaci kostki kamiennej lub ewentualnie większych płyt o nieregularnych kształtach. Znakomite są też małe otoczaki (np. dolomitowe), kostki ze sjenitu (jest trudniejszy od granitu w obróbce, za to daje się znakomicie polerować, co pozwala  uzyskiwać świetne efekty wizualne), porfir, żwir krzemowy i grys serpentynitowy. Wszystkie te kamienie są niezwykle twarde, odporne na zarysowania i nie wchłaniają wody.

Uwaga! Kamienie przeznaczone na nawierzchnie ogrodowe powinny zawsze mieć chropowatą powierzchnię.

Skalniak, ogródek skalny

Na pewno nie należy budować ogródków skalnych ze skał miękkich (np. iły) oraz z piaskowca, który stosunkowo szybko ulega zniszczeniu pod wpływem niekorzystnych warunków atmosferycznych. Twarde, granit i bazalt, też w zasadzie do budowy skalniaków się nie nadają.

Dobrze jest natomiast umieścić na skalniaku kamienie występujące w okolicy, które będą harmonizowały z otoczeniem. W naszych warunkach znakomicie sprawdzą się zwykłe otoczaki, głazy narzutowe, a także kamienie łupane i łamane. Znakomitą propozycją są także mieniące się różnymi kolorami kwarcyty. Kamienie należy wkopywać nieco w ziemię i lekko odchylać do tyłu. Dzięki temu spływająca z nich woda będzie wsiąkała w podsypkę, a nie kapała na znajdujące się niżej rośliny.

Kamienne oczko wodne

Oprócz zwykłych kamieni łupanych (np. łupka granitowego) i łamanych oczka wodne często wykłada się również srebrnorudym łupkiem serycytowym lub wysypuje żwirem kwarcytowym. Bardzo ciekawie prezentują się wstawki z białego kamienia, który ma oryginalną strukturę w postaci mieniących się różnymi kolorami kryształków. W oczkach wodnych należy natomiast unikać wapieni, dolomitów i marmurów, bo wypłukiwane z nich przez wodę wapno ma zły wpływ na rośliny i ryby.

Jaki kamień do ogrodu wybrać?

Poszczególne rodzaje kamienia różnią się znacznie twardością i porowatością, te zaś cechy decydują o tym, jaka jest jego wytrzymałość, ścieralność i nasiąkliwość. Im bardziej miękki jest kamień, tym szybciej będzie niszczał i tym więcej czasu będzie trzeba poświęcić na jego impregnację i pielęgnację. Najtwardsze płyty, wykonane z granitu, bazaltu, sjenitu i łupków są nienasiąkliwe, odporne na mróz i na inne czynniki atmosferyczne. Miękkie (piaskowce, wapienie, trawertyny i alabastry) są porowate, a przez to nasiąkliwe i łatwo się brudzą.

• Marmur
  Kamień o bardzo urozmaiconym ubarwieniu: od jasnoperłowego, poprzez biały, niebieskoszary, popielaty lub zielonkawy. Często ma żyłki lub smugi; po zaimpregnowaniu kamienia jego kolor staje się intensywniejszy. Marmury mimo, że są twarde nie są odporne na działanie czynników atmosferycznych. Marmur łatwo poddaje się obróbce oraz polerowaniu.
  
  
• Granit
  Występuje w różnych odcieniach szarości, różu. Może też być czerwony, żółty. Kamień ten jest bardzo trwały i wytrzymały, odporny na działanie wody, wilgoci, mróz, promienie UV, wysoką temperaturę, kwasy i zasady. Charakteryzuje się małą ścieralnością i nasiąkliwością, nie wchłania również tłuszczów. Obróbka granitu nie jest zbyt trudna, łatwo się go również szlifuje i poleruje. Nie wymaga specjalnych zabiegów pielęgnacyjnych.
  
  
• Piaskowiec
  Może być szary, beżowy, biały, a nawet czerwony i żółty. Poszczególne jego odmiany mogą znacznie różnić się między sobą właściwościami, np. nasiąkliwością. Piaskowiec łatwo się ściera, jest łatwy w obróbce, można go szlifować, jednak nie daje się polerować. Należy go często czyścić i impregnować.
  
  
• Trawertyn
  Jest porowatą odmianą wapienia. Występuje w różnych odcieniach: od białego przez beżowe, żółte i czerwone. Głębokie pory trawertynu często się szpachluje, a następnie kamień poddaje się polerowaniu i impregnuje. Jeśli jako szpachli używa się żywicy lub silikonu, zarys porów pozostaje widoczny. Dzięki impregnatom trawertyn staje się odporny na zabrudzenia i wilgoć, jednak impregnację trzeba powtarzać.
  
  
• Bazalt
  Może być czarny lub ciemnoszary. Należy do najtwardszych i najbardziej wytrzymałych kamieni. Jest trudny w obróbce, ale nadaje się do polerowania.
  
  
• Wapień
  Jest dostępny w kolorach: brązowym, jasnobeżowym, różowym lub szarym, najczęściej z żyłkowaniem. Stosuje się dwie odmiany miękką (lekką) i twardą (zbitą). Wapienie mają słabą odporność na warunki atmosferyczne i dużą ścieralność. Wymagają impregnacji.
  
  
• Łupki
  Powstają z rozwarstwienia różnych skał - mają więc różne właściwości. Występują w bardzo różnych kolorach: grafitowym, zielonym, bordowym, rudym, miodowym, czarnym i brązowym. Charakterystyczna  warstwowa struktura łupka pozwala na uzyskiwanie z niego cienkich płytek. Występują między innymi łupki grafitowe, serycytowe, łyszczykowe, chlorytowe, mikowe. Nie są zbyt trudne w obróbce.

Tekst: Tomasz Wojciuk