Logo
Logo

Jak wykorzystać pokrzywę w ogrodzie? | Ma wyjątkowe właściwości – zdziwisz się, jak bardzo jest cenna!

W ostatnim czasie pokrzywa jest coraz bardziej doceniana, jako roślina zielna o wielostronnym zastosowaniu. Jest nie tylko naturalnym sprzymierzeńcem ogrodników w uprawie roślin, ale też źródłem wielu cennych preparatów leczniczych i suplementów diety.

Spis treści
Dlaczego pokrzywa w ogrodzie to nie chwast a skarb? Nawóz z pokrzywy Preparaty z pokrzywy do ochrony roślin Pokrzywa jako lek i pokarm

Pokrzywa to skarb! Zobacz jak można ją wykorzystać w ogrodzie i nie tylko!

Pokrzywa uważana jest głównie za chwast, którym w dodatku można się poparzyć, ze względu na drażniące skórę, zwierające kwas mrówkowy, włoski parzące rozmieszczone na całej roślinie. Najczęściej spotykana pokrzywa zwyczajna (Urtica dioica), właściwie krzywdząco nazywana jest chwastem, gdyż to określenie kojarzy się z czymś zbędnym, bezwartościowym i uciążliwym.

W naturze spotkamy pokrzywę w wilgotnych lasach, w zaroślach oraz często na żyznych siedliskach ruderalnych. Jednak, pomimo braku walorów ozdobnych, kryje w sobie niezwykłe właściwości. Dobrze wiedzieć, że jest to roślina wskaźnikowa (czyli taka, która zwykle lub wyłącznie rośnie na glebach określonego typu). Możemy być pewni, że tam, gdzie bujnie rośnie pokrzywa gleba jest żyzna, czarna, próchniczna, ma dobrą strukturę i jest bogata w azot. Taka gleba świetne nadaje się np. pod uprawę warzyw w ogrodzie lub innych roślin wymagających zasobnego podłoża.

Nawóz z pokrzywy

Jeśli w ogrodzie pojawią się pokrzywy, warto dobrze się zastanowić, czy ich usunięcie jest najlepszym rozwiązaniem. Pamiętajmy, że pokrzywa i wytwarzane z niej preparaty są szeroko wykorzystywane w naturalnej ochronie roślin oraz organicznym zasilaniu upraw. A wszystko to za sprawą bogactwa, jakie zawiera pokrzywa – witaminy (np. A, C, K i z grupy B), mikro i makroelementy (azot, fosfor, potas, żelazo, magnez, wapń, cynk, krzem, mangan), a także kwasy organiczne, enzymy, pektyny, garbniki, chlorofil, karoten, ksantofil.

Znanym sposobem wykorzystania pokrzywy do naturalnego nawożenia roślin, jest stosowanie tzw. gnojówki (czyli płynnego nawozu naturalnego) sporządzanej z ziela pokrzywy. Nawozem takim można następnie zasilać głównie warzywa oraz rośliny kwitnące i owocowe.

Zerwane pokrzywy można także wykorzystywać do ściółkowania – zawarte w pokrzywach składniki przenikną do podłoża, poprawiając jego strukturę oraz odżywiając i wzmacniając rosnące w nim rośliny.

Prosty przepis krok po kroku

  • Młode rośliny (zerwane przed kwitnieniem) wrzucamy do dużej beczki i zalewamy wodą (w proporcji 1:10).
  • Odstawiamy na 2-3 tygodnie w ciepłe, nasłonecznione stanowisko. W procesie fermentacji powstanie ciecz z dużą ilością piany na wierzchu.
  • Do zasilania roślin stosuje się najczęściej gnojówkę w momencie, gdy zniknie już zbierająca się na powierzchni piana.
  • Przed zastosowaniem gnojówkę z pokrzyw rozcieńczamy  – np. tę przygotowaną z 1 części roślin na 10 części wody, rozcieńczamy w takiej samej proporcji.
  • Warto stosować zasadę, że korzystniejsze dla roślin jest stosowanie większego rozcieńczenia, niż zbyt mocnego (szkodliwego) stężenia.
  • Uzyskanym roztworem można zasilać warzywa (głównie pomidory, ogórki, warzywa kapustne, selery), rośliny ozdobne, drzewa owocowe, a nawet trawnik, który stanie się intensywnie zielony.

Ścinanie pokrzywy Fot. biancia/Fotolia

Z uwagi na parzące włoski pokrzywy zrywaj ją zawsze w rękawiczkach!

Preparaty z pokrzywy do ochrony roślin

Preparaty pozyskiwane z pokrzywy to skuteczny środek stosowany w walce z chorobami i szkodnikami roślin. Do tego celu sporządza się wyciągi i wywary, które następnie służą do sporządzania roztworów w celu opryskiwania roślin przeciwko mszycom, przędziorkom oraz chorobom – np. chlorozie, mączniakowi lub szarej pleśni.

  • Wyciąg uzyskuje się poprzez zalanie młodych liści pokrzyw wodą (około pół kilograma świeżego ziela na 5 litrów wody) i ustawienia naczynia z roztworem na około 24 godziny w ciepłym miejscu. Przygotowany preparat stosujemy bez rozcieńczenia, opryskując nim rośliny przez cały sezon wegetacyjny (odstrasza mszyce i przędziorki).

  • Wywar można sporządzić zalewając liście pokrzywy wodą i gotując je przez około 30 minut. Wystudzony preparat trzeba rozcieńczyć w stosunku 1:5. Gotowym wywarem można podlewać lub opryskiwać rośliny (zapobiegając chorobom).

Pokrzywa jako lek i pokarm

Dzięki zawartości wielu cennych substancji pokrzywa (liście i korzenie) posiada znane od dawna właściwości lecznicze. W medycynie wykorzystuje się jej właściwości przeciwzapalne i przeciwgrzybiczne. Ponadto suplementy diety (np. herbaty) i preparaty uzyskiwane na bazie pokrzywy m.in. regulują procesy trawienne i poprawiają przemianę materii, oczyszczają organizm z toksyn, obniżają ciśnienie krwi, poprawiają działanie układu moczowego, zwiększają odporność organizmu, wspomagają leczenie cukrzycy typu II, pomagają zwalczać anemię (wysoka zawartość żelaza!), łagodzą objawy chorób skóry (np. owrzodzenia). Pokrzywa to także znany od lat składnik preparatów kosmetycznych – głównie dobrych szamponów i odżywek do pielęgnacji włosów (wzmacnia cebulki, zmniejsza łojotok, likwiduje łupież i ogranicza łysienie).

Zastosowanie pokrzywy w ogrodzie Fot. isavira/Fotolia

Nie traktuj pokrzywy jak chwast! Ta (nie)zwykła roślina ma wiele cennych właściwości.

Mało kto wie, że pokrzywa stanowi również cenny składnik pożywienia wielu zwierząt – np. ptaków, jeży, żab, motyli (m.in. rusałka pawik, rusałka pokrzywnik, rusałka admirał) i około stu innych gatunków owadów. Preparaty na bazie pokrzywy, działające odżywczo, wzmacniająco i antyseptycznie, stosowane są także w pszczelarstwie – do leczenia i profilaktyki chorób pszczół.


 Tekst: Maciej Aleksandrowicz, zdjęcie tytułowe: FelixMittermeier / Pixabay

Autor
Jak wykorzystać pokrzywę w ogrodzie? | Ma wyjątkowe właściwości – zdziwisz się, jak bardzo jest cenna!
Jak wykorzystać pokrzywę w ogrodzie? | Ma wyjątkowe właściwości – zdziwisz się, jak bardzo jest cenna!
Maciej Aleksandrowicz

Z wykształcenia specjalista ogrodnik, „przewidziany” do kształtowania wszelkich terenów zieleni, ale najlepiej wychodzi mu pisanie o roślinach i ogrodach. Od 2011 roku pisze artykuły i porady ogrodnicze, a z ZO współpracuje regularnie od 2018 roku. Oprócz ciągłego podpatrywania świata i uczenia się czegoś nowego, lubi długie spacery, leniwe popołudnia i wieczory w ogrodzie, muzykę i smak kawy – najlepszego sprzymierzeńca przy tworzeniu tekstów dla ZO.

Tagi
 
Powiązane tematy
Zwiń Pokaż więcej (7)

Komentarze

Dodaj komentarz
Jeszcze nikt nie skomentował tego artykułu. Może będziesz pierwsza/-y? Zajrzyj na Forum ZielonyOgrodek.pl