Zaraza ogniowa – jak ją rozpoznać? Jak, czym i kiedy skutecznie "zwalczać"?

Zaraza_ogniowa Erwinia amylovora fot. mironovm - Depositphotos

Każdy właściciel ogrodu wie, że jego piękny wygląd i zdrowe plony to nieustanna praca – różnorodne zabiegi pielęgnacyjne, jak nawożenie, podlewanie, czy przycinanie, to czasem zbyt mało, aby ustrzec się przed chorobami. Jedną z częściej występujących w ostatnich sezonach, a jednocześnie bardzo groźną dla drzew owocowych i roślin ozdobnych jest zaraz ogniowa. Jak rozpoznać zarazę ogniową? Jak zwalczać chorobę? Jakie rośliny atakuje zaraza ogniowa?

Posłuchaj
00:00
13
Spis treści
Co o zarazie ogniowej warto wiedzieć? Jak wyglądają objawy zarazy ogniowej? Na jakich roślinach może pojawić się zaraza ogniowa? Kiedy i czym pryskać na zarazę ogniową? Co zrobić, by zaraza ogniowa nie pojawiła się na jabłoniach?

Co to jest zaraza ogniowa jabłoni?

Odpowiedzialna za zarazę ogniową jest bakteria Erwinia amylovora, a do zakażenia dochodzi zazwyczaj wiosną, gdy temperatura powietrza wynosi około 18 – 20 stopni Celsjusza. To właśnie wtedy bakterie się uaktywniają i zaczynają się intensywnie rozmnażać. Jest to niezwykle groźna choroba, która w ciągu kilku tygodni może doprowadzić do obumarcia wszystkich drzew w sadzie.

Choroba atakuje rośliny w początkowej fazie wzrostu i podczas kwitnienia. Infekcji sprzyja wysoka wilgotność powietrza i temperatura powyżej 18 stopni. Choroba często przenosi się na rośliny owocowe (jabłonie i grusze) z sąsiadujących z nimi dziko rosnących roślin różowatych (pigwy, pigwowce, jarząby, irgi i głogi). Poraża liście, kwiaty, owoce oraz pędy!

Agrosimex SP. Z O.O. / YouTube


Jak rozpoznać zarazę ogniową?   

Bakterie wnikają wewnątrz roślin za pomocą otwartych ran i naturalnych szczelin, a także zanieczyszczonych narzędzi ogrodniczych. W rozprzestrzenianiu się bakterii ważny udział mają ptaki, deszcz i wiatr, które je roznoszą.

Objawy zarazy ogniowej widoczne są na wszystkich naziemnych częściach roślin, a najbardziej charakterystyczne są:
zwijanie się i przebarwienie liści na brunatny lub czarny kolor;
zgorzele na kwiatach;
• stopniowe zamieranie pędów, które zaczyna się od wierzchołka i szybko rozprzestrzenia się na cały pęd, powodując deformacje;
plamy i stopniowe obumieranie owoców, które pozostają na roślinie;
uszkodzenia kory;
wycieki bakteryjne w kolorze białym, a z czasem bursztynowym.    

Pierwsze objawy choroby można zauważyć już kilka dni po kwitnieniu. Liście stają się brązowe i wyglądają jak spalone, stąd nazwa choroby. Inne symptomy to więdnięcie i zamieranie pąków kwiatowych i kwiatów, zamieranie młodych pędów oraz charakterystyczne gumowane, białe wycieki pojawiające się na pędach w czasie wilgotnej pogody.

Jakie rośliny są atakowane zarazą ogniową? 

Zaraza ogniowa to bardzo groźna choroba, która może atakować ponad 200 gatunków roślin. Jednak najczęściej poraża rośliny z rodziny różowatych. Wśród roślin jadalnych najbardziej narażone są grusze, wiśnie i jabłonie, ale często atakowane są również: jarząb, pigwowiec, głóg, świdośliwa, irga, czy ognik.    

Jak "zwalczyć" zarazę ogniową?    

Szybkie rozpoznanie i zwalczanie zarazy ogniowej daje największą szansę na sukces. Przede wszystkim należy od razu usuwać zainfekowane części roślin i je utylizować (nie wrzucać do kompostownika!). Co ważne, trzeba usunąć część zarażonej rośliny z dużym zapasem, który powinien obejmować aż 50 cm zdrowej części. Dobrym pomysłem, zwłaszcza jeśli choroba w sadzie pojawiła się po raz pierwszy i tylko na kilku okazach, jest całkowite usunięcie tych roślin.

Niestety nie ma dostępnych środków, czy preparatów, które by miały odpowiednią skuteczność, ale w fazie kwitnienia i tuż przed nim można wykonać opryski ochronne, które mogą spowolnić rozwój choroby, jednak podstawą jest usuwanie porażonych części roślin i prawidłowa dezynfekcja narzędzi.    

Profilaktycznie warto opryskiwać rośliny kilkukrotnie przed i w trakcie sezonu (przez kwitnieniem, po kwitnieniu i w lipcu) preparatem Miedzian.

Miedzian - preparat na zarazę ogniową
Miedzian Extra 350 SC
Preparat w postaci stężonej zawiesiny do rozcieńczania wodą o działaniu powierzchniowym. Stosowany zapobiegawczo podczas ochrony przed chorobami grzybowymi i bakteryjnymi, w amatorskiej uprawie drzew owocowych niskopiennych i roślin warzywnych w ogrodach działkowych i przydomowych. Środek przeznaczony wyłącznie do stosowania punktowego przy użyciu opryskiwaczy ręcznych.
KUP W NASZYM SKLEPIE

Profilaktyka – jak zapobiegać ponownej infekcji?    

Działania zapobiegawcze to podstawa, jeśli nie chcemy nawrotu zarazy ogniowej. Profilaktyka powinna obejmować wybór odmian o mniejszej wrażliwości na zarazę ogniową, dokładne czyszczenie i dezynfekcja wszystkich narzędzi ogrodniczych, aby ograniczyć przenoszenie różnorodnych patogenów oraz zabezpieczanie ran drzew i krzewów (np. po przycinaniu) maścią ogrodniczą. Pomocne są również zabiegi ochronne, czyli opryski z preparatów miedzianych, które wykonuje się od wiosny do jesieni, przestrzegając zaleceń producenta. Nie można też zapominać o regularnej kontroli roślin, co pozwoli szybko wykryć problem.

Tekst: Redakcja ZielonyOgrodek.pl, zdjęcie tytułowe: mironovm / Depositphotos oraz maykal, Vadym / Fotolia

To się przyda
Emulpar 940 EC tuja i iglaki – 250 ml | Target
Emulpar 940 EC tuja i iglaki – 250 ml | Target
Switch 62,5 WG, środek zwalczający szarą pleśń i antraknozę – 20 g
Switch 62,5 WG, środek zwalczający szarą pleśń i antraknozę – 20 g
Deltam, koncentrat – 2x5 ml | Protect Garden
Deltam, koncentrat – 2x5 ml | Protect Garden
MULTI-INSEKT – zwalcza mszyce i inne owady – 750 ml | Substral Naturen
MULTI-INSEKT – zwalcza mszyce i inne owady – 750 ml | Substral Naturen
Tematy
Autor
Redakcja portalu Redakcja portalu

Redakcja ZielonyOgrodek.pl to zespół ogrodników i projektantów, który dzieli się z wami swoją praktyczną wiedzą i pomysłami na ogród. 

Artykuły autora Wszyscy autorzy
Powiązane artykuły
Nowe trendy ogrodowe na 2026 rok ogłoszone! Te odmiany wygrały Konkurs Roślinnych Nowości 2025
Komentarze

Darmowy program
Projektowanie Ogrodu
wypróbuj online
Projektowanie ogrodu
Tagi
Najnowsze treści
Bestsellery