W okresie bezlistnym kupuję tylko takie sadzonki. Są tanie i niezawodne

Wydawać by się mogło, że najlepszy czas na sadzenie roślin to okres wegetacji, czyli czas od wiosny do jesieni. I rzeczywiście, w tym czasie, czyli od marca do października sadzi się większość roślin, ale są to najczęściej sadzonki uprawiane w pojemnikach. Jednak spóźnialscy, osoby cierpliwie czekające na dobre okazje oraz mające pewne doświadczenie w ogrodnictwie wiedzą, że w okresie bezlistnym też jeszcze można coś posadzić w ogrodzie. I niektóre rośliny właśnie w tym okresie przyjmują się najlepiej.

Jeśli temperatura utrzymuje się powyżej 0°C i nie zanosi się na przymrozki, warto skorzystać z okazji. Sadzonki z tzw. gołym korzeniem to doskonały wybór na ten czas.

Co to są sadzonki z gołym korzeniem?

Sadzonki z tzw. gołym korzeniem, zwane również sadzonkami kopanymi z gruntu to rośliny sprzedawane bez bryły korzeniowej i bez pojemnika. Są wykopywane przez producenta (szkółkarza) bezpośrednio z ziemi w stanie bezlistnym, czyli wczesną wiosną przed rozpoczęciem wegetacji lub późną jesienią, gdy rośliny są już w stanie bezlistnym. Ich bryła korzeniowa oraz część nadziemna zostaje często przycięta, a następnie zabezpieczona przez utratą wilgoci i w takim stanie są gotowe do posadzenia. 

Sadzonki z gołym korzeniem mają prawie same zalety. Jedynym minusem jest konieczność ich posadzenia lub zadołowania możliwie jak najszybciej po otrzymaniu.

Zalety sadzenia roślin z gołym korzeniem

Cena – sadzonki sprzedawane z tzw. gołym (nagim) korzeniem są tańsze od tych uprawianych w pojemnikach. Producent wykopuje je bezpośrednio z gruntu, dlatego nie płacimy już za pojemnik, opakowanie i podłoże.

Ekologia – "wyprodukowanie" sadzonek z gołym korzeniem przez szkółki wiąże się również z mniejszym zużyciem wody, rezygnacją z pojemników i mniejszą ilością wykorzystywanego podłoża (nieraz z rezygnacją z użycia torfu), a zatem kupując tego typu sadzonki roślin przyczyniamy się do ograniczania śladu węglowego, rezygnacji z plastikowych doniczek i ograniczenia zużycia wody. 

Zdrowotność roślin – sadzonki z gołym korzeniem kupione bezpośrednio od producenta są zwykle zdrowsze i mniej podatne na choroby roślin. Wykopywane są późną jesienią lub wczesną wiosną bezpośrednio z gruntu, w czasie gdy są w stanie spoczynku (w okresie bezlistnym). Jeśli zostały odpowiednio zabezpieczone przez utratą wilgoci i przetransportowane w odpowiedniej temperaturze, nie zostały narażone na stres.

Lepszy start – tego typu sadzonki lepiej się przyjmują, nie tylko z uwagi na czas wykopywania oraz sadzenia, ale też ze względu na to, że mają lepiej wykształcony system korzeniowy – w szkółce były kilkukrotnie wykopywane i sadzone do gruntu. Posadzone w stanie bezlistnym skupiają energię na rozwoju korzeni.

Fot. Mikhail / AdobeStock

Sadzonki z gołym korzeniem są przygotowywane, gdy są w stanie bezlistnym. Korzenie muszą zostać zabezpieczone przed utratą wilgoci.

Rośliny sprzedawane z gołym korzeniem

Nie wszystkie gatunki roślin sprzedaje się w postaci sadzonek z gołym korzeniem. W formie sadzonek z gołym korzeniem produkuje się głównie wieloletnie rośliny zrzucające liście na zimę. Najczęściej w tej formie sprzedaje się sadzonki drzew oraz krzewów owocowych (jabłonie, grusze, śliwy, czereśnie, morele, brzoskwinie, pigwy, winorośle, maliny, agrest czy porzeczki).

Z roślin ozdobnych dostępnych z gołym korzeniem dużą grupę stanowią też róże – późna jesień i wczesna wiosna to doskonały okres na sadzenie róż.

W sprzedaży w okresie bezlistnym dostępne też są kopane z gruntu sadzonki drzew oraz krzewów. To doskonała okazja, by niskim kosztem założyć żywopłot, np. z grabu, buka, berberysu lub ligustra, albo posadzić wymarzone drzewo.

W sprzedaży znajdują się też nieraz sadzonki z gołym korzeniem roślin zimozielonych – bukszpanów, laurowiśni czy ostrokrzewów. Przy ich zakupie trzeba jednak mieć już trochę doświadczenia; jeśli się na nie decydujemy, to wybierajmy tylko małe rośliny, kupujmy je stacjonarnie, aby sprawdzić, w jakim są stanie, gdyż gatunki zimozielone nie przechodzą całkowicie w stan zimowego spoczynku i szybciej tracą wodę.

Fot. bildlove / AdobeStock

Podczas sadzenia sadzonki z gołym korzeniem należy starannie przygotować dołek, umieścić w nim roślinę rozkładając jej korzenie, po czym przysypać ziemią lub przerobionym kompostem. Ugnieść i obficie podlać.

Kupując i sadząc pamiętaj o tym, aby...

• Nie kupować roślin, na których widać oznaki wegetacji (rozwijają się pąki, są jeszcze / już rozwinęły się zielone liście lub kwiaty).
• Nie kupować sadzonek, które są przechowywane w cieple (np. w ogrzewanych wnętrzach marketów).
• Wybierać sadzonki będące w ofercie szkółek lub producentów roślin, najlepiej w bliskiej odległości od miejsca zamieszkania. Aby czas transportu był jak najkrótszy.
• Roślinę z gołym korzeniem posadzić możliwie jak najszybciej po zakupie / otrzymaniu przesyłki.
• Przeczytać instrukcję sadzenia załączoną przez dostawcę rośliny.
• Namoczyć korzenie przed posadzeniem.
• Nie nawozić roślin w czasie sadzenia.
• Swobodnie rozłożyć korzenie w dołku.
• Obficie podlać sadzone rośliny.
• Zadołować w ogrodzie sadzonkę, które nie mamy czasu posadzić dzień lub dwa po dostawie.

Zdjęcia tytułowe: mashiki, MichaelVi / AdobeStock