Uprawa jarzębiny w ogrodzie | Jaką posadzić? Co lubi? Jak o nią dbać?

Dlaczego warto uprawiać jarzębiny w ogrodzie?

Jarzębina, czyli tak naprawdę jarząb pospolity, jarząb zwyczajny (Sorbus aucuparia) to bardzo wdzięczne drzewko liściaste, które jest stosunkowo łatwe w uprawie. Ma bardzo duże walory dekoracyjne, a jej czerwone owoce zebrane w kiście wspaniale prezentują się na tle jesiennego ogrodu. Dodatkowo owoce jarzębiny są doskonałym pokarmem dla ptaków, więc obecność jarzębiny w ogrodzie zapewne zwabi skrzydlatych gości, co jest doskonałą okazją do ich obserwacji z bliska.

Mało kto wie, ale owoce jarzębiny są jadalne i można z nich robić pyszne i zdrowe przetwory. Owoce zawierają duże ilości witaminy C, antyoksydantów i karotenu, które mają dobroczynny wpływ na nasz organizm. Należy jedynie pamiętać, aby jarzębiny nie spożywać na surowo, gdyż zawiera sorbinę, która nadaje jej cierpkiego smaku i może powodować dolegliwości ze strony układu pokarmowego. Działanie sorbiny jest niwelowane obróbką termiczną, dlatego doskonale nadaje się na dżemy, czy soki i inne jesienne przetwory.   

Jak wygląda jarzębina?

Jarząb pospolity to drzewko, które w zależności od odmiany może osiągać nawet 15 metrów wysokości. Prosty, pojedynczy pień jest początkowo gładki, a wraz z wiekiem kora staje się spękana. Owalna lub eliptyczna korona stworzona jest z nieparzysto-pierzastych liści. Złożone są one z owalnych, piłkowanych na brzegach listków, których może być od 9 do 15. Charakterystyczne dla jarzębiny owoce są okrągłe, mięsiste i mają intensywnie czerwono-pomarańczową barwę. Zielone liście jesienią wybarwiają się na piękny żółty lub żółto-pomarańczowy kolor.

Fot. Arcaion, ariesa66, Kanenori, valentinhintikka / Pixabay

Kwitnienie i owocowanie jarzębiny   

Jarzębina kwitnie w okolicach maja i czerwca – pojawiają się liczne, drobne kwiaty w kolorze białym, które zebrane są w baldachowate kwiatostany. Owoce dojrzewają zazwyczaj od sierpnia do września i niezerwane mogą utrzymać się na drzewie aż do późnej jesieni, a nawet zimy, stanowiąc piękną ozdobę ogrodu.

Jeśli chcemy zbierać owoce na przetwory, to najlepiej robić to w październiku, gdyż lekko przemrożone owoce zyskują lepsze walory smakowe. Po czym poznać, że jarzębina jest dojrzała? Jeśli owoce łatwo odchodzą od gałązek, to znak, że są gotowe do zbiorów. Najlepiej zbierać je całymi gronami, a później odrywać od gałązek.   

Jakie są dekoracyjne odmiany jarzębiny?

Jak wspomniano wcześniej, jarząb pospolity jest najpopularniejszą odmianą, która występuje w Polsce. Jednak rośnie dość wysoki, co w niewielkich ogrodach może wykluczać go jako drzewo do nasadzenia. Jest jednak wiele, równie urokliwych odmian, które rosną dużo niższe, więc dobrze sprawdzą się nawet w niewielkich ogrodach.

Do najpopularniejszych odmian jarzębiny należą

• Pendula – jedna z najpiękniejszych odmian, pokrój płaczący, wys. do 2 m;
• Fastigiata – pokrój kolumnowy, wysokość do około 5–8 m;
• Aurea – charakterystyczne żółte liście, wysokość do 8 m;
• Likjornaja – mieszaniec jarzębu i aronii, owoce ciemnofioletowe, wys. do 3 m;
• Pink Veil – bladoróżowe owoce, niezwykły urok, wysokość do 4 m;
• Flanrock – żółte owoce, pokrój kolumnowy, wysokość do 5 m.  
  
  

Gdzie posadzić jarzębinę?

Jarzębina to drzewo o bardzo małych wymaganiach, dlatego można ją spotkać w różnych miejscach. W naturze najczęściej rośnie na miedzach, w lasach i zaroślach.

W ogrodzie można ją posadzić właściwie w dowolnym miejscu. Co prawda, najlepiej czuje się na stanowiskach słonecznych, ale równie dobrze radzi sobie w półcieniu, a w ostateczności poradzi sobie również w miejscach zacienionych. Jarzębina jest dość wrażliwa na upały, dlatego lepiej nie sadzić jej na tle szybko nagrzewającej się ściany. Podłoże powinno być żyzne, przepuszczalne i lekko wilgotne. Wybierając miejsce dla jarzębiny, należy pamiętać, że drzewek starszych niż 6 lat nie należy przesadzać.   

Jarzębina jest wszechstronna, pasuje do każdego ogrodu i stylu. Świetnie sprawdzi się w małych i dużych ogrodach. Nadaje się także dla początkujących, gdyż nie ma przy niej właściwie żadnej pracy, a pięknie ozdabia ogród od wiosny do jesieni, a jej owoce, nie dość, że piękne, to nadają się do jedzenia przez ludzi i ptaki!

Jak uprawiać jarzębinę w ogrodzie? 

Jarzębina nie wymaga właściwie żadnych zabiegów pielęgnacyjnych – dobrze znosi dużą ilość wody, jak i okresową suszę. Nie przeszkadza jej znaczne zanieczyszczenie powietrza ani mała ilość składników pokarmowych. Co więcej, nadmierne nawożenie może sprawić, że liście jesienią nie wybarwią się tak ładnie.

Jarząb jest w pełni mrozoodporny, więc nie ma potrzeby stosowania jego dodatkowej ochrony. Jest to więc idealne drzewko dla początkujących ogrodników, jak i tych, którzy nie lubią spędzać dużo czasu na pracach ogrodniczych, czy takich, którzy często wyjeżdżają. . Jarząb pospolity można z łatwością rozmnażać z nasion, ale inne odmiany rozmnaża się poprzez szczepienie.

Tekst: Redakcja ZielonyOgrodek.pl, G.T., zdjęcie tytułowe: kasiaczernik / Pixabay

A ty? Jakie masz doświadczenia? Daj znać w komentarzu!