Knieć błotna (Caltha palustris) nazywana też kaczeńcem błotnym to nadwodna bylina z rodziny jasnowatych (Lamiaceae). Naturalnie występuje w Azji, Ameryce Północnej i Europie (w tym także w Polsce), gdzie zasiedla bagna, podmokłe łąki, mokradła, obrzeża zbiorników wodnych i okolice potoków. Jest też uprawiana w ogrodach jako roślina ozdobna.
Jak wygląda knieć błotna?
Roślina może dorastać do ok. 20-30/40 cm wysokości. Mocno rozrasta się na boki za pomocą długich, elastycznych, rozgałęzionych, pustych w środku, pokładających się pędów. W sezonie pędy knieci błotnej pokryte są dużymi, nerkowatymi, lekko pofalowanymi, zielonymi, błyszczącymi z wierzchu liśćmi z widocznym na blaszce unerwieniem. Liście osadzone są na długich, grubych, mięsistych ogonkach (liście odziomkowe) lub niemal siedzące (liście łodygowe).
Knieć błotna zakwita wiosną na przełomie kwietnia i maja do czerwca. Wytwarza dość duże, jaskrawożółte, połyskliwe, zwykle pięciopłatkowe kwiaty (czasem 6-7 płatków) z bardzo licznymi, żółtymi, krótkimi pręcikami, wypełniającymi dno kwiatowe (dzięki nim wnętrze kwiatu wydaje się być puszyste). Kwiaty zebrane są po kilka na szczytach ulistnionych pędów i po przekwitaniu przekształcają się w owocostany (wielomieszki), zawierające podłużne, brunatne nasiona.
Roślina posiada bulwiaste, grube kłącze ze śpiącymi oczkami, z którego wiosną wyrosną pędy nadziemne.
▶ Lista zakupów: 10+ rzeczy, które musisz mieć w ogrodzie w marcu
Cała roślina w świeżej postaci jest trująca dla ludzi, zwierząt i bydła (zawiera w tkankach anemoninę). Po wysuszeniu (np. w sianie), zawarte w roślinie toksyny stają się nieszkodliwe.
Wymagania i uprawa knieci błotnej
Knieć błotna potrzebuje słonecznych lub półcienistych stanowisk oraz mokrych, próchniczych, gliniastych lub bagnistych podłoży. Nie toleruje suszy ani cienia, ale doskonale znosi okresowe zalewanie i jest w pełni mrozoodporna, dzięki czemu nie wymaga zimowej ochrony.
Knieć błotna jako gatunek może być rozmnażana za pomocą nasion, jednak odmiany ozdobne należy rozmnażać wegetatywnie przez podział dorosłych egzemplarzy po kwitnieniu, dzięki czemu potomstwo zachowa cechy odmianowe rośliny matecznej.
▶ Zaprojektuj ogród w 5 minut: Sprawdź nasz darmowy program online
Pielęgnacja – jak dbać o roślinę?
Knieć błotna to roślina łatwa w uprawie i mało wymagająca. Podstawowym zabiegiem pielęgnacyjnym w jej uprawie jest dbanie o stałą wilgotność podłoża i systematyczne, obfite nawadnianie rośliny w okresach bezdeszczowych. Po kwitnieniu warto też ścinać kwiatostany knieci, dzięki czemu zachowa bardziej zwarty i estetyczny wygląd.
Wiosną podłoże wokół roślin dobrze jest też wyściółkować warstwą kompostu, który wzbogaci glebę w składniki odżywcze i cenną materie organiczną.
Choroby i szkodniki – co może ją atakować?
Knieć błotna uważana jest za roślinę odporną na choroby i szkodniki.
▶ Zapisz się do newslettera: Dołącz do naszej listy i odbierz prezenty
Zastosowanie knieci błotnej w ogrodzie
Kaczeniec błotny z racji swoich specyficznych wymagań sprawdza się wyłącznie jako roślina nadwodna, gdyż zupełnie nie toleruje suchego podłoża. Pięknie prezentuje się w grupie nad brzegiem oczka wodnego, stawu lub strumyka (o ile woda ze zbiornika podcieka do gruntu, a nie jest szczelnie izolowana od brzegu np. folią), najlepiej w otoczeniu kamieni.
Knieć dobrze wygląda w towarzystwie irysów żółtych i syberyjskich, bodziszka żałobnego, czermieni błotnej, tulejnika, pierwiosnka japońskiego, niezapominajki błotnej, ziarnopłonu wiosennego czy jaskra ostrego.
Popularne odmiany knieci do ogrodu
- 'Plena' – pełne, półkuliste kwiaty
- 'Flore Pleno' – odm. o pełnych kwiatach
- 'Alba' – odm. o pojedynczych, białych kwiatach
- 'Auenwald' – odm. bardzo wysoka, ok. 60-80/90 cm wys.
Zdjęcia: Kerry09, Robert Knapp, biggi62 / AdobeStock; Jolanta Dyr / Pixabay