Akebia pięciolistkowa (Akebia quinata) to wieloletnie pnącze należące do rodziny krępieniowatych (Lardizabalaceae). Roślina pochodzi z Azji, gdzie można ją spotkać na terenie Chin, Japonii i Korei.
Pnącze to osiąga długość/wysokość 5-10 m, a rocznie może przyrastać 1-3 m. Wytwarza dekoracyjne, palczaste liście na długich ogonkach i słodko pachnące, gwiazdkowate kwiaty, zebrane po kilka w gronach – męskie jasnoróżowe, żeńskie ciemnopurpurowe (u innych odmian mogą być również białe).
Akebia kwitnie wiosną, od maja do kwietnia. Jesienią (w okresie od września do października) wytwarza walcowate, egzotycznie wyglądające owoce (przypominające parówki) zebrane po 2-6 w płaskie owocostany.
Wymagania i uprawa
Pnącze preferuje stanowiska nasłonecznione, ale może rosnąć również w półcieniu. Nie lubi jednak miejsc zbyt gorących. Najlepiej rośnie na glebach żyznych, przepuszczalnych i lekko wilgotnych.
W Polsce roślina nie jest w pełni mrozoodporna i w ostre zimy może przemarzać, ale w takim wypadku wiosną zazwyczaj odrasta od podstawy.
Do zabiegów pielęgnacyjnych należy odchwaszczanie (szczególnie młodych okazów) i cięcie. Co kilka lat warto bowiem przyciąć nadmiernie rozrastającą się roślinę.
Zastosowanie
W ogrodzie akebia pięciolistkowa służy do obsadzania pergoli, altan, ścian i ogrodzeń. Roślina silnie owija się wokół wszelkich podpór. Sadzona swobodnie może rosnąć jako roślina okrywowa.
Owoce akebii są jadalne – w Chinach są uważane za przysmak. Oprócz tego posiadają zastosowanie w medycynie ludowej naturalnej, ponieważ wykazują działanie moczopędne, przeciwzapalne i przeciwbólowe. W łodydze natomiast jest dużo soli potasowych, a w osłonkach owoców saponin i flawonoidów.
Polecane odmiany
- 'Alba' – o białych kwiatach
- 'Variegata' – o liściach z białymi plamkami
- 'Silver Bells' – o biało-różowych kwiatach
Tekst: Redakcja ZielonyOgródek.pl, zdjęcia: iVerde Apple2000/CC BY 3.0/Wikimedia Commons