Gipsówka wytworna (Gypsophila elegans), znana również jako łyszczec nadobny, należy do rodziny goździkowatych (Caryophyllaceae). Pochodzi z obszarów Azji Mniejszej oraz Kaukazu, gdzie naturalnie występuje na suchych, słonecznych terenach. Obecnie jest chętnie uprawiana jako ozdoba rabat w ogrodach.
Jak wygląda i co charakteryzuję gipsówkę wytworną?
Gipsówka wytworna to roślina jednoroczna, która w czasie kwitnienia osiąga wysokość od 30 do 60 cm, w zależności od odmiany. Jej cienkie, wzniesione łodygi są silnie rozgałęzione i dość skąpo ulistnione. Liście mają lancetowaty kształt, są siedzące, długości około 2-3 cm, o szarozielonym zabarwieniu.
Roślina kwitnie latem – rozpoczyna się pod koniec czerwca i trwa do połowy sierpnia. Kwiaty są bardzo liczne, drobne, pięciopłatkowe, o średnicy około 1,5 cm, najczęściej białe, choć występują również odmiany o kwiatach pełnych oraz różowych czy karminowych. Charakterystyczne jest to, że gdy roślina kwitnie tworzy się nad nią delikatna "chmurka" z jej kwiatów. Owocem gipsówki jest torebka zawierająca drobne nasiona.
▶ Ogrodnicza lista zakupów: 12 produktów "must have" na kwiecień – co warto kupić na start sezonu 2025?
Jak uprawiać gipsówkę wytworną? Jakie ma wymagania?
Gipsówka wytworna preferuje stanowiska słoneczne oraz gleby gliniasto-piaszczyste, wapienne, o odczynie pH obojętnym lub zasadowym.
Jak wysiewać? Termin i najlepszy sposób
Nasiona wysiewa się bezpośrednio do gruntu w okresie od marca do maja. Po wschodach siewki należy przerwać, pozostawiając rośliny w rozstawie 15 x 20 cm, co zapewni im odpowiednią przestrzeń do wzrostu.

Jak pielęgnować roślinę? Podlewanie i nawożenie
W trakcie uprawy gipsówki wytwornej ważne jest regularne podlewanie, szczególnie w okresach suszy, aby zapewnić obfite kwitnienie. Roślina nie wymaga intensywnego nawożenia; wystarczy zastosowanie nawozu wieloskładnikowego na początku sezonu wegetacyjnego. Nie ma też potrzeby przycinania gipsówki, jednak usuwanie przekwitłych kwiatostanów może przedłużyć okres kwitnienia.
Przed czym chronić? choroby i szkodniki
Gipsówka wytworna jest stosunkowo odporna na choroby i szkodniki. Jednak w niekorzystnych warunkach uprawowych, takich jak nadmierna wilgotność czy zbyt gęste nasadzenia, może być podatna na mączniaka rzekomego. W przypadku pojawienia się objawów choroby, zaleca się zastosowanie odpowiednich środków ochrony roślin.
Zastosowanie gipsówki wytwornej w ogrodzie i nie tylko
Ze względu na swój delikatny pokrój i obfite kwitnienie, gipsówka wytworna doskonale sprawdza się na rabatach kwiatowych, w ogrodach skalnych oraz jako roślina obwódkowa. Jej drobne kwiaty stanowią doskonałe tło dla innych roślin jednorocznych o bardziej wyrazistych kwiatach, takich jak len wielkokwiatowy czy lepnica. Ponadto, cięte pędy gipsówki są cenionym dodatkiem do bukietów i kompozycji florystycznych, również w formie zasuszonej, dodając im lekkości i zwiewności.
Zdjęcia: TS LEE, V. J. Matthew, Kazutaka, Seiko, fucchie / AdobeStock