Ziemniaki odgrywają kluczową rolę w polskiej kuchni, będąc nieodłącznym elementem wielu tradycyjnych potraw. Od gotowanych po smażone, od kopytek po kluski, ziemniaki są wszechstronne i kochane przez wielu. Jednak, aby cieszyć się ich smakiem przez cały rok, ważne jest, aby wiedzieć, jak prawidłowo je przechowywać, szczególnie gdy kupujemy je w dużych ilościach.
Które ziemniaki najlepiej nadają się na przechowywanie przez zimę? Wybór odpowiednich odmian
Przy wyborze ziemniaków do przechowywania, ważne jest, aby zwrócić uwagę na ich stan. Bulwy powinny być wolne od uszkodzeń mechanicznych, śladów pleśni, a także nie powinny wykazywać oznak kiełkowania. Uszkodzone, zgniłe lub już kiełkujące ziemniaki są bardziej podatne na dalsze psucie się i mogą przyspieszyć ten proces u zdrowych bulw przechowywanych w pobliżu. Dlatego tak ważne jest, aby przed przechowywaniem dokładnie przejrzeć ziemniaki i odrzucić te, które nie spełniają kryteriów.
Odmiany późno dojrzewające często mają grubsze skórki, co również przyczynia się do lepszej trwałości podczas przechowywania. Są one mniej podatne na wysychanie i utratę wilgoci, co jest kluczowe w utrzymaniu ich świeżości przez długie miesiące. Przykłady takich odmian to 'Desiree', 'Kennebec' czy 'Yukon Gold', znane ze swojej wszechstronności i doskonałych właściwości przechowalniczych.
Co to glikoalkaloidy i dlaczego są groźne? Czy pojawiają się w kiełkujących ziemniakach?
Glikoalkaloidy, takie jak solanina i chakonina, to naturalne związki chemiczne występujące w ziemniakach. Są one częścią naturalnych mechanizmów obronnych rośliny przed szkodnikami, takimi jak owady czy grzyby. Chociaż w niewielkich ilościach glikoalkaloidy są generalnie uznawane za bezpieczne, ich wysokie stężenie może być szkodliwe dla ludzi.
W ziemniakach glikoalkaloidy znajdują się głównie w skórce oraz w zielonych częściach bulwy, które powstają w wyniku ekspozycji na światło. Proces kiełkowania również prowadzi do zwiększenia poziomu tych związków. Dlatego ziemniaki, które zaczęły kiełkować lub mają zieloną skórkę, zawierają wyższe stężenie glikoalkaloidów i mogą być niebezpieczne dla zdrowia.
Spożycie ziemniaków z wysokim poziomem glikoalkaloidów może prowadzić do zatrucia. Objawy takiego zatrucia mogą obejmować przyspieszony puls, gorączkę, ból głowy, niskie ciśnienie krwi, a w bardziej poważnych przypadkach nawet wymioty, biegunkę (w skrajnych sytuacjach śmierć). Dlatego ważne jest, aby unikać spożywania ziemniaków, które wykazują widoczne oznaki kiełkowania lub mają zielone plamy.
Jakie warunki zapewnić ziemniakom w trakcie przechowywania? Co robić, by nie kiełkowały?
Aby zapewnić ziemniakom optymalne warunki przechowywania, istotne jest zwrócenie uwagi na kilka kluczowych aspektów, które mają bezpośredni wpływ na ich trwałość i jakość.
- Suche środowisko: Wilgoć jest jednym z głównych wrogów przechowywanych ziemniaków. Nadmierna wilgoć może prowadzić do rozwoju pleśni i gnicia, co znacznie skraca czas przechowywania bulw.
- Zaciemnione miejsce: Ziemniaki są bardzo wrażliwe na światło, zwłaszcza na bezpośrednie nasłonecznienie. Ekspozycja na światło może spowodować zielonienie skórki ziemniaka, co jest oznaką zwiększonej zawartości glikoalkaloidów, takich jak solanina, które są toksyczne dla ludzi. Dlatego przechowywanie ziemniaków w ciemnym miejscu jest niezbędne.
- Dobra wentylacja: Zapewnienie odpowiedniej cyrkulacji powietrza jest bardzo ważne. Pomaga ona w odparowywaniu ewentualnej wilgoci i zapobiega gromadzeniu się gazów, które mogą przyspieszać proces psucia się ziemniaków.
- Temperatura 5-7 °C: To idealny zakres temperatury do przechowywania ziemniaków. Temperatury poniżej 5 stopni mogą powodować konwersję skrobi na cukier, co zmienia smak ziemniaków i sprawia, że stają się one ciemniejsze podczas gotowania. Z kolei temperatury wyższe niż 7 stopni sprzyjają kiełkowaniu i szybszemu psuciu się bulw.
Gdzie najczęściej przechowujemy ziemniaki? Jakie miejsca zapewniają odpowiednie warunki?
Piwnice i spiżarnie – to idealne miejsca do przechowywania ziemniaków, ponieważ zazwyczaj są one pozbawione bezpośredniego światła słonecznego, co jest kluczowe w zapobieganiu kiełkowaniu tych bulw. Ziemniaki najlepiej trzymać w workach lub umieszczać w specjalnych pojemnikach lub skrzyniach z otworami, które zapewniają dobrą cyrkulację powietrza.
2 ciekawe patenty na przedłużenie czasu przechowywania ziemniaków i wstrzymaniu kiełkowania
-
Dodanie kasztanów i żołędzi
To mało znana, ale skuteczna metoda. Kasztany i żołędzie mogą być dodane do ziemniaków, aby zapobiec utracie wilgoci i zatrzymać rozwój kiełków. Te naturalne materiały działają jak absorbery wilgoci, pomagając utrzymać odpowiedni mikroklimat w miejscu przechowywania. -
Prosty trik z jabłkiem
Wrzucenie do worka z ziemniakami jednego jabłka to ciekawy i prosty sposób na zapobieganie kiełkowaniu. Jabłka naturalnie wydzielają etylen, gaz, który spowalnia proces rozkładu i kiełkowania warzyw. Regularna wymiana jabłka co 1-2 tygodnie zapewni, że ziemniaki pozostaną świeże i wolne od kiełków przez dłuższy czas.
Przechowywanie ziemniaków w kopcach
Warto wspomnieć o starych i sprawdzonych technikach przechowywania ziemniaków. Jeśli nie dysponujemy piwnicą, alternatywą może być przechowywanie ziemniaków w kopcu na terenie ogrodu. Kopiec tworzy się przez wykopanie dołu, ułożenie warstwy słomy, na której układa się ziemniaki, kolejnej warstwy słomy i przykrycie całości ziemią. Ta metoda zapewnia naturalną izolację i ochronę przed mrozem
Tekst: ZO, zdjęcie tytułowe: Olo, Andrzej Maj Photo / AdobeStock