Wermikompostownik | Hodowla dżdżownicy kalifornijskiej na kompostowniku w ogrodzie
Rosnąca popularność ekologicznych rozwiązań do ogrodu, a jednocześnie wysokie ceny gotowych produktów sprawiają, że coraz więcej osób poszukuje innych rozwiązań. Dotyczy to przede wszystkim poprawy jakości gleby, która jest najważniejszym czynnikiem, wpływającym na jakość plonów i kondycję, a więc i wygląd roślin ozdobnych. Pomocne w ociągnięciu dobrego nawozu i wysokiej jakości podłoża są dżdżownice, które korzystnie wpływają na parametry gleby. Czy można samemu hodować dżdżownice? Po co i jakie dżdżownice warto hodować? Jak hodować dżdżownice kalifornijskie?
Spis treści
Czy można hodować dżdżownice?
Hodowla dżdżownic nie jest w żaden sposób regulowana prawnie, a to oznacza, że można ją prowadzić samodzielnie. Tego typu działalność na dużą skalę stała się niezwykle popularna w latach 90., kiedy rozwijano wiele pomysłów na biznes. Dzisiaj wiele osób decyduje się na domową hodowlę dżdżownic, które doskonale wpływają na jakość gleby, umożliwiając uzyskanie podłoża wysokiej jakości niskim kosztem. Co więcej, hodowla dżdżownic jest łatwa i nie wymaga ani specjalistycznej wiedzy, ani specjalnych narzędzi. Każdy więc może do niej przystąpić.
Które warto? Dlaczego dżdżownica kalifornijska to najlepszy wybór?
Dżdżownice zapewniają lepsze napowietrzenie i rozluźnienie gleby, dzięki czemu rośliny mają łatwiejszy dostęp do tlenu, wody i składników pokarmowych. Dodatkowo produkują naturalny nawóz organiczny (biohumus inaczej nazywany wermikopostem), który zawiera wiele cennych dla roślin związków mineralnych, a więc wpływa na zdrowy i silny wzrost roślin.
Dużą zaletą biohumusu jest brak możliwości przenawożenia roślin oraz w pełni naturalny skład. Dżdżownice są więc bardzo korzystne, a chcąc rozpocząć ich hodowlę, można kupić je w sklepie wędkarskim, sklepie ogrodniczym lub w różnego rodzaju sklepach internetowych i rozpocząć samodzielne pozyskiwanie wermikompostu.
Dostępnych jest wiele gatunków dżdżownic, ale to dżdżownice kalifornijskie, dżdżownice kompostowe czyli kompostowiec różowy są najbardziej popularne i przynoszą najwięcej korzyści. Wynika to przede wszystkim z ich długowieczności i dużych możliwości rozrodczych – w sprzyjających warunkach dżdżownice kalifornijskie żyją 16 lat (zazwyczaj 4 – 7 lat), a w ciągu roku swoją populację mogą zwiększyć 21-krotnie!
Jak wygląda dżdżownica kalifornijska? Czym się różni od innych dżdżownic?
W glebie w naszych warunkach występuje około 30 gatunków dżdżownic. Większość bytuje głównie w głębszych warstwach gleby, a kalifornijska w wierzchniej, a więc w warstwie próchniconośnej, co oznacza, że jest bardzo przydatna do produkcji wermikopostu. Dodatkowo gatunek ten jest bardzo aktywny i szybko się namnaża, dzięki czemu szybko i mocno wpływa na rozkład materii organicznej. Może dorastać do 12 – 14 cm długości, ale zazwyczaj nie osiąga tak dużych rozmiarów.
Dużą zaletą kompostowca różowego jest fakt, że nie choruje na żadne choroby wirusowe ani bakteryjne, a dodatkowo trzymają się swojego siedliska. Nie są też wybredne, co do pożywienia i szybko oraz dużo zjadają, wytwarzając w ten sposób materię organiczną. Inne gatunki, które naturalnie występują w naszym środowisku, często opuszczają miejsce hodowli w poszukiwaniu lepszego pożywienia i trzeba je ponownie wyłapywać, a i tak po kilku dniach mogą znowu odejść.
Jak hodować dżdżownice kalifornijskie w ogrodzie?
Hodowla dżdżownic kalifornijskich nie jest trudna, o ile zapewni im się odpowiednie warunki. Dostateczna ilość pożywienia sprawia, że dżdżownice nie opuszczają swojego siedliska i dość szybko się namnażają.
Kompostowiec różowy nie jest bardzo wymagający i szybko adaptuje się do nowych warunków. Decydując się na hodowlę dżdżownic, należy zapewnić im właściwą wilgotność, jakość pożywienia i temperaturę. Dzięki temu hodowla będzie przebiegała bez problemów, a dżdżownice szybko będą się namnażać – dojrzałość płciową osiągają po około 100 dniach, a że są obojnakami, to szybko się rozmnażają.
Jakich warunków potrzebują dżdżownice kalifornijskie do rozwoju?
Dżdżownice kalifornijskie najlepiej hodować w kompostowniku, gdzie będą miały najlepsze warunki do rozwoju, a jednocześnie przetworzą związki organiczne, wydalając tzw. koprolity, czyli biohumus. Co za tym idzie, podnoszą jakość kompostu i przyspieszają proces kompostowania.
Należy przy tym pamiętać, że dżdżownice nie „przerobią” grubej warstwy kompostu, gdyż przebywają głównie na głębokości 10 – 20 cm (z tego względu nie można też ich przysypywać grubą warstwą resztek roślinnych). Dlatego najlepiej założyć nowy kompostownik przeznaczony specjalnie do tworzenia wermikompostu i hodowli dżdżownic. Dno pojemnika należy wyłożyć siatką o drobnych oczkach, deskami lub płytami betonowymi (dżdżownice nie uciekną). Następnie należy włożyć kompost startowy tak, aby warstwa miała około 10 – 15 cm wysokości. Warto, aby był to już gotowy kompost, gdyż z całymi resztkami roślinnymi dżdżownice sobie nie poradzą i zginą z głodu.
Kompostownik z dżdżownicami powinien być ustawiony w zacienionym miejscu, gdyż temperatura powyżej 30 stopni C może zabić dżdżownice. Niezbędna jest również odpowiednia wilgotność, dlatego pryzmę należy regularnie podlewać – dopasowując ilość wody i częstotliwość podlewania do warunków pogodowych. Trzeba też pamiętać, aby dżdżownice miały dobry dostęp do tlenu, więc wykluczone są szczelne pojemniki i przykrywanie kompostownika nieprzepuszczalnymi pojemnikami. Nie można też dorzucać zbyt dużej ilości materii organicznej, aby nie udusić dżdżownic.
Co jedzą dżdżownice kalifornijskie?
Dżdżownice odżywiają się związkami organicznymi z rozkładających się roślin, a więc trzeba im ich dostarczać w odpowiedniej ilości. Nie dadzą sobie rady z jedzeniem całych roślin, więc powinny być one już częściowo rozłożone. Z tego względu warto mieć dwa kompostowniki: jeden do wstępnego rozkładania resztek roślin oraz ich magazynowania i drugi, w którym będą dżdżownice oraz będzie się odbywać produkcja wermikompostu. Dżdżownicom wystarczy dokładać niewielką warstwę rozkładającej się materii organicznej (na wysokość kilku cm). Innym sposobem jest dodawanie materii organicznej, która jeszcze się nie rozkłada i zaczekanie aż proces ten nastąpi samoczynnie – w takim przypadku wystarczy jeden kompostownik.
Dżdżownice kalifornijskie jedzą wszystko to, co nadaje się do kompostowania
- Resztki roślin z ogrodu (cienkie gałązki, skoszona trawa, części roślin po przycinaniu itp.).
- Odpady kuchenne (części owoców i warzyw, skorupki jaj, fusy po herbacie itp.).
- Celuloza, która jest niezbędna do rozmnażania (pocięty papier lub karton, ale nie pokryty drukiem ani klejem, które są dla dżdżownic toksyczne).
- Dowiedz się więcej, czym możesz karmić dżdżownice
Jak przezimować dżdżownice kalifornijskie?
Dżdżownice kalifornijskie nie są odporne na mrozy i m.in. dlatego nie występują naturalnie w naszym klimacie. Dlatego jesienią trzeba je przenieść w cieplejsze miejsce, aby mogły spokojnie i bezpiecznie przezimować.
Najlepiej przenieść je do niewielkiego pojemnika z wydzielonym miejscem dla dżdżownic i częścią na kompostowany materiał. Pojemnik ustawia się w pomieszczeniu, w którym panuje od 10 do 20 stopni C. Do kompostownika przenosi się je zazwyczaj w marcu lub kwietniu w zależności od panującej aury. W dużym kompostowniku można spróbować przezimować dżdżownice, ale nie ma gwarancji, że one przetrwają. W tym celu należy zastosować na kompostownik warstwę ochronną, która musi utrzymywać ciepło, ale jednocześnie musi być przepuszczalna, aby nie udusić dżdżownic.
Tekst: Redakcja ZielonyOgrodek.pl, G.T., zdjęcie tytułowe: Maryana / AdobeStock, Anoo / Adobe Stock
