Oliwka europejska (Olea europaea)

Oliwka europejska (Olea europaea) nazywana też oliwnikiem europejskim lub drzewem oliwnym, należy do rodziny oliwkowatych (Oleaceae). Pochodzi z obszarów śródziemnomorskich Azji, skąd szybko rozprzestrzeniła się w ciepłych krajach Europy, a obecnie też na inne kontynenty. W Polsce jest traktowana jako roślina doniczkowa.

Oliwka europejska do długowieczna (potrafiące mieć ponad 2000 lat), wolno rosnąca roślina. W naturze dorasta do 12-15 m – jest niskim drzewem lub krzewem. Pnie są bardzo krótkie, u starszych roślin grube, charakterystycznie sękate i poskręcane (niektórzy nazywają ich wygląd jako "zgnieciony"). Młodsze konary i gałęzie są zwykle wzniesione, a ich kora jest srebrzystoszara.

Liście oliwki europejskiej są naprzeciwległe. Maja kształt lancetowaty, na obu końcach zaostrzony. Są całobrzegie, z wierzchu matowe, od spodu białawo owłosione, a na brzegu przeważnie zwinięte.

Kwiaty rośliny są bardzo małe, czteropłatkowe i zebrane w długie kwiatostany, wiechy. Maja kolor biały, w środku żółty i przyjemnie pachną. Kwitną od czerwca do sierpnia.

Owocem oliwki europejskiej są charakterystyczne, wszystkim dobrze znane, mięsiste pestkowce o owalnym kształcie. Początkowo zielone, później prawie czarne (czasem też bywają kremowe).

Wymagania i uprawa

Oliwka uprawiana w doniczce wymaga stanowiska słonecznego, najlepiej przewiewnego. Najlepszym podłożem dla rośliny jest przepuszczalna i żyzna ziemia. W naturze oliwki rosną na ziemi wapiennej (pH 6-7).

Podlewamy ją obficie ale niezbyt często. Roślina nie lubi przesuszania. Możemy ją nawozić wczesną wiosną i drugi raz w połowie lata nawozem uniwersalnym dla roślin doniczkowych.

Roślina nie jest odporna na mrozy poniżej -5ºC, dlatego wymaga chowania na zimę do pomieszczeń (najlepiej jeśli mamy jasne miejsce, o temp. ok. 10-14ºC). Jeśli odpowiednio przejdzie spoczynek zimowy możemy doczekać się jej owoców!

Zastosowanie

Oliwka europejska jest jednym z najdłużej uprawianych przez ludzi drzew. W Polsce jest traktowana jako roślina doniczkowa na taras lub balkon lub do domu. Jest idealna do ogrodów w stylu śródziemnomorskim lub greckich. Niektórzy twierdzą, że jest uwielbiana przez koty.

Sady oliwki są nazywane gajami oliwnymi, a jej owoce znajdują zastosowanie w medycynie, kuchni i kosmetyce. Oliwa z owoców oliwek jest uważana za "super food".

Liście z oliwki są traktowane czasem jak przyprawa i znajdują zastosowanie w zielarstwie.

Tekst: Katarzyna Jeziorska, zdjęcia: Flower Council Holland, Floradania.dk