Elementy systemu automatycznego nawadniania

KOŃCÓWKI ZRASZAJĄCE

Są to te elementy systemu automatycznego nawadniania, z których wypływa woda, należą do nich: zraszacze, mikrozraszacze i linie kroplujące.

Zraszacze

Wśród nich wyróżniamy: wynurzalne i niewynurzalne, statyczne i ruchome oraz rotacyjne i wahadłowe.

• Zraszacze wynurzalne umieszcza się tuż pod ziemią. Pod wpływem ciśnienia wody zraszacze wysuwają się ponad jej powierzchnię. Praktycznym rozwiązaniem jest to, że gdy nie pracują, znajdują się pod ziemią i są niewidoczne. Nie ma ryzyka, że zostaną uszkodzone przez nadepnięcie. Szczególnie polecane są do nawadniania trawnika, gdyż nie stanowią utrudnienia dla pracy kosiarki. Trzeba jednak uważać, by nie uszkodzić zraszaczy podczas aeracji trawnika.
  
  
• Głowice zraszaczy niewynurzalnych nie chowają się pod ziemię. Ustawia się je na rabatach i wśród grup roślin, tam gdzie nie używa się kosiarki. Jeśli chodzi o montaż zraszaczy, to mocuje się je na specjalnych szpilkach o wysokości ok. 30 cm.
  
  
• Zraszacze statyczne emitują cały czas jednakowy strumień wody, natomiast ruchome (turbinowe) poruszają się (nie należy zestawiać ze sobą zraszaczy statycznych z ruchomymi, ze względu na różny opad wody).
  
  
• Zraszacze rotacyjne podlewają teren w kształt koła lub jego wycinka. Zależnie od rodzaju dyszy zasięg strumienia może obejmować kąt 25–360°. Zraszacze wahadłowe podlewają obszar o kształcie prostokąta lub kwadratu.
  
  

Mikrozraszacze

Są to zraszacze o niewielkim zasięgu i służą głównie do nawadniania pojedynczych roślin. Umieszcza się je przy gruncie i właśnie dzięki temu warto nawadniać nimi rośliny, które nie lubią podlewania z góry. Na czas prac ogrodowych mikrozraszacze można łatwo zdemontować.

Zależnie od rodzaju zraszacza, jego zasięg może wynosić 8–500 m2 (fot. po lewej – Perrot). A sterownik nasadzany na zawór sprawdzi się w mniejszym ogrodzie (fot. po prawej – Gardena).

Linie kroplujące

Są to rury z polietylenu z otworami, przez które sączy się woda. Podlewają pas szerokości ok. 60 cm. Stosuje się je do nawadniania wąskich działek oraz rabat i żywopłotów. Linie układa się najczęściej na powierzchni ziemi i przykrywa warstwą kory. Trzeba jednak pamiętać, by przysypanych linii nie uszkodzić podczas prac w ogrodzie. Warto wiedzieć, że umieszczając je w gęstwinie roślin czy wzdłuż żywopłotu, za krzewami, nie ma potrzeby maskować linii.

Na terenie pagórkowatym stosuje się linie z tzw. kompensacją spadków ciśnień, dzięki której woda płynie także pod górę.

Podlewanie za pomocą linii kroplujących jest bardzo efektywne, ponieważ woda trafia bezpośrednio do korzeni roślin, nie zraszając ich górnych części. Pamiętajmy, że polanie liści lub kwiatów w upalne dni może spowodować ich poparzenie, a nadmierne zawilgocenie niesie ryzyko wystąpienia chorób wywoływanych przez grzyby.

RURY

Wszystkie elementy instalacji nawadniającej łączy się ciemnymi (aby ograniczyć rozwój glonów) elastycznymi rurami z polietylenu. Ich średnica zależy od wielkości sekcji i liczby końcówek nawadniających w danej sekcji.

STEROWNIKI

Jest to urządzenie elektroniczne, zasilane energią z sieci lub baterii. Odpowiednio zaprogramowany sterownik kieruje kolejnością włączania się podlewania w różnych częściach ogrodu oraz czasem nawadniania. Warto wiedzieć, że za pomocą sterownika można również w razie potrzeby uruchomić podlewanie wybranych sekcji na dowolny okres, nie zmieniając zaprogramowanego, stałego trybu podlewania. W zależności od liczby sekcji sterownik montuje się w różnych miejscach:

• bezpośrednio na zaworze znajdującym się w ogrodzie, doprowadzającym wodę do systemu – jeśli system automatycznego nawadniania obejmuje mały teren i składa się z 1–2 sekcji;
  
  
• w budynku (np. w piwnicy) – jeśli sekcji jest więcej. Wówczas sterowanie polega na wysyłaniu sygnału ze sterownika do elektrozaworów, które otwierają lub zamykają dopływ wody do danej sekcji.
  
  

STUDZIENKA ROZDZIELCZA

Jest to specjalna skrzynka, w której zamontowane są elektrozawory. Liczba zaworów powinna być równa liczbie sekcji. Skrzynka z zaworami elektromagnetycznymi musi być połączona rurą z ujęciem wody.

CZUJNIKI

W systemie automatycznego nawadniania stosuje się czujniki wilgotności i deszczu (reagują tylko na obfite opady). Są to urządzenia elektroniczne, które umieszcza się na wolnym powietrzu, poza zasięgiem zraszaczy i podłącza do sterownika. Dzięki nim system nie pracuje w czasie opadów i dużego uwilgocenia gleby.

Tekst: Małgorzata Cuch