Tulipany kwitnące przez lata – czy to możliwe?
Bardzo liczne, popularne hodowlane odmiany tulipanów, których cebulki kupujemy w sklepach ogrodniczych i sadzimy we wrześniu i październiku, to zwykle dość wrażliwe rośliny, które najbardziej intensywnie kwitną głównie w pierwszym sezonie po posadzeniu, a później różnie bywa, ponieważ albo znacznie osłabia się ich kwitnienie lub wymarzają, chorują i znikają. Między innymi z tych względów tulipany uważane i stosowane są jako rośliny jednoroczne, które co roku dosadzamy w ogrodzie na nowo. Na szczęście istnieją gatunki i odmiany tulipanów, mające zdolność corocznego powtarzania intensywnego kwitnienia.
O wiele większą żywotnością, mniejszymi wymaganiami, a co najważniejsze kwitnieniem przez co najmniej kilka kolejnych sezonów wykazują się nieco mniej znane i rzadziej uprawiane tzw. gatunki botaniczne tulipanów lub rosnące w różnych zakątkach świata na naturalnych, dzikich stanowiskach. Ich cebule wytwarzają cebuli przybyszowe, które nawet po zamarciu cebuli matecznej, mają zdolność do wytwarzania kwiatów przez kilka lat. Nierzadko, w tych grupach również znajdziemy wiele ciekawych, dekoracyjnych odmian, o różnych terminach kwitnienia i zwykle dorastających maksymalnie do około 40 cm wysokości.
Nie musimy jednak zadowalać się jedynie niższymi odmianami tulipanów botanicznych, ponieważ bardzo dorodne, kwitnące przez kilka lat, osiągające nawet ponad 60 cm wysokości są eleganckie tulipany Darwina mieszańcowego pochodzenia.
Corocznie kwitnące tulipany botaniczne
Największa ilość dekoracyjnych gatunków tulipanów botanicznych, występuje w różnych rejonach Azji. Do najbardziej dekoracyjnych należą tulipany Fostera (Tulipa fosteriana), które charakteryzują się dość niskim wzrostem - osiągają zwykle około 20 cm (niektóre odmiany do 40 cm) i zakwitają z reguły w kwietniu. Ich efektowne, dość duże kwiaty, w zależności od odmiany zazwyczaj przybierają różne odcienie czerwieni (dominująca barwa dziko rosnących tulipanów Fostera), ale też bieli, bywają też żółte, pomarańczowe lub dwubarwne, a czasem też z plamkami u nasady.
Do najbardziej dekoracyjnych i popularnych odmian należą, np. kwitnące na czerwono 'Madame Lefeber', 'Red Proud' lub 'Princeps', a także białe 'First Proud' i 'Purrissima', pomarańczowe 'Orange Brilliant' lub 'Orange Emperor', a także żółta 'Candela'.
Dekoracyjne są również odmiany dwubarwne, jak np. 'Flaming Purrissima' o ciemnoróżowych płatkach z białymi pasmami, a także `Dance` (białe płatki z ciemnoczerwoną nasadą i białym pasmem na zewnętrznej stronie) i 'Sweetheart' o żółtych płatkach z białym obrzeżeniem. Odmiany tulipanów Fostera można stosować w niskich nasadzeniach grupowych, tworząc ciekawe kompozycje kolorystyczne, ale też uprawiać na kwiat cięty (odmiany wyższe).
Wśród gatunków botanicznych warto wyróżnić także dość wcześnie zakwitające (marzec/kwiecień) tulipany Kaufmanna (Tulipa kaufmanniana), wywodzące się z rejonu Turkiestanu. Należą do dość niskich tulipanów, osiągających od kilkunastu do maksymalnie około 30 cm. Mimo niedużych rozmiarów, rośliny te wykształcają dość duże, dekoracyjne kwiaty w różnych barwach (w zależności od odmiany).
Popularne są głównie odmiany o czerwonych kwiatach, np. 'Fashion' lub 'Showwinner', a także dwubarwne, których płatki są żółte lub białe, a od zewnętrznej strony zdobione są jeszcze różowymi lub czerwonymi pasmami. Do najbardziej dekoracyjnych odmian należą między innymi 'Heart'S Delight' o czerwono-białych płatkach, 'Corona' o czerwono-żółtych kwiatach, 'Giuseppe Verdi' oraz 'Stresa' (intensywnie żółte płatki z czerwonymi klinami na zewnętrznej stronie), a także 'Johann Strauss' o smukłych kwiatach z biało-żółtymi płatkami, zdobionych czerwonym klinem od zewnątrz.
Odporna na trudne warunki i dekoracyjna jest też popularna odmiana botaniczna 'Turkestanica' (tulipan turkiestański), o kwiatach w kształcie gwiazdek i biało- kremowych płatkach z żółtym środkiem. Wyróżnia się zdolnością do wytworzenia nawet około 10 kwiatów na jednej łodydze i niskim wzrostem (do 20 cm).
Niski wzrost (małe rozmiary) odmian tulipanów Kaufmanna pozwala sadzić je w reprezentacyjnych miejscach, w nasadzeniach grupowych, nawet na niewielkich przestrzeniach, także w ogrodach w stylu skalnym lub w pojemnikach.
Nieco później, w kwietniu i maju kwitną tulipany Greiga (Tulipa greigii), również należące do grupy tulipanów botanicznych i charakteryzujące się ładnymi, rozszerzonymi u dołu kwiatami w kształcie pucharu. Pochodzą one także z Azji i wyróżnia się wśród nich bardzo wiele (około 100) odmian, dorastających do wysokości około 20 cm, a odmiany wyższe osiągają około 40 cm.
Podobnie, jak w przypadku innych gatunków najbardziej popularne są odmiany o intensywnie czerwonych kwiatach ('Sombrero'), różowych ('Toronto'), pomarańczowo-żółtych ('Compostella') czy dwubarwne, np. 'Pinocchio' o różowych płatkach z białym obrzeżeniem. Odmiany tulipana Greiga mają też zwykle dekoracyjne liście z widocznym, ozdobnym rysunkiem lub pasmami na wietrzniej stronie, a także z kremowo-żółtym obrzeżeniem (np. odmiana `Fire of Love`).
Powtarzające kwitnienie tulipany Darwina
Jeśli wolimy klasyczne, wyżej rosnące tulipany, warto postawić na równie liczne i efektownie kwitnące mieszańcowe odmiany tulipanów Darwina, które w wyniku zabiegów hodowlanych powstały w połowie XX wieku w Holandii. Znajdziemy wśród nich dorastające do 60-70 cm rośliny (najwyższe wśród tulipanów) o ciekawych, zróżnicowanych barwach płatków. Są one dość odporne, niewymagające i mają zdolność do odradzanie się cebulek, przez co potrafią kwitnąć przez wiele sezonów, nawet na przeciętnych glebach. Większość odmian tulipanów Darwina zakwita dość późno w porównaniu z innymi gatunkami - w pierwszej połowie maja.
Do najbardziej efektownych i popularnych odmian należą między innymi klasyczna, czerwona 'Apeldorn', 'Banja Luka' o żółto-pomarańczowo-czerwonych kwiatach, 'American Dream' o płatkach pomarańczowo- kremowych, 'Golden Apeldoorn' o kwiatach żółtych, 'Pink Impression' z różowymi płatkami czy 'Daydream' o pomarańczowej barwie kwiatów.
Jak uprawiać tulipany powtarzające kwitnienie?
Choć nie mają dużych wymagań, przed uprawą warto przygotować optymalne dla nich warunki, czyli słoneczne stanowisko i lekką, przepuszczalną i zasobną w próchnicę glebę. Aby zadbać o żyzność gleby, najprościej jest corocznie odżywić ją kompostem (jesienią lub wczesną wiosną). Absolutnie nie może być to miejsce podmokłe, gdzie zalega woda wiosną (cebuli będą gniły w takich warunkach).
Zazwyczaj cebulki sadzi się od końca i jesienią lata (wrzesień-listopad) i można pozostawić je w tym samym miejscu przez kilka sezonów. Gdy po kilku latach zauważymy, że kwiaty są coraz drobniejsze, a rośliny zbytnio zagęszczone, lepiej wykopać cebulki i rozsadzić je na inne stanowisko. Podstawowym zabiegiem pielęgnacyjnym jest usuwanie zeschniętych kwiatów po kwitnieniu, a po zaschnięciu liści i łodygi – usuniecie resztek rośliny z rabaty.
Zdjęcie tytułowe: Anna Lurye / Adobe Stock
Jesienne kwiaty 
Dzikie zwierzęta 
Ochrona przed mrozem 
Iglaki 
Owoce 
Warzywa 
Trawy ozdobne 
Ptaki 
Filmy ogrodnicze 
