Miłorząb japoński (Ginkgo biloba) inaczej dwuklapowy, dwudzielny lub chiński, to drzewo należące do rodziny miłorząbowatych (Ginkgoaceae). Pochodzi z Chin (nie występuje w Japonii!), gdzie jest obecnie gatunkiem chronionym.
Drzewo to jest długowieczne, wolno rosnące, nagozalążkowe (czyli takie jak rośliny iglaste). Dorasta do wysokości 30 metrów tworząc stożkowatą i rozłożystą koronę. Kora jest lekko bruzdowana, szara i szaro-brunatna, a u starszych roślin głęboko spękana
Najbardziej charakterystyczne i rozpoznawalne są liście miłorzębu (przekształcone igły/liście szpilkowate) – są długoogonkowe, szeroko-wachlarzowate, widlasto unerwione, twarde o skórzastej blaszce. Na długopędach ułożone skrętolegle, a na krótkopędach w pęczkach. Jest niezwykle dekoracyjny jesienią, gdy liście przybierają jasnożółte barwy.
Roślina jest dwupienna. Miłorząb kwitnie wiosną w kwietniu i maju tworzy żeńskie (nagie zalążki) i męskie kwiaty (żółte "kotki") (zdj. 5). Nie stanowią one elementu ozdobnego.
Okrągłe nasiona (nie owoce!) są żółtej barwy, otoczone mięsistą osnówką (zdj. 6). Po odpowiednim przygotowaniu są jadalne.
Wymagania i uprawa
Miłorząb chiński dobrze rośnie na słonecznych, ciepłych stanowiskach i źle znosi półcień. Preferuje gleby przepuszczalne, lekko wilgotne, próchniczne o średniej zawartości składników pokarmowych.
Jest wytrzymały na mróz, tolerancyjny na zanieczyszczenia powietrza i zasolenie oraz całkowicie odporny na choroby i szkodniki.
Drzewo dobrze znosi cięcie.
Zastosowanie
Miłorząb często sadzi się przy murach i ściankach. Obecnie mamy duży wybór odmian miłorzębów, w tym i karłowych, ale z reguły drzewo to ma duże rozmiary i powinno być sadzone w dużych ogrodach (np. jako soliter). Jest to też dobra roślina do nasadzeń parkowych, osiedlowych i ulicznych.
Obok iglaków jest jedną z głównych roślin ogrodów japońskich.
Jest też znaną rośliną wykorzystywaną w ziołolecznictwie. Często widzimy go w składzie leków wspomagających pamięć i koncentrację. M.in. wspomaga też krążenie krwi (hamuję zlepianie się, czyli agregację płytek krwi).
Polecane odmiany
- 'Fastigata' – odmiana kolumnowa o wąskim pokroju
- 'Princeton Sentry' – odmiana osiągająca wys. do 15 m
- 'Pendula' – odmiana o zwisających gałęziach
- 'Variegata' – z białymi plamami na liściach
- 'Anny's Dwarf' – karłowa, jasne liście
- 'Mariken' – karłowy, odmiana męska (nie zawiązuje nasion)
Ciekawostki
Miłorząb japoński to tzw. gatunek reliktowy – jest najstarszym żyjącym gatunkiem drzewa. Został względnie niezmieniony przez około 200 milionów lat! Jak wynika z badań, żywotność miłorzębów jest teoretycznie nieograniczona, a same rośliny właściwie nie wykazują oznak starzenia się.
Zdjęcia: Matthias Böckel, WikimediaImages, yuzu, yanox, yibg/Pixabay
Kwiaty cebulowe 
Jesienne kwiaty 
Ogród ozdobny 
Rośliny doniczkowe 
Owoce 
Warzywa 
Zioła 
Łąka kwietna 
Roślina tygodnia 
