Niekropień właściwy lub adiantum właściwe (Adiantum capillus-veneris) nazywany też czasem paprotką złotowłosą lub złotowłosem, należy do rodziny orliczkowatych (Pteridaceae). Pochodzi z Ameryki Północnej i Południowej. W Polsce uprawia się ją głównie jako roślinę doniczkową.
Paproć w dobrych warunkach może dorastać do 30, a nawet 60 cm wysokości. Posiada kępiasty, luźny pokrój. Roślina tworzy charakterystyczne, duże (20-30 cm) liście wielokrotnie, nieparzysto-pierzasto złożone. Mają one bardzo ciemne (granatowe) ogonki i małe, jasnozielone listki. Listki mają kształt odwróconego trójkąta lub rąbu (niektórym przypominają liście miłorzębu) i są nierówno ząbkowane u góry.
Zarodnie niekropieni tworzą się na spodniej stronie górnych brzegów listków. Miejsce te są często zawinięte. Same zarodnie są owalne, zebrane w grupy i wyglądają jak brązowe plamy.
Organem podziemnym jest silne kłącze, które znajduje się dość głęboko w ziemi.
Wymagania i uprawa
Niekropień właściwy ma duże wymagania i nie poleca się jej uprawiać osobom początkującym. Lubi stanowiska lekko zacienione, ciepłe (20-25°C), o dużej wilgotności powietrza (60%!). Warto też wiedzieć, że paprotka ta bardzo nie lubi przestawiania.
Paprocie potrzebują torfowego, żyznego, dobrze przepuszczalnego i stale wilgotnego (ale nie zalanego) podłoża. Niekropień źle reaguje na zanieczyszczenia powietrza (np.: z kuchenki gazowej lub papierosów).
Nie można dopuszczać do przesuszenia bryły korzeniowej – to prowadzi do szybkiego zamierania paproci. Zwykle podlewa się ją 2-3 razy w tygodniu (zależnie od stanowiska). Niekropień warto regularnie zraszać. Od wiosny do końca lata co dwa tygodnie warto stosować specjalistyczne nawozy dla paproci lub roślin o ozdobnych liściach.
Adiantum nie lubi przesadzania, ale jest ono potrzebne w celu odmłodzenia rośliny, dlatego wykonuje się raz na kilka lat.
Adiantum jest ciężkie do rozmnażania. Można to robić przez podział kęp wczesną wiosną (często rośliny mogą sobie nie dać rady po tym zabiegu) lub wysiewając zarodniki w specjalnie przygotowanych rozmnażarkach.
Niekropienie mogą być atakowane przez szkodniki (np. mącznik szklarniowy, wełnowiec, tarcznik).
Zastosowanie
Niekropień właściwy to dobra roślina do słabiej oświetlonych pomieszczeń. Można go uprawiać na parapecie północnym lub wschodnim. Dobrze będzie się też czuł w łazienkach.
Pomimo, że adiantum właściwe nie lubi przestawiania, latem można go wystawiać na zewnątrz. Dobrze będzie się czuł na zacienionym i osłoniętym od wiatru balkonie czy tarasie. Należy pamiętać, że i wtedy roślina potrzebuje dużej wilgotności powietrza – w jej sąsiedztwie można ustawić ozdobną misę z wodą lub poidełko dla ptaków.
Tekst: Redakcja ZielonyOgródek.pl, zdjęcia: thejoyofplants.co.uk, Marija Gajić/CC BY-SA 4.0/Link