Chaber łąkowy lub chaber przestrzelon (Centaurea jacea) to bylina z rodziny astrowatych (Asteraceae). Jej obszar występowania jest bardzo rozległy, gdyż naturalne stanowiska gatunku można znaleźć w Azji, Afryce Północnej oraz całej Europie (w tym także w Polsce). W uprawach traktowany jako chwast.
Chaber łąkowy może dorastać do ok. 20-80(100) cm wys., tworząc wzniesione, pojedyncze lub rozgałęzione w górnej części, sztywne, kanciaste, szorstko owłosione łodygi, pokryte siedzącymi, lancetowatymi, całobrzegimi, zwężonymi u podstawy, zielonymi liśćmi z wyraźnie zaznaczonym na blaszce unerwieniem. Wyrastające u podstawy łodyg liście odziomkowe są długoogonkowe, szeroko-lancetowate, całobrzegie, ząbkowane lub pierzasto powcinane i zebrane w rozety.
Roślina kwitnie latem (VII-IX), wydając fioletowe, rzadziej białe, płodne, rurkowe kwiaty wewnętrzne i postrzępione, płonne, liliowo-fioletowe, większe kwiaty brzeżne, zebrane na szczytach pędów w duże, koszyczkowe, pierzaste kwiatostany. Okrywa koszyczków kwiatowych jest pękata, jajowata, brunatna, o postrzępionych i owłosionych, łuskowatych liściach (przypomina wyglądałem szyszkę). Chaber to roślina miododajna.
Po przekwitnieniu kwiaty przekształcają się w owocostany (niełupki), wypełnione jasnymi, wydłużonymi nasionami, pozbawionymi aparatu lotnego w postaci puchu.
● Nie przegap: Warsaw Garden Expo 2025 – to tu 18-20 lutego spotkają się miłośnicy roślin i profesjonaliści
Chaber łąkowy to gatunek dość zmienny, który łatwo krzyżuje się z innymi chabrami, dlatego bywa trudny do identyfikacji. Może też wydawać formy o różniących się od gatunku liściach lub kwiatach w nietypowym, białym, niebieskim bądź różowym kolorze.
Wymagania i uprawa
Chaber łąkowy to roślina mało wymagająca. Preferuje słoneczne lub półcieniste stanowiska i średnio żyzne, gliniaste, umiarkowanie wilgotne gleby, najlepiej o lekko kwaśnym odczynie pH. Naturalnie występuje na łąkach, obrzeżach lasów, polanach, nieużytkach, nasypach kolejowych, pastwiskach, przydrożach, miejscach ruderalnych, rowach i w zaroślach.
Gatunek rozmnaża się głównie za pomocą nasion.
Zastosowanie
Chaber łąkowy właściwie nie je bywa uprawiany w ogrodach jako roślina ozdobna, gdyż zastępują go inne, dużo bardziej dekoracyjne gatunki chabrów, ale często wchodzi w skład mieszanek na wieloletnie łąki kwietne. Chaber łąkowy jest również rośliną żywicielską dla larw dość rzadko spotykanego w Polsce motyla – przeplatki febe.
Tekst: Katarzyna Józefowicz, zdjęcia: congerdesign/Pixabay, AnRo0002/Wikimedia Commons
Kwiaty cebulowe 
Jesienne kwiaty 
Ogród ozdobny 
Rośliny doniczkowe 
Owoce 
Warzywa 
Zioła 
Łąka kwietna 
Roślina tygodnia 
