Zalety i zastosowanie żurawek
Żurawka (Heuchera) jest dość łatwą w uprawie byliną, której głównym walorem dekoracyjnym są lekko klapowane liście (czasem sercowate) o karbowanym brzegu, zwykle nie opadające na zimę. Wyhodowano kilkadziesiąt odmian i mieszańców o różnych barwach liści (m. in. odcienie czerwieni, bordo, żółte, fioletowe, pomarańczowe, srebrzyste, żyłkowane, zielone, dwubarwne). Popularne w uprawie gruntowej i pojemnikowej są liczne odmiany żurawki ogrodowej (Heuchera x hybrida), ż. drżączkowatej (H. brizoides), ż. krwistej (H. sanguinea) i ż. drobnokwiatowej (H. micrantha).
Zwykle stosowane są jako byliny okrywowe i w zależności od odmiany mogą osiągać wysokość od kilkunastu do ponad 60 cm. Pojawiające się od czerwca kwiaty żurawek (białe, różowe, czerwonawe) są dość drobne, dzwonkowate, zebrane w groniastych kwiatostanach na pędach wyrastających ponad zwartą kępą liści.
Popularność żurawek wynika jednak nie tylko z ich walorów dekoracyjnych, ale też z łatwości uprawy i uniwersalności zastosowań, dlatego często polecane są nawet mniej doświadczonym ogrodnikom. Można uprawiać je w gruncie, w grupach na ogrodowych rabatach (szczególnie w małych ogrodach), ale też w różnego rodzaju pojemnikach – na patio, tarasach, balkonach itp. – także w zestawieniach z wyższymi krzewami i innymi bylinami o kontrastowym zabarwieniu liści lub igieł.
Jakie wymagania mają żurawki?
Miejsce
Idealnym stanowiskiem będzie półcień, choć mogą rosnąć też w pełnym słońcu, ale w takim przypadku należy zapewnić im regularne podlewanie. Nie lubią gleby ciężkiej i podmokłej, bo w takich warunkach mogą chorować i zamierać.
Ziemia
Optymalne jest dla nich przepuszczalne, żyzne i umiarkowanie, stale wilgotne podłoże o odczynie obojętnym lub lekko zasadowym (np. uniwersalny substrat), ale zwykle radzi sobie na przeciętnych ogrodowych glebach.
Nawożenie
Przed uprawą roślin w ogrodzie warto zasilić glebę nawozami organicznymi (kompost, obornik), ale może je także z powodzeniem nawozić mineralnymi nawozami wieloskładnikowymi. Żurawki są roślinami okrywowymi i mogą mieć skłonność rozrastania się, dlatego należy rozsądnie planować ilość nasadzeń w odniesieniu do przestrzeni jaką dysponujemy - nie więcej niż 10-12/1m².
Mrozoodporność
Choć byliny te często zachowują liście na zimę, wiosną należy je przyciąć nad ziemią, by pobudzić do rozwoju młode barwne liście w nowym sezonie. Rośliny uprawiane w gruncie, po ukorzenieniu się są raczej mrozoodporne i nie wymagają okrywania, ale młode nasadzenia warto okryć na zimę (np. liśćmi) w pierwszym roku. W kolejnych latach zimują już bez problemów.
Czy żurawki nadają się do uprawy w doniczkach?
Żurawki świetnie nadają się do uprawy w doniczkach. Oto ich zalety:
- Są to rośliny odporne na różne warunki atmosferyczne, co sprawia, że dobrze rosną zarówno w słońcu, jak i w półcieniu.
- Ich niewielkie wymagania pielęgnacyjne sprawiają, że są idealnym wyborem dla osób, które szukają efektownych, ale łatwych w uprawie roślin.
- Ze względu na swoje dekoracyjne liście, które występują w szerokiej gamie kolorów, dodając balkonom i tarasom wyjątkowego uroku.
- Dodatkowo, żurawki doskonale komponują się z innymi roślinami, tworząc atrakcyjne, wielobarwne aranżacje w pojemnikach.
Jak dbać o żurawki w donicach?
Wybór pojemnika
Żurawki i ich barwne odmiany można uprawiać w różnych pojemnikach - skrzynkach, dekoracyjnych donicach ceramicznych, czy z tworzyw sztucznych. Trzeba przede wszystkim pamiętać o dobraniu odpowiedniej wielkości pojemnika do bryły korzeniowej roślin, tak by nie były one ściśnięte w zbyt małej przestrzeni. Jeśli wybierzemy duży pojemnik o odpowiedniej średnicy (lub szerokości), możemy też stworzyć kompozycję złożoną z różnych, efektownie wybarwionych odmian żurawek.
Sadzenie do doniczki
Najprościej jest kupić ukorzenione rośliny w doniczkach tzw. produkcyjnych i przesadzić je do nieco większych, bardziej dekoracyjnych pojemników. Jeśli mamy starsze okazy żurawki w ogrodzie, można też podzielić ich kępy (jesienią lub wiosną) i rozsadzić do doniczek – w krótkim czasie stworzą ładne kępy. Do uprawy żurawek w donicach najlepiej przeznaczyć uniwersalne podłoże ogrodnicze (można też zmieszać glebę ogrodową z torfem odkwaszonym). Nie można zapominać o tym, by pojemniki posiadały otwory odpływowe, a przed wsypaniem podłoża warstwo też ułożyć warstwę drenażową (np. gruby żwir) na dnie.
Pielęgnacja
W sezonie można zasilać żurawki nawozami rozpuszczalnymi w wodzie lub tzw. długo działającymi, co poprawi ich wybarwienie i wzrost. Rośliny uprawiane w donicach, na stanowiskach słonecznych lub częściowo nasłonecznionych, należy regularnie podlewać (szczególnie latem), ale nie przelewać (podlewamy, gdy górna warstwa podłoża w donicy wyraźnie przeschnie). Warto pamiętać też, że barwne liście żurawek, ustawione w miejscach bardzo nasłonecznionych, gorących mogą ulegać poparzeniu słonecznemu (lepsze będzie miejsce półcieniste).
Zimowanie w doniczkach
Donice najkorzystniej jest ustawiać w miejscach osłoniętych od wiatru, a na zimę okrywać je białą agrowłókniną, obsypać liśćmi, zabezpieczać kartonem lub styropianem albo przenieść do nieogrzewanego, ale zabezpieczonego przed mrozem pomieszczenia. Nierzadko zdarza się jednak, że starsze okazy uprawiane w donicach zimują bez problemu na zewnątrz bez zabezpieczenia (w zacisznych miejscach). Innym praktycznym sposobem na przezimowanie donic z żurawkami na zewnątrz jest ich zadołowanie w gruncie.
Zdjęcie tytułowe: maryviolet / Adobe Stock