Co z zakazem palenia w kominku? Od kiedy i kogo obowiązuje? Fakty, mity i aktualne przepisy

Czy w Polsce wolno palić w kominkach?

Fakt: wolno palić, ale nie wszędzie i nie każdym urządzeniem

Na większości obszaru Polski można korzystać z kominków, pod warunkiem przestrzegania lokalnych uchwał antysmogowych. Wyjątkiem jest Kraków, gdzie całkowicie zakazano palenia drewnem w kominkach. W innych miejscach przepisy różnią się w zależności od województwa:

• W Małopolsce, na Śląsku, na Mazowszu czy w  Wielkopolsce wprowadzono wymóg używania kominków zgodnych z Ekoprojektem lub wyposażonych w urządzenia redukujące emisję pyłów.
• W województwach takich jak Podlaskie czy Warmińsko-Mazurskie brak uchwał antysmogowych oznacza, że użytkowanie kominków nie podlega ograniczeniom.
• W regionach jak Pomorskie czy Dolnośląskie nie przewidziano terminów granicznych dla użytkowania starych kominków.

Każde województwo wdraża swoje uchwały antysmogowe, dlatego warto zapoznać się z aktualnymi lokalnymi przepisami.

Mit: stare kominki trzeba zlikwidować

Przepisy nie nakładają obowiązku likwidacji starych kominków. Można je użytkować po odpowiedniej modernizacji – np. przez instalację urządzeń redukujących emisję do poziomu wymaganego przez Ekoprojekt.

Mit: Unia Europejska zakazuje palenia w kominkach

Unia Europejska nie zakazuje korzystania z kominków. Dyrektywa Ekoprojekt określa jedynie normy emisyjne dla nowych urządzeń wprowadzanych na rynek od 2022 roku.

Ekoprojekt – co oznacza dla posiadaczy kominków?

Kominek spełniający normy Ekoprojektu - czyli jaki?

Kominki spełniające wymogi Ekoprojektu to urządzenia o wysokiej efektywności energetycznej i niskiej emisji szkodliwych substancji (pyłów, tlenków azotu). Od 1 stycznia 2022 roku na rynek wprowadza się tylko takie urządzenia.

Co oznacza Ekoprojekt w praktyce?

Normy Ekoprojektu określają:

• Wysoką efektywność energetyczną (min. 73%).
• Niską emisję zanieczyszczeń:
  • Pyły PM – do 40 mg/m³.
  • Tlenek węgla – do 1200 mg/m³.
  • Lotne związki organiczne – do 120 mg/m³.
• Dostosowanie nowych urządzeń do tych wymagań od 2022 roku.

Kominki, które nie spełniają tych norm, można modernizować, instalując dodatkowe urządzenia filtrujące, ale są one kosztowne i trudne w montażu.

Czy muszę wymieniać swój kominek?

Jeśli Twój kominek nie spełnia wymogów Ekoprojektu, możesz:

1. Zmodernizować urządzenie – np. przez instalację filtrów redukujących emisję (jeśli są dostępne).
2. Wymienić kominek na nowy, zgodny z normami.
3. Użytkować go zgodnie z lokalnymi przepisami, jeśli przepisy na to pozwalają.

Dlaczego warto mieć kominek spełniający normy Ekoprojektu?

1. Efektywność i oszczędność: Nowoczesne kominki zużywają mniej drewna, co obniża koszty ogrzewania.
2. Zgodność z przepisami: Korzystanie z kominków zgodnych z Ekoprojektem pozwala uniknąć kar i ograniczeń.
3. Ekologia: Urządzenia te emitują znacznie mniej zanieczyszczeń, co ma pozytywny wpływ na środowisko.

Kary za palenie w kominku

Fakt: grożą grzywny, ale są rzadko stosowane

Za łamanie przepisów antysmogowych przewidziano kary grzywny od 20 do 5000 zł. Jednak w praktyce najczęściej stosuje się pouczenia i ostrzeżenia. Inspektorzy sprawdzają przede wszystkim, czy kominek jest jedynym źródłem ogrzewania w domu.

Mit: a palenie w kominku od razu dostaniesz mandat

Mandaty są ostatecznością i stosuje się je głównie w przypadku uporczywego łamania przepisów.

Palenie w kominku w dni smogowe

Fakt: ograniczenia dotyczą tylko niektórych regionów

W większości województw w 2023 roku złagodzono przepisy dotyczące użytkowania kominków w dni smogowe. Kominki ekoprojektowe mogą być używane bez ograniczeń, zwłaszcza jeśli są jedynym źródłem ogrzewania.

Mit: kominki są zakazane w dni smogowe wszędzie

Ograniczenia w takie dni dotyczą głównie starych kominków niespełniających norm emisyjnych. Ich zakres zależy od województwa.

Przepisy wchodzące w życie w 2026 roku

Czego dotyczą zmiany?

Od 1 stycznia 2026 roku w wielu województwach zacznie obowiązywać zakaz użytkowania kominków, które nie spełniają norm określonych w Ekoprojekcie. Jest to krok mający na celu ograniczenie emisji szkodliwych substancji do atmosfery oraz poprawę jakości powietrza w Polsce.

Kluczowe wymogi od 2026 roku:

1. Kominki muszą spełniać wymogi Ekoprojektu – oznacza to, że muszą charakteryzować się wysoką efektywnością energetyczną i niską emisją szkodliwych substancji (pyłów, tlenku węgla, tlenków azotu).
2. Obowiązek instalacji filtrów redukujących emisję – jeśli urządzenie nie spełnia norm Ekoprojektu, będzie można je użytkować tylko po wyposażeniu w dodatkowe urządzenia obniżające emisję pyłów do wymaganego poziomu.
3. Całkowity zakaz użytkowania starszych kominków w niektórych regionach – np. w Małopolsce czy na Śląsku, gdzie normy będą najbardziej restrykcyjne.

Fot. .shock / Adobe Stock

Podsumowanie: co musisz wiedzieć o paleniu w kominku?

• Wolno palić w kominkach, ale warunki różnią się w zależności od regionu.
• Sprawdź przepisy lokalne, by upewnić się, czy Twój kominek spełnia wymagania.
• Modernizacja lub wymiana urządzenia to krok w stronę zgodności z regulacjami.
• Kominki ekoprojektowe są przyszłością – efektywne, ekologiczne i zgodne z przepisami.

Zdjęcie tytułowe: Benjamin Asher, chizhovao / Adobe Stock