Co to jest boraks? Skąd go wziąć?
Boraks to boran sodu, czyli uwodniony sodowy tetraboran (Na2B407). Jest nieorganicznym związkiem chemicznym, który występuje w formie małych, bezbarwnych kryształków, rozpuszczalnych w wodzie. Otrzymuje się go z naturalnych złóż mineralnych, w których występuje pod postacią soli. Możemy go kupić w każdej aptece i w wielu sklepach internetowych.
Boraks jest wszechstronnie stosowany w przemyśle oraz do produkcji wybielaczy i nawozów. W domowych porządkach wykorzystuje się go ze względu na działanie: czyszczące, antybakteryjne, przeciwwirusowe, przeciwgrzybicze i antyseptyczne. Doskonale usuwa brud, osady, zacieki i spaleniznę, a więc świetnie sprawdzi się do czyszczenia różnych powierzchni, ale także jako środek piorący i odstraszający owady.
Do czego stosuje się boraks?
Proszek do prania z boraksem
Po 1 kg boraksu i sody oczyszczonej wsypać do pojemnika, dodać 250 g płatków mydlanych i wymieszać. Stosować 1 lub 2 łyżki do prania i przechowywać w zamkniętym pojemniku. Płatki mydlane można kupić lub uzyskać poprzez starcie szarego mydła.
Udrażnianie rur
Do odpływu wsypać 0,5 szklanki boraksu i zalać 2 szklankami gorącej wody. Zostawić na 15 minut, a następnie dokładnie spłukać.
Pasta do czyszczenia z boraksu
Do miski wsypać 0,5 szklanki soli, 4 łyżki boraksu i 8 łyżek sodę oczyszczoną. Dodać ciepłą wodę i wymieszać tak, aby powstała gęsta papka. Gąbką lub ściereczką nałożyć pastę na zabrudzone miejsca i zostawić na 15 minut lub dłużej, a potem dokładnie umyć wilgotną ściereczką. Pastę można wykorzystać do mycia piekarnika, zlewu, umywalki, wanny, czy toalety.
Płyn do mycia powierzchni z boraksu
Idealny płyn do mycia blatów, szafek, czy codziennego mycia płyty grzewczej. Do butelki z atomizerem (spryskiwaczem) wlać 2 szklanki ciepłej wody, dodać 2 łyżki octu spirytusowego i 2 łyżeczki boraksu. Wymieszać, spryskać czyszczoną powierzchnię i wytrzeć do sucha.
Płyn do mycia szyb z boraksem
Do butelki z atomizerem wlać 1 l ciepłej wody, dodać 3 łyżki boraksu i ewentualnie kilka kropli olejku eterycznego. Dokładnie wymieszać i wykorzystać do mycia szyb, luster i szklanych powierzchni.
Odświeżenie firanek
Boraks ma też działanie wybielające, więc pomoże przywrócić biel firankom i białym ubraniom. Wystarczy do proszku do prania dodać po 2 łyżeczki sody oczyszczonej i boraksu. Jeśli tkaniny są mocno poszarzałe lub pożółkłe, można je dodatkowo najpierw namoczyć w ciepłej wodzie z dodatkiem 2 łyżeczek sody i 2 łyżeczek boraksu.
Czy soda oczyszczona to boraks?
Wiele osób zamiennie stosuje nazwy boraks i soda oczyszczona, ale są to dwie zupełnie różne substancje. Co prawda obie mają szerokie zastosowanie i nadają się do robienia domowych preparatów czyszczących, ale ich działanie jest różne. Co więcej, boraks wymaga zachowania większej ostrożności. Jednak w wielu przypadkach najlepsze efekty czyszczące można uzyskać, łącząc sodę oczyszczoną i boraks, co stanowi świetną alternatywę dla sklepowych środków czyszczących o dużej zawartości chemicznych substancji.
Czy boraks jest bezpieczny?
Boraks jest bezpieczny dla zdrowia ludzi i zwierząt, ale tylko jeśli jest odpowiednio stosowany. Przede wszystkim należy pamiętać o tym, by:
- przy używaniu boraksu stosuj rękawiczki ochronne;
- unikaj wdychania oparów;
- nie zostawiaj resztek boraksu – dokładnie wysprzątaj dane miejsce;
- wietrz mieszkanie po użyciu boraksu – wystarczy na 10-15 minut otworzyć okna;
- prawidło przechowuj – w zamkniętym pojemniku z dala od dzieci;
- nie stosuj boraksu podczas ciąży.
Jednak najważniejsze, aby boraks stosować tylko w formie rozcieńczonej. Ma to znaczenie nie tylko dla zdrowia domowników, ale również dla środowiska. Duże ilości stężonego boraksu mogą mieć negatywny wpływ na środowisko, dlatego należy używać go z rozwagą. W formie rozcieńczonej związki szybciej ulegają rozłożeniu, więc nie mają tak szkodliwego wpływu na otoczenie.
Czy można jeść boraks?
W Internecie można znaleźć porady, dotyczące picia rozcieńczonego w wodzie boraksu. Jednak nie należy ich stosować, gdyż boraks nie jest przeznaczony do spożycia, ponieważ organizm go kumuluje w płynach ustrojowych i narządach m.in. w wątrobie, nerkach, kościach, mózgu i tkance tłuszczowej. To prowadzi do zatrucia boraksem, co może objawiać się: obniżeniem apetytu, wymiotami i biegunką, a w cięższych zatruciach może doprowadzić do uszkodzenia wątroby i nerek oraz niewydolności krążeniowej. Boraks jednak jest stosowany w farmacji, ale głównie w formie płukanek do ust lub maści. Nieprawidłowe porady, dotyczące spożycia boraksu wynikają prawdopodobnie z nazywania tak mylnie boru, który jest potrzebny organizmowi. Jednak boraks i bor to nie to samo, chociaż bor znajduje się w boraksie.
Tekst: G.T., zdjęcie tytułowe: Friends Stock, Michelle / AdobeStock