Ile kosztują działki w ROD? Czy warto kupić? Co warto wiedzieć przed wyborem i zakupem działki?

Przeznaczenie działek w ROD

Moda na działki w ROD nie maleje, a ceny za prawo użytkowania działki, czyli dzierżawy gruntu zależą przede wszystkim od stanu zagospodarowania i wyposażenia działki oraz lokalizacji danego ROD. Jednak boom na działki ma też inne – rynkowe oblicze, niezwiązane z misją działki, bo zamiast służyć wypoczynkowi i rozwijaniu hobby ogrodniczego, często jest ona po prostu przedmiotem handlu.

Warto pamiętać, że działka w rozumieniu ustawy o ROD jest rodzajem świadczenia socjalnego państwa dla obywateli i nie powinna służyć bogaceniu się, czy handlowi. Misją i rolą ROD jest zapewnianie społeczeństwu możliwości użytkowania działek, czyli:

• miejsc do rodzinnego wypoczynku,
• rekreacji
• i prowadzania upraw ogrodniczych / hobbystycznych.
  
  

Co warto wiedzieć przed kupnem działki w ROD?

Zanim zdecydujemy się na zostanie działkowcem, warto mieć świadomość, na jakich zasadach funkcjonują rodzinne ogrody działkowe i co w rzeczywistości oznacza „zakup działki”.

1. Zgodnie z ustawą o ogrodach działkowych, uchwaloną w grudniu 2013 roku, działkowiec jest użytkownikiem (dzierżawcą) gruntu, czyli działki o powierzchni maksymalnie 500m². Nie nabywa praw do gruntu, a jedynie prawo użytkowania działki – nie jest więc właścicielem gruntu, a jedynie naniesień (budynków i innych elementów zagospodarowania) i nasadzeń na nim się znajdujących.
   
   
2. Najczęściej właścicielem gruntu, na którym funkcjonują ogrody działkowe są miasta lub skarb państwa, co wynika z uregulowań, jakie panowały w czasie zakładania ogrodów działkowych kilkadziesiąt i więcej lat temu. Zazwyczaj ogrody działkowe korzystają z danego terenu na zasadzie użytkowania zwykłego, coraz częściej otrzymują także (na mocy ustawy o ROD) urzędowe decyzje o prawie użytkowania gruntu. W związku z tym, ROD lub jego część może zostać zlikwidowana (w całości lub częściowo) na rzecz tzw. celów publicznych (np. budowa drogi, przedszkola, szkoły itp.). W takim przypadku ustawa o ROD gwarantuje działkowcom odszkodowanie za zgodne z przepisami naniesienia i nasadzenia, a także prawo do terenu zamiennego (działka na terenie odtworzonego ROD w innej lokalizacji lub innego funkcjonującego ROD).
   
   
3. Warto także wiedzieć, że w wyniku rażącego łamania przepisów (np. budowanie altan o powierzchni większej niż 35m², zamieszkiwanie na działce, lekceważenie regulaminu ROD), zarząd ROD ma prawo wypowiedzieć umowę dzierżawy i pozbawić działkowca prawa użytkowania działki.
   
   

Ceny działek w ROD przed pandemią

Należy zaznaczyć, że zainteresowanie użytkowaniem działek na Mazowszu, jak i w całym kraju wzrasta już od kilkunastu lat, ale pandemia sprawiła, że działki nagle stały się dobrem bardzo pożądanym, niemal luksusowym, a ich ceny poszybowały w górę od wiosny 2020 roku.

W poprzednich latach wolne, ale słabo zagospodarowane lub zaniedbane działki, którymi dysponował zarząd ogrodu można było nabyć średnio za kilka tysięcy złotych (2-5 tys.), zawierając umowę dzierżawy działkowej.

Z kolei za działki w lepszym stanie – zadbane, z estetyczną altaną i w dobrej lokalizacji, kupowane od innego działkowca trzeba było zapłacić więcej, ale ceny wahały się od kilkunastu do maksymalnie 40-50 tysięcy złotych. Zdarzały się oczywiście wyjątki i bardziej wygórowane ceny, ale działo się tak dość rzadko w indywidualnych przypadkach.

Wzrost cen działek w czasie Covid-19?

Stan epidemii i obostrzenia dotyczące izolacji społecznej, sprawiły, że działki w ROD stały się jedynym zielonym azylem, dającym możliwość swobodnego wypoczynku na świeżym powietrzu w gronie najbliższych. Sytuacja ta była jednocześnie dowodem na to, jak bardzo ludzie, a szczególnie mieszkańcy miast potrzebują kontaktu z naturą i jak ważną rolę pełnią rodzinne ogrody działkowe w naszych miastach.

Lawinowo rosnące zainteresowanie użytkowaniem działek w ROD spowodowało oczywiście bardzo szybkie kurczenie się ich zasobów w ogrodach. Okazywało się, że wcześniej przez nikogo nie chciane nawet zaniedbane, ale wolne działki błyskawicznie znajdowały chętnych nabywców. Duży popyt wpłynął na szybki wzrost cen działek, szczególnie w przypadku przekazywania prawa użytkowania działki, czyli inaczej mówiąc – sprzedaży działki przez aktualnych działkowców nowym użytkownikom.

Wszystko to sprawiło, że ceny nawet bardzo słabo zagospodarowanych działek, często bez altany wcześniej kosztujących maksymalnie kilka tysięcy złotych, obecnie wynoszą minimum 20-25 tysięcy złotych. Lepiej zagospodarowane i wyposażone działki (np. z zadbaną altaną, z podłączeniem do mediów itp.), sięgają obecnie średnio około 40-80 tys. złotych, ale nie są odosobnione także oferty sięgające nawet 100 tysięcy zł (a czasem więcej) za działkę.

Obecnie rzadko zdarza się, by zarząd danego ROD dysponował wolnymi działkami, dlatego działkę najczęściej można znaleźć głównie poprzez ogłoszenia i nabyć od obecnych działkowców, chcących ją sprzedać. Oczywiście ceny są umowne, uzgadniane przez samych działkowców, ale najczęściej są uzależnione od stanu i wyposażenia działki, standardu altany oraz lokalizacji ogrodu działkowego.

Jak zostać członkiem PZD?

Obecnie najprościej poszukać działki poprzez ogłoszenia lub media społecznościowe albo zapytać w zarządzie konkretnego ogrodu (poczytać ogłoszenia na tablicach informacyjnych w ogrodzie lub na ogrodzeniu). Jeśli uda się znaleźć wolną działkę, to najczęściej prawo jej użytkowania można uzyskać na dwa sposoby, określone przepisami ustawy o ROD:

• podpisując umowę dzierżawy działkowej, czyli od zarządu ROD, jeśli dysponuje on wolną działką
• podpisując umowę przekazania praw do działki z działkowcem, który chce się działki pozbyć (najczęstszy sposób).
  
  

W Polsce funkcjonuje ponad 4600 rodzinnych ogrodów działkowych (ponad 900 tysięcy działek i ponad 1 mln użytkowników) zrzeszonych w Polskim Związku Działkowców, który powstał w 1981 roku jako organizacja społeczna, a obecnie funkcjonuje jako stowarzyszenie ogrodowe. W strukturze stowarzyszenia funkcjonuje 26 okręgów na terenie całego kraju, a Okręg Mazowiecki jest drugim co do wielkości (po okręgu śląskim) okręgiem, zarządzającym 450 ogrodami działkowymi na terenie i w okolicy pięciu miast Mazowsza – Warszawy, Radomia, Płocka, Siedlec, Ostrołęki i Ciechanowa.

Tekst: Radosław Pisarczyk, zdjęcie tytułowe: Eberhard / AdobeStock

A ty? Jakie masz doświadczenia? Daj znać w komentarzu!