Gęsto obsadzona kwitnąca rabata? Tutaj potrzebny jest szpadel, ale... nie do kopania

Na czym polega przycinanie korzeni w gruncie? Co to okopywanie?

W przycinaniu korzeni roślin rosnących w ogrodzie chodzi o to, by ograniczyć ich zasięg bez wykopywania i naruszania całej bryły. W tym celu wystarczy wbić szpadel pionowo w ziemię w wybranej odległości od podstawy rośliny, co oczywiście prowadzi do przecięcia w tym miejscu jej korzeni.

Zabieg ten nazywany jest często okopywaniem i ma kilka praktycznych zastosowań.

Jakie są korzyści z przycinania korzeni roślin szpadlem?

• Po pierwsze – ograniczasz nadmierny rozrost, szczególnie jeśli roślina zdominowała już przestrzeń wokół siebie. Dzięki przycięciu korzeni roślina spowolni wytwarzanie masy zielonej (łodyg, liści) i będzie utrzymywać bardziej kompaktowy pokrój.
• Po drugie – stymulujesz roślinę do tworzenia nowych, drobniejszych korzeni bliżej środka bryły, co sprzyja lepszemu pobieraniu wody i składników odżywczych. To też istotne, jeśli przygotowujemy roślinę do przesadzenia w kolejnym sezonie.
• Po trzecie – i to najważniejsze w kontekście projektowania rabaty – robisz miejsce w glebie na nowe nasadzenia. Korzenie silnie rozrośniętych bylin, krzewów czy traw często wypierają słabsze gatunki, a dzięki ich przycięciu zyskujesz przestrzeń na młode sadzonki.

Jak to zrobić bez szkody dla roślin?

Choć zabieg jest stosunkowo prosty, wymaga umiaru. Nie wolno przecinać wszystkich korzeni naraz, czyli okopywać rośliny w całości – zwłaszcza u dużych i wieloletnich okazów. Najlepiej wykonać cięcia etapowo – np. na dwóch przeciwległych bokach w jednym sezonie, a kolejne strony przyciąć dopiero po kilku miesiącach. Takie podejście zmniejsza stres rośliny i pozwala jej spokojnie się zregenerować.

Najlepszy moment na ten zabieg to wiosna lub wczesna jesień, gdy warunki do gojenia ran korzeniowych są optymalne. Unikaj cięcia w czasie suszy lub upałów, kiedy roślina i tak jest osłabiona.

Od czego zależy odległość okopywania rośliny?

1. Wielkość i wiek rośliny

Im starsza i większa roślina, tym dalej sięgają jej korzenie – dlatego szpadel należy wbijać dalej od pnia. Przykładowo dla:

• małych bylin – 10-20 cm od środka kępy,
• średnich krzewów – ok. 30-50 cm,
• dużych krzewów lub małych drzew – nawet 60-100 cm, aby nie uszkodzić zbyt wielu grubych korzeni nośnych.

2. Rodzaj systemu korzeniowego

Rośliny płytko korzeniące się (np. hortensje, trawy ozdobne) – wymagają większej ostrożności, więc lepiej trzymać się granicy 20-30 cm. Gatunki o głębokim, palowym systemie korzeniowym (np. róże, budleje) – można ciąć nieco bliżej, np. 25-40 cm od pnia, bo większość korzeni głębiej sięga w dół niż w bok.

Dla jakich roślin warto to stosować?

Technika ta sprawdza się w przypadku bardzo wielu roślin – bylin, krzewów ozdobnych, traw, a nawet niektórych drzew liściastych. Szczególnie przydatna jest przy formowaniu żywopłotów, regulowaniu roślin szybko rosnących na rabatach lub przygotowywaniu roślin do przesadzenia w kolejnym sezonie.

Nie zaleca się jednak stosowania jej przy roślinach płytko korzeniących się i wrażliwych na przesadzanie, jak np. piwonie czy magnolie.

Zdjęcie tytułowe: Evgeny / AdobeStock