Roślina się rozrosła? Wbij szpadel, ale jej nie wykopuj

Na czym polega przycinanie korzeni w gruncie? Co to okopywanie?

W przycinaniu korzeni roślin rosnących w ogrodzie chodzi o to, by ograniczyć ich zasięg bez wykopywania i naruszania całej bryły. W tym celu wystarczy wbić szpadel pionowo w ziemię w wybranej odległości od podstawy rośliny, co oczywiście prowadzi do przecięcia w tym miejscu jej korzeni.

Zabieg ten nazywany jest często okopywaniem i ma kilka praktycznych zastosowań.

Jakie są korzyści z przycinania korzeni roślin szpadlem?

Po pierwsze – ograniczasz nadmierny rozrost, szczególnie jeśli roślina zdominowała już przestrzeń wokół siebie. Dzięki przycięciu korzeni roślina spowolni wytwarzanie masy zielonej (łodyg, liści) i będzie utrzymywać bardziej kompaktowy pokrój.
Po drugie – stymulujesz roślinę do tworzenia nowych, drobniejszych korzeni bliżej środka bryły, co sprzyja lepszemu pobieraniu wody i składników odżywczych. To też istotne, jeśli przygotowujemy roślinę do przesadzenia w kolejnym sezonie.
Po trzecie – i to najważniejsze w kontekście projektowania rabaty – robisz miejsce w glebie na nowe nasadzenia. Korzenie silnie rozrośniętych bylin, krzewów czy traw często wypierają słabsze gatunki, a dzięki ich przycięciu zyskujesz przestrzeń na młode sadzonki.

🟢 Ogrodowa lista zakupów: Co warto kupić w czerwcu? Polecamy: nawozy, preparaty, podłoża, dekoracje, narzędzia i książki

Jak to zrobić bez szkody dla roślin?

Choć zabieg jest stosunkowo prosty, wymaga umiaru. Nie wolno przecinać wszystkich korzeni naraz, czyli okopywać rośliny w całości – zwłaszcza u dużych i wieloletnich okazów. Najlepiej wykonać cięcia etapowo – np. na dwóch przeciwległych bokach w jednym sezonie, a kolejne strony przyciąć dopiero po kilku miesiącach. Takie podejście zmniejsza stres rośliny i pozwala jej spokojnie się zregenerować.

Najlepszy moment na ten zabieg to wiosna lub wczesna jesień, gdy warunki do gojenia ran korzeniowych są optymalne. Unikaj cięcia w czasie suszy lub upałów, kiedy roślina i tak jest osłabiona.

Od czego zależy odległość okopywania rośliny?

1. Wielkość i wiek rośliny

Im starsza i większa roślina, tym dalej sięgają jej korzenie – dlatego szpadel należy wbijać dalej od pnia. Przykładowo dla:

małych bylin – 10-20 cm od środka kępy,
średnich krzewów – ok. 30-50 cm,
dużych krzewów lub małych drzew – nawet 60-100 cm, aby nie uszkodzić zbyt wielu grubych korzeni nośnych.

2. Rodzaj systemu korzeniowego

Rośliny płytko korzeniące się (np. hortensje, trawy ozdobne) – wymagają większej ostrożności, więc lepiej trzymać się granicy 20-30 cm. Gatunki o głębokim, palowym systemie korzeniowym (np. róże, budleje) – można ciąć nieco bliżej, np. 25-40 cm od pnia, bo większość korzeni głębiej sięga w dół niż w bok.

Dla jakich roślin warto to stosować?

Technika ta sprawdza się w przypadku bardzo wielu roślin – bylin, krzewów ozdobnych, traw, a nawet niektórych drzew liściastych. Szczególnie przydatna jest przy formowaniu żywopłotów, regulowaniu roślin szybko rosnących na rabatach lub przygotowywaniu roślin do przesadzenia w kolejnym sezonie.

Nie zaleca się jednak stosowania jej przy roślinach płytko korzeniących się i wrażliwych na przesadzanie, jak np. piwonie czy magnolie.

Zdjęcie tytułowe: Evgeny / AdobeStock

Autor