Jakich pierwiastków potrzebują rośliny? 6 najważniejszych makroelementów!

Pierwiastki niezbędne dla roślin

Rośliny do prawidłowego rozwoju potrzebują odpowiedniego zestawu składników mineralnych, takich jak azot (N), fosfor (P) i potas (K). Są to 3 najważniejsze makroelementy (zużywane przez rośliny w dużych ilościach). Poza tymi 3 najważniejszymi makroskładnikami, ważną rolę pełnią również magnez (Mg), wapń (Ca) i siarka (S).

Rośliny potrzebują też licznych mikroelementów (zużywanych w małych ilościach ale równie niezbędnych). Jest to przede wszystkim żelazo, cynk, miedź, bor, molibden i chlor. Brak któregoś z wymienionych składników może objawiać się m. in. zaburzeniem wzrostu, odbarwieniem liści, słabym kwitnieniem i owocowaniem.

Azot (N)

Jest uważany za pierwiastek, od którego w największym wymiarze zależy wielkość plonu. Wynika to z faktu, że jest on elementem niezbędnym roślinom do wzrostu. Objawami niedoboru azotu w roślinie jest jasnozielony kolor liści i łodyg oraz wątły pokrój. W skrajnych wypadkach liście roślin żółkną, a owoce przedwcześnie dojrzewają. Szkodliwy jest także nadmiar tego składnika – rośliny przenawożone wytwarzają bardzo duże i liczne liście, jednak ich kwiaty i owoce są nieliczne i słabiej wykształcone. Nadmiar azotu wydłuża także okres wegetacji roślin, a przez to niekorzystnie wpływa na ich mrozoodporność – z tego względu nawożenie azotem musi zakończyć się w połowie lata.

Fosfor (P)

Jest niezbędny w wielu procesach życiowych roślin, m.in. do prawidłowego przebiegu fotosyntezy, oddychania i przemiany materii. Niedobór fosforu powoduje poważne osłabienie roślin, a szczególnie systemu korzeniowego. Wizualnym objawem niedoboru fosforu są fioletowe przebarwienia na łodygach i ogonkach liściowych. Niedobór fosforu jest szczególnie wyraźny u roślin młodych, intensywnie rosnących.

Potas (K)

Jest pierwiastkiem odgrywającym ogromną rolę w gospodarce wodnej roślin (pobieranie wody, transpiracja). Od dobrego zaopatrzenia roślin w ten składnik zależy ich wytrzymałość na suszę, a także mrozoodporność gatunków wieloletnich. Dobre zaopatrzenie w potas ma znaczenie także dla jakości owoców – są wtedy słodsze, bardziej aromatyczne i lepiej się przechowują oraz dla ilości, wielkości i intensywności barwy kwiatów. Niedobór potasu objawia się początkowo w postaci żółtych przebarwień występujących na najstarszych liściach. Występuje też charakterystyczna deformacja – wyginanie się blaszki liściowej ku dołowi.

Magnez (Mg)

Jest niezbędny składnikiem chlorofilu, dlatego ma podstawowy udział w procesie fotosyntezy. Niedobór magnezu powoduje zatem pogorszenie wzrostu i plonowania roślin. Typowym objawem niedoboru magnezu są żółte przebarwienia na liściach, przy czym nerwy liścia pozostają zielone.

Wapń (Ca)

W życiu rośliny jest odpowiedzialny za pobieranie innych składników pokarmowych, wzmacnia odporność roślin na choroby, jest także elementem budulcowym (składnikiem ścian komórkowych). Poza tym wpływa na rośliny w sposób pośredni – jest najważniejszym pierwiastkiem odpowiedzialnym za odczyn gleby. Niedobór wapnia objawia się deformacją i żółknięciem najmłodszych liści, jednak objawy te są rzadko obserwowane. Znacznie częściej spotyka się choroby fizjologiczne wywołane niedostatecznym zaopatrzeniem roślin w wapń, jak sucha zgnilizna wierzchołkowa owoców papryki i pomidora czy gorzka plamistość podskórna na owocach jabłek.

Siarka (S)

Jest niezbędnym składnikiem witamin, białek oraz innych ważnych dla roślin substancji (np. olejów zapachowych). Największe zapotrzebowanie na siarkę wykazują rośliny kapustne oraz motylkowe. Niedobór tego składnika praktycznie się nie zdarza, ze względu na znaczną zawartość siarki w powietrzu atmosferycznym oraz wprowadzanie siarki do gleby wraz z wieloma nawozami. 

Tekst: Redakcja ZielonyOgrodek.pl, zdjęcie tytułowe: NewAfrica Depositphotos
G.T.