Wiśnia kosmata (Prunus tomentosa) to gatunek rośliny z rodziny różowatych (Rosaceae), pochodzący z Azji Wschodniej (Mongolia, Chiny, Tybet, Półwysep Koreański). W Polsce jest uprawiana jako roślina ozdobna, a także dla swoich smacznych owoców.
Wygląd wiśni kosmatej
Charakterystyczną cechą wiśni kosmatej jest krzewiasta forma. Roślina osiąga wysokość do 2-3 metrów. Kora jest twarda i czarno zabarwiona. Pędy są wyprostowane, co nadaje jej ładny, zwarty pokrój. Na młodych pędach występuje delikatne omszenie (stąd nazwa "kosmata"). Liście tej wiśni są odwrotnie jajowate lub jajowate, śpiczasto zakończone, lekko nieregularnie piłkowane i lekko owłosione. W sezonie są ciemnozielone, a jesienią przebarwiają się na ładny, żółtoczerwony lub ciemnoczerwony kolor.
Wiśnia kosmata kwitnie w kwietniu. Bardzo liczne, biało-różowe, pachnące kwiaty są bardzo efektowne i pojawiają się albo wraz z liśćmi albo chwilę przed nimi. W czasie kwitnienia krzew jest dosłownie nimi oblepiony. Po przekwitnieniu roślina zawiązuje bardzo dużo, czerwonych, smacznych, słodko-kwaśnych owoców (pestkowce), które dojrzewają w czerwcu-lipcu.
Większość wiśni kosmatych jest obcopylna, co oznacza, że wymagają obecności drugiego okazu dla zapylenia kwiatów (zaleca się sadzenie obok siebie dwóch różnych odmian).
Wymagania i uprawa wiśni kosmatej
Wiśnia kosmata jest rośliną łatwą w uprawie i pielęgnacji. Jest to gatunek wytrzymały, który dobrze radzi sobie nawet w surowych warunkach klimatycznych.
Stanowisko
Wiśnia kosmata najlepiej rośnie na stanowiskach słonecznych. Jest to roślina tolerancyjna pod względem gleby – rośnie zarówno na glebach lekkich, jak i ciężkich, o różnej kwasowości. Preferuje jednak gleby przepuszczalne, umiarkowanie wilgotne, o odczynie pH od lekko kwasowego do lekko zasadowego.
Mrozoodporność
Wiśnia kosmata jest rośliną mrozoodporną. Bez problemu znosi temperatury do -30 °C, co czyni ją idealnym wyborem dla ogrodów w chłodniejszych regionach Polski.
Rozmnażanie
Rozmnażanie wiśni kosmatej najczęściej odbywa się przez nasiona lub przez sadzonki pędowe. Nasiona wysiewa się na głębokość około 1 cm w pojemnikach lub doniczkach i przetrzymuje w ten sposób do następnego roku. Kiełkują one po około 2-3 tygodniach od wysiania. W późniejszym czasie młode sadzonki przesadza się do gruntu, najlepiej na wiosnę lub jesień.
Pielęgnacja wiśni kosmatej
Wiśnia kosmata jest rośliną tolerującą suszę, dlatego nie wymaga częstego podlewania. Wystarczy podlewanie w okresach długotrwałej suszy. Co do nawożenia, wiśnia kosmata nie jest rośliną wymagającą. Wystarczy podać nawóz wieloskładnikowy raz na rok, na początku wiosny.
Szkodniki i choroby wiśni kosmatej
Wiśnia kosmata jest rośliną odporną na większość szkodników i chorób. Może jednak być atakowana przez mszyce, które powodują skręcanie i deformację liści. W przypadku zauważenia mszyc, zaleca się użycie odpowiednich środków ochrony roślin.
Zastosowanie wiśni kosmatej
Wiśnia kosmata to bardzo uniwersalna roślina. Może być uprawiana w ogrodach przydomowych jako soliter, wśród rabat, a nawet w donicach. Dobrze sprawdza się też jako roślina żywopłotowa.
Jej owoce są jadalne i mogą być wykorzystywane do produkcji dżemów, soków czy nalewek. Ich smak przypomina słodszą wersję typowych wiśni.
Ciekawe odmiany wiśni kosmatej
- 'Red Ninja' – nazwa odmianowa jest zwykle spolszczona i widnieje jako "Czerwony Ninja" – to deserowa odmiana, jedna z najplenniejszych, owoce czerwone
- 'Biały Ninja' – ta sama sytuacja co powyżej – prawidłowa nazwa to "White Ninja" – odmiana wydaje biało-kremowe owoce (warto wiedzieć, że przez ten kolor ptaki nie potrafią rozpoznać, czy owoc jest dojrzały i zostawiają go w spokoju!)
- 'Efimka' – owoce bardzo długo utrzymują się na roślinie
Ciekawostki o wiśni kosmatej
Wiśnia kosmata posiada dużo nazw zwyczajowych, np.: wiśnia koreańska, wiśnia Nanjing lub wiśnia Shanghai, wiśnia puszysta (ang. downy cherry), chiński krzew wiśniowy i wiele innych (źródło: Wikipedia).
Chociaż roślina ma w swojej nazwie "wiśnię" i mocno ją przypomina, jest bliżej spokrewniona ze śliwkami niż z prawdziwymi wiśniami.
Gdzie kupić sadzonki wiśni kosmatej?
Wybrane odmiany wiśni kosmatej najszybciej znajdziemy w sklepach internetowych. Warto kupić swoją sadzonkę w sprawdzonych punktach, np.:
Tekst: ZO, zdjęcia: AdobeStock