Eonium drzewiaste (Aeonium arboreum) to sukulentowy półkrzew z rodziny gruboszowatych (Crassulaceae). Występuje min. w północno-zachodniej Afryce (min. Maroko), ale na stanowiskach naturalnych bywa też spotykany w wielu innych rejonach świata o ciepłym klimacie (min. Europa Południowa, Australia, Nowa Zelandia), gdzie zasiedla suche, kamieniste łąki i skaliste zbocza.
Wygląd i cechy charakterystyczne eonium drzewiastego
Roślina dorasta przeciętnie do 60-90 cm wysokości, ale starsze egzemplarze mogą osiągać nawet ponad metr. Eonium drzewiaste tworzy rozgałęziające się, sztywne i silnie wydłużone pędy, które z wiekiem drewnieją, przyjmując formę miniaturowego "drzewka" – stąd też jego polska nazwa. Na końcach pędów wyrastają gęste, niemal idealnie symetryczne rozety liści. Liście są mięsiste, błyszczące, odwrotnie jajowate i gęsto ułożone – przypominają nieco karbowane łyżki. W zależności od odmiany ich kolor może być zielony do purpurowego.
Uprawiane w donicach eonium kwitnie bardzo rzadko – głównie w warunkach naturalnych lub w bardzo sprzyjającym mikroklimacie. Kwiaty pojawiają się zazwyczaj wiosną i latem. Mają postać żółtych, gwiazdkowatych kwiatostanów zebranych w wiechowate grona. Co istotne – po przekwitnięciu dana rozeta obumiera, ale roślina wytwarza wcześniej nowe odgałęzienia, które kontynuują wzrost.
Roślina zawiera w swoich tkankach drażniący sok mleczny.
Wymagania i uprawa
Ze względu na całkowity brak mrozoodporności, w naszym kraju eonium może być uprawiane w jako roślina pokojowa, wystawiana na zewnątrz jedynie w okresie letnim. W uprawie oczekuje ciepłego i słonecznego, ale lekko osłoniętego przed południowym słońcem stanowiska i przepuszczalnej, lekkiej, dobrze zdrenowanej, umiarkowanie wilgotnej ziemi z dodatkiem perlitu lub piasku (np. podłoża dla sukulentów i kaktusów). Przez cały rok eonium oczekuje stosunkowo wysokiej temperatury, która latem powinna wynosić ok. 22-26°C, natomiast zimą ok. 10-12°C.
Dobrze znosi przejściową suszę, ale nie toleruje zalania, dlatego powinno być podlewane umiarkowanie. Nie wymaga nawożenia, ale rozrośnięte egzemplarze można zasilać w sezonie wegetacyjnym nawozami dla kaktusów. W okresie zimowego spoczynku podlewanie rośliny ograniczamy do absolutnego minimum.
Eonium może być rozmnażane za pomocą ukorzeniania wierzchołkowych rozetek liściowych lub pojedynczych liści.
Choroby i szkodniki
Eonium drzewiaste jest stosunkowo odporne na choroby, jednak nadmierna wilgoć w podłożu może prowadzić do gnicia korzeni i podstawy pędów. Sporadycznie mogą pojawić się wełnowce, a jeszcze rzadziej mszyce.
Zastosowanie ozdobne eonium drzewiastego
Eonium drzewiaste to wyjątkowo efektowna roślina ozdobna, która doskonale sprawdza się w nowoczesnych aranżacjach wnętrz, minimalistycznych donicach, kompozycjach z innymi sukulentami, a także jako soliter na balkonach i tarasach w okresie letnim. Ze względu na architektoniczny pokrój i intensywne barwy liści świetnie komponuje się z jasnymi, stonowanymi dodatkami.
Eonium drzewiaste może być też wykorzystane do tworzenia oryginalnego bonsai, gdyż posiada ciekawy, naturalnie drzewkowaty pokrój i dobrze znosi ciecie.
Wybrane gatunki i odmiany
Ciekawe odmiany eonium drzewiastego to m.in.: 'Schwarzkopf' (zdj. 5) – o ciemnobordowych liściach, oraz 'Albovariegatum' – o zielonych liściach z kremowobiałym obrzeżem.
Inne gatunki i odmiany eonium, o których warto wspomnieć, to:
- A. haworthii – o spłaszczonych rozetach tworzących się nad ziemią (odm. 'Kiwi' o liściach z różowo-kremowym obrzeżem)
- A. sedifolium – o wałeczkowatych, mięsistych, niedużych liściach
- A. leucoblepharum – krzewinka o oryginalnym kształcie i szpiczasto zakończonych, szerokich, płaskich liściach z biegnącym przez ich środek ciemnym prążkiem
- A. tabuliforme – o spłaszczonych, talerzowatych, okazałych, wyrastających nad ziemią rozetach i lekko owłosionych liściach (np. 'Variegata' o zielonych liściach z kremowym obrzeżem)
Zdjęcia: Lucia Tieko, photohampster, Olga, Patryssia / AdobeStock; Floradania.dk