Drakunkulus zwyczajny (Dracunculus vulgaris), nazywany też smoczą lilią, to okazała, bulwiasta bylina z rodziny obrazkowatych. Naturalnie występuje w południowej Europie, szczególnie w Grecji oraz w Turcji, gdzie zasiedla obrzeża lasów, zbocza, zarośla i polany, bywa też jednak uprawiana w ogrodach jako oryginalna roślina ozdobna.
Jak wygląda drakunkulus zwyczajny
Drakunkulus zwyczajny w naturze może dorastać nawet do 2 m, w uprawie jednak zwykle nie przekracza 80-100 cm. W sezonie wegetacyjnym roślina rozwija grubą, sztywną, jasnozieloną, brązowo nakrapianą pseudo-łodygę, z której w górnej części wyrastają duże, parasolowate, pierzaste liście, osadzone na długich, łukowato wygiętych ogonkach. Każdy liść składa się z kilku lub kilkunastu podłużnych, lancetowatych listków, których zielona blaszka często bywa nakrapiana (białe, poprzeczne prążki) i pofalowana na brzegach.
Roślina kwitnie wczesnym latem (VI-VII), rozwijając na szczycie pseudo-łodygi pojedynczy, bardzo duży, niezwykle efektowny i oryginalny kwiat o skórzastej, barwnej pochwie (fioletowej, bordowej lub czerwonej), okalającej okazałą, ciemną, sztywną kolbę, na której znajdują się kwiaty właściwe (męskie i żeńskie, gdyż roślina jest jednopienna). W porze kwitnienia kwiat wydziela bardzo ostrą, nieprzyjemną woń zgniłego mięsa. Ma ona na celu zwabienie zapylaczy, którymi są muchy, chrząszcze i żuki. Po zapyleniu na kolbie wykształcają się owoce, mające postać małych, początkowo zielonych, po dojrzeniu czerwono-pomarańczowych jagód, zebranych w gęsty, kolbowaty owocostan.
Cała roślina jest trująca.
Drakunkulus zwyczajny wytwarza grube bulwy podziemne, dlatego zaliczany jest do tzw. ogrodowych roślin cebulowych.
Wymagania i uprawa drakunkulusa zwyczajnego
Drakunkulus zwyczajny oczekuje ciepłego, osłoniętego przed wiatrem, słonecznego lub lekko półcienistego stanowiska i żyznej, próchniczej, przepuszczalnej, lekko wilgotnej gleby, najlepiej o obojętnym odczynie pH. Posiada bardzo słabą mrozoodporność (do ok. -5°C).
Roślinę sadzi się do gruntu po minięciu zagrożenia ostatnimi, wiosennymi przymrozkami (czyli po 15 maja). Jeśli bulwy zaczynają kiełkować wcześniej, można je najpierw posadzić w donicach trzymanych w jasnych pomieszczeniach, a później przesadzić do ogrodu.
Drakunkulus może być rozmnażany przez wysiew nasion lub bulwy przybyszowe.
Pielęgnacja drakunkulusa zwyczajnego
Drakunkulus jako roślina o przetrwalnikowym organie podziemnym nie lubi zbyt dużej wilgotności ale wymaga umiarkowanego podlewania. Jest ono szczególnie ważne w okresach przedłużających się susz. Rosnącej już rośliny zwykle się nie nawozi ale warto przed sadzeniem zadbać o odpowiednio żyzne, wzbogacone kompostem podłoże.
Najważniejsze jest odpowiednie zimowanie drakunkulusa. Jego stanowisko musi być dobrze zdrenowane, bo dla rośliny nadmiar wilgoci zimą jest równie groźny jak niskie temperatury. W najcieplejszych regionach Polski można spróbować pozostawić go na zimę w gruncie ale bezwzględnie należy go ochronić przed zimnem (np. warstwą siana). Natomiast w chłodniejszych rejonach roślinę trzeba wykopywać w terminie letnim (podobnie jak dalie) i po oczyszczeniu z suchych liści i resztek pędów, bulwy przechować do wiosny w chłodnym (najlepiej ok. 5-8°C), ale zabezpieczonym przed mrozem, ciemnym pomieszczeniu. Należy je trzymać w piasku lub torfie, w ażurowych skrzynkach.
Choroby i szkodniki drakunkulusa zwyczajnego
Drakunkulus zwyczajny zwykle nie jest atakowany przez choroby i szkodniki.
Zastosowanie drakunkulusa zwyczajnego
W ogrodzie drakunkulus najlepiej prezentuje się jako roślina soliterowa. Należy jednak sadzić go z dala od okien domu i miejsc wypoczynku, bo jego zapach w porze kwitnienia jest trudny do zniesienia.
Gdzie kupić bulwy i sadzonki drakunkulusa zwyczajnego?
Drakunkulusa zwyczajnego znajdziemy w punktach specjalizujących się cebulkami kwiatowymi, gdzie jest sprzedawany głównie wiosną w postaci bulw gotowych do posadzenia. Można go kupić w wielu sklepach internetowych, takich jak:
Tekst: Katarzyna Józefowicz, zdjęcia: AdobeStock