Zimowit bizantyjski (Colchicum ×byzantinum) to bulwiasta bylina z rodziny zimowitowatych (Colchicaceae). Jej pochodzenie jest dyskusyjne, dlatego uznano ją za wielogatunkowego, ogrodowego mieszańca.
Roślina może dorastać do ok. 10/15-30/40 cm wys. Wczesną wiosną (III) z jego podziemnej bulwy wyrastają szerokolnacetowate, zielone, błyszczące, sztywne, tępo zakończone, szerokie liście, zebrane po kilka (zwykle 3-6 szt.) w okazałe, gęste, wzniesione rozety, osiągające ok. 30-40 cm wys. Późną wiosną (VI), liście stopniowo zasychają i znikają z rabaty.
Zimowit bizantyjski kwitnie wczesną jesienią (IX). Po okresie letniego spoczynku z podziemnej bulwy wyrastają jedynie kwiaty (liście już się nie ukazują). Są dość niskie (ok. 10-15 cm wys.) i bezwonne, ale duże. Mają lejkowaty kształt i zbudowane są z 6 barwnych działek kielicha, zrośniętych ze sobą u podstawy w długą, wąską, wzniesioną, sztywną, białą rurkę, która wydłuża się w miarę kwitnienia, przez co kwiaty zaczynają się pokładać. Działki kielicha są wąskie, wydłużone i mocno rozchylone na boki. Każda z nich posiada białą pręgę, biegnącą przez jej środek oraz wyraźne zgrubienie wzdłuż pręgi, widoczne na spodniej stronie. Pomiędzy działkami wyrastają pręciki o lilowej nitce i żółtopomarańczowych, jaskrawych pylnikach.
Kwiaty zimowitów bardzo przypominają krokusy, ale w przeciwieństwie do nich są trujące i pojawiają się w innym terminie).
Z jednej bulwy może wyrosnąć nawet kilkanaście kwiatów.
Wymagania i uprawa
Zimowit bizantyjski preferuje słoneczne lub lekkopółcieniste stanowiska i żyzne, próchnicze, świeże, stale lekko wilgotne, najlepiej gliniasto–piaszczyste gleby, bogate w składniki odżywcze. W naszym klimacie jest dostatecznie mrozoodporny.
Ponieważ zimowit bizantyjski jest gatunkiem mieszańcowym, może być rozmnażany wyłącznie wegetatywnie przez bulwki przybyszowe, oddzielane od bulwy matecznej późną wiosną, po zasuszeniu przez roślinę liści.
Zastosowanie
Zimowity bizantyjskie wspaniale prezentują się w ogrodzie na trawniku lub wrzosowisku. Dobrze wyglądają też w zestawieniu z ozdobnymi trawami i niezbyt wysokimi bylinami (np. liliowcami, astrami krzaczastymi.
Sadząc zimowity w ogrodzie, trzeba jednak pamiętać o dość specyficznym cyklu rozwojowym roślin, które wiosną tworzą okazałe, wysokie kępy liści, latem znikają z rabaty, a jesienią wydają dość niskie, w miarę kwitnienia pokładające się kwiaty, dlatego towarzyszące im rośliny na żadnym etapie rozwoju nie powinny ich zasłaniać ani zagłuszać.
Kwiaty zimowitów nadają się do ciecia.
Wybrane odmiany
- 'Album' – kwiaty białe, lekko różowiejące w miarę przekwitania
Tekst: Katarzyna Józefowicz, zdjęcia: Meneerke bloem/CC BY-SA 3.0/Link