Osłony przeciwsłoneczne: markizy, pergole, żagle

Tego rodzaju przesłony są estetyczne, proste w budowie i obsłudze (szczególnie markizy i pergole z napędem elektrycznym), wymagają jedynie fachowego montażu. Zwiększają komfort użytkowania nie tylko tarasu, ale również wnętrz, przy których zostały założone. Po rozłożeniu osłony, do przylegających do tarasu wnętrz wpada znacznie mniej jaskrawego światła i gorącego powietrza. Ponadto ruchome przesłony dają cień tylko wtedy, kiedy jest on niezbędny, natomiast w pochmurne i zimowe dni nie zasłaniają światła potrzebnego do dobrego oświetlenia wnętrz.

MARKIZY: TARASOWA OSŁONA PRZECIWSŁONECZNA

Markizy powinny zacieniać jedynie część tarasu, pozostawiając w słońcu miejsca, w których stoją kwiaty w donicach lub rozkłada się leżaki do opalania. Przy pomocy tej osłony należy zacieniać głównie miejsca wyznaczone do spożywania posiłków oraz do wypoczynku. Niewielkie, ręcznie obsługiwane, markizy bezkasetowe o szerokości 3-4 m, z wysięgiem 3,5 m, można kupić w hipermarketach budowlanych już za 600 zł. Wysokiej jakości markizy ze sterowaniem elektrycznym oraz wyposażeniem dodatkowym (np. oświetleniem) mogą kosztować nawet 10 000 zł.

Konstrukcja markiz tarasowych

Stelaż markizy, ze składanymi ramionami, wykonuje się z aluminium pomalowanego proszkowo. Poszycie (czyli zaimpregnowaną wytrzymałą tkaninę z poliestru lub akrylu) nawija się na rurę nawojową. Po zwinięciu można je pozostawić zupełnie odsłonięte albo umieścić w tzw. półkasecie lub w pełnej kasecie.

Minimalna szerokość typowej markizy to ok. 300 cm, a maksymalna 1800 cm. Wysięg 250, 300, 350 cm.

Poszycie markiz tarasowych

Nie może rozerwać się podczas wiatru, wypłowieć pod wpływem palącego słońca, przepuszczać deszczu. Powinno natomiast zatrzymywać promieniowanie UV, być trwałe, estetyczne i przetrwać w dobrej kondycji przez co najmniej kilkanaście lat.

Poszycie wykonuje się z odpowiednio zaimpregnowanej tkaniny poliestrowej lub materiału akrylowego pokrytego wodoodporną folią. Można również kupić markizę z poszyciem samoczyszczącym, do którego nie przylega kurz i brud, ponieważ na zewnętrznej stronie materiał ma kolce i włoski, zatrzymujące przenikanie zanieczyszczeń do głębszych warstw. W celu umycia tego rodzaju poszycia celowo rozwija się markizę podczas deszczu, a następnie pozostawia do całkowitego wyschnięcia (to warunek konieczny, gdyż mokra tkanina po zwinięciu może zapleśnieć).

Poszycie markizy można umyć wodą z ogrodowego węża lub myjki ciśnieniowej, ale trzeba umiejętnie wyregulować siłę strumienia, żeby nie zniszczyć warstwy impregnującej. Można również skorzystać z usług firm montujących markizy, które też je piorą.

Markiza tarasowa: w kasecie czy bez?

Zwinięte na rurę nawojową elementy składowe markizy pozostawia się albo zupełnie odsłonięte, albo umieszcza w kasecie. Zależy to od sposobu zamontowania rury nawojowej odpowiednio dostosowuje się do niego jeden z trzech typów markiz:

• W pełnej kasecie możliwe jest całkowite i szczelne schowanie rury nawojowej ze zrolowanym poszyciem i złożonymi ramionami, więc taką markizę stosuje się na ścianach, na których w pobliżu nie ma np. okapu, gzymsu.
  
  
• W półkasecie jedynie część markizy (ok. 2-3 cm) pozostaje na zewnątrz, więc również nie musi mieć nad sobą dodatkowej osłony.
  
  
• Bezkasetowa ma nad rurą z tkaniną tylko wąski daszek, więc aby nie była bezpośrednio narażona na zmienne warunki atmosferyczne (śnieg, deszcz, słońce), ten typ markizy umieszcza się zawsze pod stałym zadaszeniem, na przykład - wsuwa głęboko pod okap dachu. Innym dobrym sposobem na zabezpieczenie jej przed zniszczeniem jest demontaż markizy na zimę - producenci przeznaczają do tego celu niektóre modele.
  
  

Sterowanie markizami tarasowymi

Mniejsze markizy można obsługiwać ręcznie, używając mechanizmu korbowego. Większe lepiej uruchamiać elektrycznie - silnikiem sterowanym przewodowo i łącznikiem, bądź radiowo - pilotem.

Do wersji elektrycznej wskazane jest włączenie automatyki pogodowej - prostsza opcja obejmuje czujnik wiatrowy, rozszerzona - czujnik słoneczno-wiatrowy. Markiza rozwija się, gdy na tarasie pojawia się słońce i zwija, gdy nagle zerwie się silny wiatr, który mógłby ją uszkodzić. Taki czujnik zwalnia nas z konieczności ciągłego czuwania nad stanem pogody - nie musimy martwić się, gdy wyjdziemy na chwilę z domu i zostawimy rozłożoną markizę, a nagle zacznie się burza, która mogłaby uszkodzić tę konstrukcję.

Montaż markiz tarasowych

Wybierając projekt domu bez stałej osłony nad tarasem, warto od razu przygotować ściany do jej montażu. Wcześniej najlepiej jest zaprosić na budowę dystrybutora lub producenta takiego urządzenia, aby dobrał odpowiednie jego parametry: rodzaj, rozmiar, sposób montażu oraz przekazał ekipie budującej wskazówki, dotyczące przygotowania miejsca na markizę. Jeśli planuje się napęd elektryczny, podczas układania instalacji elektrycznej, należy ją rozbudować do miejsca, gdzie zostanie zamontowana markiza.

Markizę przytwierdza się do ściany, nadproża, lub krokwi dachowych. Do osadzenia jej w betonowym nadprożu używa się specjalnych dybli (nigdy zwykłych kołków rozporowych). Do krokwi wystarczają wkręty do drewna. Ze względu na jej duży ciężar (często powyżej 50 kg) i możliwość poderwania przez wiatr, trzeba to zrobić bardzo solidnie, pamiętając że każde z wymienionych podłoży wymaga użycia innych uchwytów.

Do montażu markizy na ścianie warstwowej (np. z ceramiki poryzowanej) z grubą warstwą ocieplenia (ze styropianu lub wełny mineralnej) należy użyć odpowiednio długich kotew chemicznych. Po rozwierceniu izolacji i ściany oraz przedmuchaniu otworów (pompką), umieszcza się w nich tuleje perforowane. Następnie przy pomocy pistoletu dozuje zaprawę iniekcyjną, umieszcza kotwy, a szczeliny wypełnia klejem uszczelniającym. Uchwyty wału mocującego z markizą przykręca się do gniazda śrubami.

Konserwacja markiz tarasowych

Przesłony te poddawane są ciągłym obciążeniom powodowanym przez wiatr, dlatego należy regularnie sprawdzać, czy śruby się nie poluzowały, czy nic nie skrzypi, czy nic się nie ułamało.

Wszystkie elementy ruchome, takie jak przeguby i łańcuchy ramion naciągowych, prowadnice boczne, wymagają regularnego smarowania, co najmniej dwa razy w roku.

Ponadto jeśli poszycie jest lekko pobrudzone, trzeba je wyczyścić delikatnym środkiem do prania lub specjalnie przygotowanym roztworem z płatków mydlanych (stężenie 5%, temperatura wody około 30°C). Jeżeli osłona jest bardzo brudna, materiał można zdjąć ze stelaża i wyczyści ciepłą wodą z płynem do mycia naczyń lub skorzystać ze środków przeznaczonych do czyszczenia i impregnacji poszyć markizowych. Można ją też umyć myjką ciśnieniową lub, jeśli element jest bardzo duży, zlecić czyszczenie profesjonalnej firmie. Ważne jest, by nie zwijać mokrej płachty, może bowiem zapleśnieć.

Wyposażenie dodatkowe markiz tarasowych

Bardzo przydatny, z powodu zmieniającego się kąta padania promieni słonecznych wiosną, latem i jesienią, jest mechanizm regulacji kąta nachylenia markizy, wyposażony w korbę. Pożyteczne jest również zamontowanie w przedniej rurze wysięgowej markizy, drugiego wału nawojowego z poszyciem pionowym (bocznym).

Dodatkowe poszycie, o długości do 2 m, zwisa swobodnie z wału, zacieniając kolejny fragment posadzki tarasu. Ci, którzy nie chcą rezygnować z wypoczynku na tarasie nawet w zimniejsze dni i wieczory, powinni rozważyć zakup promiennika ciepła. Zapewnia szybki dopływ ciepła, a jednocześnie nie potrzeba go demontować na zimę. Wyposażony jest bowiem w specjalną szczelną obudowę, odporną na trudne warunki atmosferyczne. Obsługuje się go łatwo pilotem.

Podczas spożywania wieczornych posiłków na pewno przyda się oświetlenie pod markizą. Można wybrać modele z listwą LED-ową lub oświetleniem punktowym umieszczonym na osłonie wysięgu.

PERGOLE: TARASOWA OSŁONA PRZECIWSŁONECZNA

Tradycyjne pergole spotykane w ogrodach, porośnięte roślinnością, na tarasach zastępowane są nowoczesnymi modelami wyposażonymi np. w tkaninę, czy ruchome lamele. Dobrze zaprojektowana pergola wpływa na wygląd budynku. Może stanowić jego efektowny element dekoracyjny.

Pergole wykonuje się najczęściej z konstrukcji aluminiowej, malowanej proszkowo na dowolny kolor, lub z zaimpregnowanego drewna. Taki stabilny stelaż jest bardziej odporny na wiatr niż markiza. Tkanina na pergoli może być rozwijania i zwijania ręcznie lub za pomocą napędu elektrycznego z napinaczami gazowymi.

Pergola może być wykonana na zamówienie, pod wymiar, lub złożona z gotowych modułów o wielkości np. 500 x 500 cm. Cena przesłony zależy od jej rodzaju, wielkości, sposobu montażu oraz napędu. Zwykle na solidną konstrukcję trzeba przeznaczyć minimum 10 000 zł.

ŻAGLE PRZECIWSŁONECZNE: TARASOWA OSŁONA

Tego rodzaju przesłony wykonane są z wytrzymałej i zaimpregnowanej, najczęściej kolorowej tkaniny. Mogą być rozpostarte na pergoli lub mieć niezależną konstrukcję, która umożliwia ich przestawianie. Przydają się więc nie tylko na tarasie ale również nad basenem czy innym zakątkiem ogrodowym.

Są lekkie i łatwe w montażu. Po skończonym sezonie letnim demontuje się i je przechowuje do następnego lata w suchym miejscu. Podobnie jak poszycie markiz, żagle można prać samodzielnie lub zlecając tę usługę profesjonalistom. Żagle przeciwsłoneczne oferowane są w wielu kolorach i kształtach. Poszycie może być prostokątne, kwadratowe lub trójkątne.

Trójkątny żagiel o wymiarach 5 x 5 x 5 m kosztuje ok. 190 zł, a kwadratowy 5 x 5 m ok. 340 zł. Za zestaw montażowy z nylonową linką, oczkami, karabińczykami i śrubami ze stali nierdzewnej zapłacimy 60-90 zł.