Planujemy ogrodzenie działki

Postawienie płotu można zlecić wyspecjalizowanej firmie lub samemu podjąć się tego zadania. Producenci wychodzą naprzeciw oczekiwaniom inwestorów, oferując nowoczesne, trwałe i łatwe w montażu systemy ogrodzeniowe. W gotowych zestawach znajdują się wszystkie niezbędne elementy – przęsła, słupki i rozmaite akcesoria.

Ogrodzenie działki: z prześwitami lub bez

Ogrodzenie zapewnia ochronę przed nieproszonymi gośćmi, ale też wpływa na estetykę działki. Niektórzy inwestorzy decydują się na szczelne, dobrze izolujące mury, bo dają im poczucie bezpieczeństwa i komfortu podczas wypoczynku w ogrodzie. Niestety, zwykle wyglądają one masywnie i przytłaczająco. Większość osób wybiera zatem płoty lekkie, nie przykuwające uwagi.

Wybór właściwej opcji powinien zależeć od tego, czy potrzebna jest szczelna zapora (np. od ulicy), czy przeciwnie – jak najmniej widoczna, nie przesłaniająca ładnego widoku na okolicę.

W małych miejscowościach, w zwartej zabudowie, najczęściej spotyka się niskie ogrodzenia, symbolicznie wyznaczające granicę działki.

Domy położone z dala od innych zabudowań muszą mieć płot dający poczucie bezpieczeństwa. W miastach działki są zazwyczaj małe, dlatego ogrodzenie powinno izolować od hałasu, kurzu i brudu z ulicy oraz wzroku przechodniów. Zwykle ma masywną podmurówkę i słupki, niekiedy także szczelne przęsła.

Pamiętajmy, że ogrodzenie nie musi być jednolite – często od frontu montuje się reprezentacyjne przęsła, stawia murki, a pozostałą część działki okala niedrogą siatką na metalowych słupkach.

Ogrodzenie działki: w odpowiednim stylu

Ogrodzenie to pierwsze co dostrzegamy, zbliżając się do działki. Jest wizytówką jej właściciela i ważnym elementem architektonicznym. Kiedyś płoty wykonywano z drewna lub z kamienia, który znajdował się w okolicy – czyli z tego, co było dostępne. Wyglądały naturalnie, a domostwa tworzyły harmonijną całość.

Dziś do naszej dyspozycji są rozmaite materiały – zarówno te tradycyjne, jak i mniej konwencjonalne, tańsze oraz z wyższej półki.

Najważniejsze jednak to dobrać je tak, by współgrały z najbliższym otoczeniem – bryłą domu, wykończeniem elewacji, budowlami ogrodowymi, materiałami nawierzchniowymi – a także budynkami otaczającymi naszą działkę.

Duża i mała architektura powinna ze sobą współgrać. Czasem istotne jest nawiązanie do tradycji regionu. Ponadto co innego pasuje do nowoczesnych szeregówek, co innego do domów w stylu dworkowym lub pałacowym.

Najbezpieczniej unikać przesadnej dekoracyjności i jaskrawych kolorów. Swój wybór można skonsultować z architektem krajobrazu. Powinniśmy też sprawdzić, czy w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego (MPZP) nie ma wytycznych co do kształtu, wysokości i budulca ogrodzenia.

Ogrodzenie działki: mury

Rzadkością są ogrodzenia w całości murowane. Zwykle na cokole i słupkach z betonu czy klinkieru opiera się lżejsze przęsła. Najszybciej i najprościej muruje się z kształtek betonowych o różnej fakturze (np. przypominającej kamień), które ustawia się bez zaprawy (tzw. suchy mur), a następnie zbroi i wypełnia mieszanką betonową.

Efektownie prezentują się też cegły silikatowe (wapienno-piaskowe) i klinkierowe, dostępne w wielu fakturach i kolorach. Wykonany z nich mur wystarczy zaspoinować, zachowując równe, ok. 1 cm fugi. Ceglane słupki powinny być wewnątrz zbrojone i wypełnione betonem.

Elegancko i solidnie wyglądają mury kamienne. Do wyboru mamy dekoracyjny piaskowiec czy wapień, albo bardzo trwały granit, kwarcyt, bazalt, porfir i sjenit. Mury najczęściej wznosi się z kamieni ciosanych i łupanych – o regularnym kształcie. Wyjątkiem są kamienie polne – większe zestawia się z mniejszymi, układając nieregularne warstwy.

Ostatnio modne stały się ogrodzenia z gabionów, w postaci koszy z metalowej siatki, wypełnionych kamieniami albo tłuczniem. Są dość masywne i surowe, najlepiej więc współgrają z nowoczesną architekturą.

Ogrodzenie można też zbudować ze zwykłych cegieł ceramicznych lub pustaków, albo wylać z betonu (w deskowaniu). Taki mur trzeba jednak otynkować i wykończyć okładziną z płytek bądź farbą elewacyjną o wysokiej odporności na zabrudzenia. Do wyboru mamy płytki z piaskowca, wapienia, granitu, często o nieregularnym kształcie, przyklejane na specjalną zaprawę do kamienia.

Znajdziemy też okładziny klinkierowe i silikatowe o zróżnicowanej (tak jak w przypadku cegieł) fakturze i barwie. Po ułożeniu przypominają cegły – tym bardziej, że na brzegach przykleja się elementy narożne. Płytki betonowe imitują kamień lub cegłę.

Ogrodzenie działki: przęsła i panele

Przęsła ogrodzeniowe – opierane na słupkach (metalowych, drewnianych, betonowych, murowanych), a czasem również na cokole – najczęściej wykonane są z metalu, drewna lub betonu.

Ekskluzywną opcję stanowią bogato zdobione ogrodzenia kute ręcznie ze stali w specjalistycznych zakładach kowalstwa artystycznego (często według indywidualnego projektu). Tańsze są ich odpowiedniki w postaci żeliwnych odlewów. Nowocześniejszy charakter mają natomiast przęsła z prętów lub kształtowników stalowych oraz lekkie (niczym siatka ujęta w ramy), ale stabilne, panele z cienkich prętów metalowych.

Najtaniej jednak ogrodzimy teren rozciągając na słupkach metalową siatkę plecioną lub zgrzewaną (z prostokątnymi oczkami).

Gotowe przęsła drewniane ciągle mają wielu zwolenników. Tradycyjne płoty zbite z bali lub desek wybierane są raczej na działki wiejskie, leśne – tam też najlepiej pasują. Pełne lub ażurowe panele drewniane, oferowane w rozmaitych wzorach przez markety budowlane, pełnią raczej funkcję ozdobną (mogą np. osłaniać miejsce wypoczynku) – nie nadają się do budowy trwałego ogrodzenia. Jako surowca używa się drewna świerku, sosny, dębu, buka, jesionu, robinii, olszy – każde z nich wymaga impregnacji i odnawiania raz na kilka lat.

Dość popularne są prefabrykowane panele betonowe w różnych odmianach (pełne, ażurowe) – łatwo, szybko i niedrogo ogrodzimy nimi teren. Przęsła wsuwa się w rowki wyżłobione w słupach, które kupuje się w komplecie. Po obsadzeniu paneli pnączami, można uzyskać całkiem solidne i estetyczne ogrodzenie.

Fot. Betafence	Fot. L. Jampolska
Kupowana w rolkach siatka często okala posesję, podczas gdy od frontu znajduje się mur lub przęsła. Takie delikatne ogrodzenie z powodzeniem wystarcza, gdy nie musi chronić przed intruzami, a jedynie wyznaczać granice działki. Siatka może być zgrzewana lub pleciona.

Ogrodzenie działki: zielone płoty

Zamiast typowego ogrodzenia, lub równolegle do niego, można posadzić żywopłot. Jeśli ma pełnić funkcję ochronną, musi być gęsty i ciernisty. Wybieramy wtedy krzewy, które mocno się zagęszczają i mają kolce albo ciernie, np. głóg pospolity, berberys Thunberga, ognik szkarłatny.

Barierę od wiatru, hałasu i kurzu będzie stanowił żywopłot z roślin gęstych i jednocześnie odpornych na mróz, wiatr, np. z jałowca, świerka pospolitego lub cisa pośredniego.

Ponadto każde ogrodzenie można obsadzić pnączami – szybko rosną i są dość łatwe w pielęgnacji. Powszechne jest maskowanie nimi niezbyt atrakcyjnej siatki oraz prefabrykatów betonowych.

Przy takich ażurowych płotach stosuje się pnącza, które owijają się wokół podpór, np. obficie kwitnące powojniki (czepiają się ogonkami liściowymi, przypominającymi sprężynki) i wiciokrzewy (owijają się całymi pędami).

Przy murach sadzi się natomiast gatunki przytwierdzające się przylgami – np. winobluszcz trójklapowy i pięciolistkowy odmiany murowej (trzymają się nawet bardzo gładkich ścian) – lub tzw. korzeniami przybyszowymi – bluszcz i hortensja pnąca.

Do dyspozycji mamy gatunki jednoroczne (np. groszek pachnący, chmiel japoński, kobeę pnącą) – które bardzo szybko rosną – i wieloletnie (powojniki, wiciokrzewy, winobluszcze, zimozielony bluszcz czy hortensja pnąca) – potrzebują co najmniej dwóch lat, by zamaskować płot.

Źródło: Magazyn Budujemy Dom 4/2016 tekst: Małgorzata Kolmus zdjęcie tytułowe: Konsport