Nasionnica trześniówka – groźny szkodnik wiśni i czereśni

Jak wygląda nasionnica trześniówka?

Nasionnica trześniówka (łac. Rhagoletis cerasi) to niewielki owad z rodziny muchówek nasiennicowatych. Dorosłe osobniki mają przezroczyste skrzydła, pokryte charakterystycznymi czarnymi pasami. Nasionnica osiąga około 4,5 mm długości i znosi jaja pod skórką owoców. Po niedługim czasie z jaja wylęgają się niewielkie, białe larwy, które mają długość 4 mm i nie posiadają odnóży. Trześniówka atakuje sady wiśniowe i czereśniowe – niestety może doprowadzić do całkowitego zniszczenia wszystkich owoców, powodując ich zarobaczywienie.

Fot. Tomasz / AdobeStock

Owad dorosły nasionnicy trześniówki na dojrzewającym owocu.

Cykl rozwojowy nasionnicy trześniówki

1. Poczwarki nasionnicy zimują w glebie.
2. Gdy temperatura przekroczy 13°C (zazwyczaj w maju lub czerwcu), dorosłe osobniki rozpoczynają wylot i rozmnażanie, które może być utrudnione podczas chłodnej i deszczowej pogody.
3. Samice znajdują rozwijające się owoce, nacinają skórkę, a następnie pod nią składają jaja i wydzielają feromony, które odstraszają inne samice.
4. Po dwóch tygodniach z jaj wykluwają się białe larwy, które żywią się miąższem owoców przez 3-4 tygodnie.
5. Larwy wydostają się z owoców, spadają na ziemię i formują bobówkę, w której będą zimować poczwarki nasionnicy.
   
   

Szkodliwość nasionnicy trześniówki

Nasionnica trześniówka to najczęściej występujący szkodnik na drzewach wiśni i czereśni. Na atak narażone są bardziej odmiany wczesne wiśni i późne czereśni. Jednak niezależnie od odmiany, drzewa należy chronić przed atakiem trześniówki i zwalczać ją, gdy tylko zauważy się obecność dorosłych osobników lub larw w owocach.

Niestety zauważenie oznak, że w owocach znajdują się larwy nasionnicy, jest bardzo trudne, a często wręcz niemożliwe. Dopiero po jakimś czasie owoce stają się miękkie i pojawiają się na nich plamy gnilne. Larwy powodując zarobaczywienie owoców i zanieczyszczając je odchodami, sprawiają, że owoce nie nadają się do spożycia, dlatego zwalczanie szkodnika powinno być zdecydowane i natychmiastowe.

Może doprowadzić do utraty nawet 100% plonów czereśni i 30% plonów wiśni.

Profilaktyka i zwalczanie nasionnica trześniówka

Podstawą zwalczania nasionnicy powinno być monitorowanie ich obecności. Najłatwiej jest zrobić to, przylepiając na pnie drzew opaski lepowe, które trzeba dokładnie oglądać od maja do czerwca, a więc w czasie wylotu dorosłych osobników. Dwie trześniówki na jednym lepie oznaczają, że należy jak najszybciej rozpocząć zwalczanie trześniówki. Opaski najlepiej powiesić na wysokości około 1,5 metra, stosując po dwie pułapki na każdą odmianę wiśni i czereśni.

Fot. Andreas / AdobeStock

Tablice lepowe do monitorowania obecności szkodników.

Do zwalczania nasionnicy trześniówki stosuje się chemiczne opryski, a więc insektycydy, które w zależności od składu stosuje się raz lub dwa razy w sezonie. Opryski do zwalczania trześniówki należy zawsze stosować zgodnie z zaleceniami producenta, w suchy i bezwietrzny dzień.

Niestety aktualnie nie ma skutecznych, ekologicznych sposobów na zwalczanie tego szkodnika, a opryski są jedynym rozwiązaniem. Istnieją jednak sposoby na ograniczenie ilości szkodników:

• przede wszystkim należy na bieżąco zbierać i utylizować opadnięte owoce;
• przekopywać ziemię wokół drzew, dzięki czemu larwy zostaną wyciągnięte na zewnątrz, gdzie zostaną zniszczone przez słońce lub zjedzone przez zwierzęta. Ważne, aby glebę przekopywać na głębokość około 5 cm w ciepłe dni, słoneczne dni;
• wokół wiśni i czereśni można rozłożyć agrowłokninę – materiał utrudni lub całkowicie uniemożliwi larwom wejście pod ziemię i znalezienie odpowiednich miejsc do zimowania.

Tekst: Redakcja ZielonyOgrodek.pl, zdjęcie tytułowe: TwilightArtPictures / AdobeStock