Na czym polega mikoryza?
Mikoryza, (z greckiego mykes - grzyb, rhiza - korzeń) jest zjawiskiem symbiozy pomiędzy żywymi komórkami korzeni roślin, a niepatogenicznymi (nie powodującymi chorób) grzybami zasiedlającymi glebę. Określenie mikoryza znaczy dosłownie "grzybokorzeń".
Strzępki grzybni wnikają do korzeni (endomikoryza) lub pozostają na ich powierzchni (ektomikoryza) dzięki czemu zwiększa się zdolność pobierania wody i soli mineralnych z gleby. Rośliny zaczynają silniej rosnąć, tworzą więcej kwiatów i owoców. Stają się także znacznie bardziej tolerancyjne na niekorzystne warunku - suszę, mróz, niewłaściwe pH gleby lub nadmierne zasolenie. Mikoryza chroni także rośliny przed chorobami (fuzarioza, fytoftorozą).
Fot. Thergothon CC BY 2.5 Wikimedia Commons |
Gdzie występuje mikoryza?
Mikoryza występuje w przyrodzie od milionów lat, jest powszechna - ponad 80 % wszystkich roślin pozostaje w symbiozie z grzybami mikoryzowymi. W ogrodach niestety pojawia się rzadko, gdyż została zniszczona w wyniku intensywnej uprawy i stosowania chemicznych nawozów i środków ochrony roślin.
Gołym okiem (bez mikroskopu) nie da się sprawdzić czy w ziemi ogrodowej istnieje mikoryza. Grzyby mikoryzowe bardzo często giną w czasie budowy domu. Głębokie wykopy, pozostawione na powierzchni podglebie oraz pozostałości gruzu i wapna to główne powody braku mikoryzy w ogrodzie.
Widoczny efekt działania mikoryzy
Najpopularniejszym i najlepiej widocznym efektem działania mikoryzy są grzyby leśne. Są to owocniki grzybów ektomikoryzowych. Nawet amator w zbieraniu grzybów, już po pierwszym grzybobraniu zauważy, że konkretne grzyby rosną tylko w sąsiedztwie konkretnych drzew.
Kurki rosną zarówno pod drzewami liściastymi, jak i iglakami, rydze pod sosnami, świerkami i jodłami. Borowiki można znaleźć w niezbyt gęstych lasach, głównie pod dębami, bukami, a także sosnami i świerkami. Podgrzybków najlepiej szukać pod świerkami i sosnami oraz w lasach liściastych pod dębami i bukami. W lasach brzozowych oraz pod świerkami występują koźlarze, a kozaki pod brzozami, grabami i dębami.
Jak wprowadzić mikoryzę do ogrodu?
Szczepionki mikoryzowe zawierają żywe strzępki grzybni lub zarodniki grzybów. Dla różnych roślin przeznaczone są konkretne, dostosowane mieszanki grzybów mikoryzowych (w ich skład wchodzą także gatunki jadalne, w ogrodach przydomowych rzadko jednak tworzą one owocniki).
Można kupić preparaty mikoryzowe dla roślin doniczkowych (najpopularniejsza jest mikoryza storczyków) oraz roślin balkonowych. Znacznie większy wybór jest szczepionek mikoryzowych dla roślin ogrodowych - dla roślin rabatowych, roślin iglastych i liściastych, warzyw, roślin wrzosowatych (wrzosów, wrzośców, hortensji, różaneczników), róż, a nawet dla trawnika.
"Korzenie starych drzew sięgają bardzo daleko, a przy samym drzewie są tylko korzenie szkieletowe, które nie nadają się do mikoryzacji. Należy przy tym pamiętać, że rośliny zarówno młode jak i dorosłe najwięcej młodych korzeni mają stosunkowo płytko pod ziemią w granicach 10-40 cm. W przypadku sadzenia drzew kopanych z gruntu, z gołym korzeniem należy podać szczepionkę na kilka najmłodszych, żywych korzeniach tuż przed sadzeniem". (źródło Mykoflor / producent szczepionek mikoryzowych).
|
Tekst: Redakcja ZielonyOgrodek.pl,
zdjęcia tytułowe: vasilevkirill / Depositphotos oraz TheAlphaWolf CC BY-SA 3.0 Wikimedia Commons