Wyka siewna (Vicia sativa)

Wyka siewna (Vicia sativa) to jednoroczna roślina zielona z rodziny bobowatych (Fabaceae). Jest zaliczana do chwastów jak i do roślin użytkowych. Jej naturalne stanowiska znajdują się w Azji, Afryce Północnej i Europie (w tym także Polsce), ale gatunek można też spotkać w innych rejonach świata.

Wyka siewna może dorastać do ok. 40-80/100 cm wys. Tworzy pojedynczą lub rozgałęzioną, wiotką, elastyczną, kanciastą, cienką, szorstko owłosioną, wzniesioną lub pokładającą się łodygę, na której wyrastają naprzemiennie pierzaste liście. Każdy liść złożony jest z 4-8 naprzeciwległych par owalnych lub jajowatych listków, które układają się symetrycznie wzdłuż ogonka liściowego, zakończonego wąsem czepnym i posiadającego u podstawy dwa małe przylistki.

Wyka siewna kwitnie latem (VI-VIII), wydając nieduże, motylkowe, zwykle dwukolorowe (jasno i ciemnofioletowe) kwiaty, zebrane po 1-4 w gęste, groniaste kwiatostany, osadzone na krótkich szypułkach w kątach liści. Po przekwitaniu kwiaty przekształcają się w owocostany, mające postać wydłużonych, lekko owłosionych, początkowo zielonych, później brązowych strąków, wypełnionych drobnymi, kulistymi nasionami.

Wyka siewna tworzy bardzo długi, mocny, palowy i rozgałęziony system korzeniowy, na którym rozwijają się bakterie brodawkowe, wiążące azot z powietrza.

Wymagania i uprawa

Wyka siewna na naturalnych stanowiskach uznawana jest za roślinę ruderalną, gdyż zasiedla nieużytki, rowy, pola, łąki, nasypy i przydroża. W uprawie jest jednak bardziej wymagająca, gdyż oczekuje słonecznego stanowiska i żyznej, stale lekko wilgotnej gleby, najlepiej o obojętnym lub lekko zasadowym odczynie pH.

Nie może być uprawiana na stanowiskach po sobie i po innych roślinach z rodziny bobowatych.

Ponieważ jest odporna na krótkotrwałe, wiosenne, kilkustopniowe przymrozki, może być rozmnażana przez wysiew bardzo wcześnie (k. III-pocz. IV) i uprawiana na terenie całego kraju. Wyka ze względu na tendencję jej pędów do wylegania, zwykle wysiewana jest w mieszankach z innymi roślinami (np. owsem).

Zastosowanie

Wyka siewna uprawiana jest najczęściej na suche ziarno lub paszę dla zwierząt hodowlanych (przeznaczana na zielonkę lub kiszonkę). Czasami jest też uprawiana w mieszankach z innymi roślinami np. gorczycą czy gryką, jako poplon na zielony nawóz.

W ogrodach i uprawach roślin użytkowych, wyka siewna jest uznawana za uciążliwy i trudny do zwalczenia chwast.

Odmiany

• 'Jaga' – odm. dająca wysoki plon biomasy, dobra na poplon i zielonkę
• 'Ina' – odm. samokończąca, niska, dobra na nasiona i zielonkę
• 'Greta' – odm. samokończąca, niska, dobra na nasiona i poplon

Tekst: Katarzyna Józefowicz, zdjęcia: orestligetka.ukr.net/Depositphotos, Macleay Grass Man/CC BY 2.0/"Vicia sativa plant2"

Czy w opisie są wszystkie informacje, których szukałaś/-eś? Daj znać w komentarzu!