Sit rozpierzchły (Juncus effusus) odmiana 'Spiralis' zwany po prostu sitem spiralnym, to wieloletnia roślina zielna z rodziny sitowatych (Juncaceae). Jego pochodzenie jest niepewne, choć uważa się, że ojczyzną rośliny jest Japonia. Sit ‘Spiralis’ w zależności od źródła uznawany jest za formę botaniczną situ rozpierzchłego lub za jego odmianę ozdobną.
Sit rozpierzchły dorasta do ok. 30-40/50 cm wysokości i tworzy charakterystyczne, spieralnie poskręcane, jasnozielone, okrągłe w przekroju, gładkie, błyszczące pędy. Początkowo pędy są silnie skręcone i tworzą kształt korkociągu lub sprężynki, później jednak skręt się rozluźnia, a pędy rozrastają się szeroko na boki i w górę. Zimą pędy częściowo brunatnieją.
Sit rozpierzchły spiralny zakwita latem (VI-VIII), wydając drobne, żółtozielone, brązowiejące z czasem kwiaty, zebrane na pędach w nieduże, wierzchotkowe kwiatostany. Kwiaty nie mają większej wartości ozdobnej, ale po przekwitnieniu przekształcają się w owocostany z łatwo rozsiewającymi się nasionami.
Wymagania i uprawa
Naturalnym środowiskiem situ rozpierzchłego są podmokłe łąki, dlatego roślina oczekuje słonecznego lub półcienistego stanowiska i żyznej, ciężkiej, stale wilgotnej, a nawet mokrej gleby, najlepiej o kwaśnym odczynie pH. Może być uprawiana zarówno w ogrodzie w pobliżu oczka wodnego lub w samym oczku wodnym jako roślina strefy przybrzeżnej (sadzona w wodzie na głębokości ok. 10 cm).
Roślina jest umiarkowanie mrozoodporna, wiec w surowe zimy może przemarzać. Lepiej znosi zimę posadzona w gruncie niż pozostawiona w wodzie. Co kilka lat sit wymaga też odmłodzenia, gdyż traci urodę i zwarty pokrój. Pozostawione w ogrodzie sity, należy czyścić każdego roku wiosną z zaschniętych i obumarłych pędów.
Sit rozpierzchły spiralny najłatwiej rozmnaża się przez podział dorosłych egzemplarzy lub przez wysiew nasion. Na dobrym stanowisku może też dawać samosiew.
Zastosowanie
Sit rozpierzchły spiralny 'Spiralis' to znakomita roślina do oczka wodnego, gdzie najlepiej prezentuje się jako soliter. Może być też jednak uprawiany w mieszkaniach, jako roślina doniczkowa w żyznej, stale wilgotnej, a nawet mokrej ziemi.
Szczególnie dobrze wygląda w wilgotnych, widnych łazienkach, gdzie odpowiada mu podwyższona wilgotność powietrza. Ładnie prezentuje się też posadzony w wysokich, szklanych, wąskich wazonach lub słojach.
Często możemy go spotkać posadzonego w zabawnych donicach w kształcie głowy, w których będzie imitował poskręcaną i rozpierzchłą czuprynę.
Tekst: Katarzyna Józefowicz, zdjęcia: Floradania.dk