Jak pielęgnować amarylis w domu? Jaką odmianę wybrać? Jak kupić cebulę i o nią dbać?

Amarylis czyli zwartnica (Hippeastrum)

Amarylis to nazwa używana zamiennie z hippeastrum, pod którymi w sprzedaży kryje się roślina prawidłowo zwana zwartnicą (Hippeastrum). Prawdziwe amarylisy (Amaryllis) to rodzaj roślin bardzo podobny do zwartnic, stąd owe "pomylone" nazewnictwo. (W artykule pozostaniemy przy nazwie "amarylis", gdyż jest ona najczęściej spotykaną w supermarketach jak i kwiaciarniach.)

Zwartnica należy do rodziny amarylkowatych. Występuje w ponad 70 gatunkach. Dziko rośnie w subtropikalnych regionach Meksyku i Karaibów aż po północną Argentynę. Roślinę zaczęto uprawiać w Europie około 1800 roku.

Dekoracyjny kwiat amarylisa

Wielką zaletą hippeastrum jest jego zmieniający się na naszych oczach wygląd. Z dużej cebuli wyłania się okazała, pusta i gruba łodyga, a na niej rozwijają się gładkie pąki. Te otwierają się, uwalniając obszerne kielichy z aksamitnymi płatkami w kolorze białym, łososiowym, czerwonym, różowym, a nawet zielonym. 

Kwiaty mogą osiągnąć średnicę do 20 cm! Wyglądają nad wyraz spektakularne, zważywszy, że mało kto spodziewa się takiej obfitości po gładkiej łodydze, szczególnie w zimowy czas.

Amarylis w donicy to idealna ozdoba na zimę – wtedy kwitnie. Można stworzyć kompozycję z kilku roślin, różnej wielkości i koloru. Nowoczesne pomysły to ekspozycja nie w donicy, lecz w misie, szklarence lub jako element kokedamy (wisząca kula z kwitnącymi roślinami).

Zwartnice są bardzo zróżnicowane. Oprócz najbardziej popularnych kolorów, takich jak czerwony, różowy i biały, znajdziemy także rośliny o kwiatach łososiowych, liliowych, zielonych, pomarańczowych i dwubarwnych, paskowane lub krawędziami w innej barwie. Kwiaty są pojedyncze lub pełne.

Jakie amarylisy warto mieć w domu?

• Galaxy: kwiat pojedynczy o średnicy minimum 16 cm.
• Diamond: kwiat pojedynczy o średnicy 12-16 cm.
• Colibri: kwiat pojedynczy o średnicy maksimum 12 cm.
• Double Galaxy: kwiat pełny o średnicy minimum 16 cm.
• Double Diamond: kwiat pełny o średnicy 12-16 cm.
• Double Colibri: kwiat pełny o średnicy maksimum 12 cm.
• Spider: kwiat pojedynczy, liście u podstawy nie nachodzą na siebie lub tylko trochę.
• Butterfly: kwiat pojedynczy, lekko owalny.
• Trumpet: kwiat pojedynczy w kształcie wydłużonej trąbki.

Stale pojawiają się nowe odmiany. W sprzedaży są także cebule z pokryte woskiem lub filcem – nie trzeba ich sadzić w podłożu i podlewać, ale trzeba poczekać kilka tygodni, aby cebula zaczęła rosnąć. Zwartnica w doniczce rozwija się nieco szybciej.

Na co zwrócić uwagę, kupując amarylis?

• Im większa cebula, tym więcej wyrośnie z niej łodyg (czasem nawet 3–4). Na każdej łodydze pojawią się 3 lub 4 stożkowate kwiaty. Im większa roślina, tym lepiej widoczna jest liczba pąków kwiatowych.
• Sprawdź, czy cebula jest dobrze ukorzeniona, czy nie jest zbyt luźna w doniczce. Musi mieć widoczny zielony wierzchołek (pąk).
• Sprawdź, czy na cebuli lub podłożu nie ma pleśni (oznacza to, że roślina miała za mokro).
• Czasem na łodydze są czerwone paski. Nie wpływa to na żywotność rośliny.

Pielęgnacja amarylisa w domu

• Stanowisko
  Zwartnica znosi zarówno ciemne, jak i jasne stanowiska, o ich ma chłodno.
• Podlewanie
  Nie dopuść do wysuszenia podłoża, ale roślina nie może też stać w wodzie. Cebule w wosku lub filcu będą kwitnąć bez wody, jednak nie powinny stać w ciepłym miejscu, bo kwiaty uschną.
• Nawożenie
  Nie ma potrzeby zasilania – wszystkie niezbędne substancje są już w cebuli.

Co zrobić, aby mój amarylis znowu zakwitł?

Gdy kwiaty przekwitną, usuń je, zostawiając łodygę. Podlewaj i zasilaj roślinę przez kilka miesięcy lub dopóki liście nie zaczną żółknąć – wtedy przerwij nawadnianie i pozwól cebuli wyschnąć. Trzymaj ją w chłodnym, suchym miejscu do września, a potem znów zacznij podlewać. Kiedy pojawią się nowe pędy, zacznij zasilać.

Tekst i zdjęcia: Flower Council Holland